Hagskýrslur um atvinnuveg - 01.01.1986, Síða 13
11
staðli, upphaflega frá 1948, en að teknu tilliti til endurskoðunar þess staðals
árið 1958. Nýi ISIC-staðallinn sem hér er fylgt er hins vegar gefinn út 1968.
Hagstofan vinnur nú að endurskoðun á atvinnugreinaflokkun sinni til samræm-
is við nýja ISIC-staðalinn.
í atvinnuvegaskýrslum fram að 1979 var að jafnaði gerð grein fyrir hlutdeild
einstakra atvinnugreina í vergri þjóðarframleiðslu eða landsframleiðslu og
þróun þessara stærða árin á undan. Þessu efni er nú sleppt, enda hefur
Þjóðhagsstofnun gert því skil í skýrslum um framleiðsluuppgjör þjóð-
hagsreikninga. Fyrsta skýrsla þess efnis kom út í október 1982 og náði til áranna
1973-1978, en önnur skýrslan kom út í júní 1985 og náði til áranna 1973-1980.
Að fengnum niðurstöðum úr þessari skýrslu er þess að vænta að framleiðslu-
uppgjör þjóðhagsreikninga fyrir árin fram til 1983 liggi fyrir bráðlega. Þegar því
verki er lokið munu jafnframt liggja fyrir upplýsingar um hlutdeild einstakra
atvinnugreina í vergri landsframleiðslu fyrir sama tímabil.
3. Skilgreiningar og skýringar á helstu hugtökum.
I þessum kafla verða skýrð og skilgreind helstu hugtök, sem notuð eru í
skýrslunni. Hér er fyrst og fremst um að ræða hugtök í rekstrar- og
efnahagsyfirlitunum, og er þeim raðað í stafrófsröð.
1) Aðföng (Intermediate consumption)
Með aðföngum er átt við kaup einstakra fyrirtækja eða atvinnugreina á
hverskonar hráefnum eða rekstrarvörum frá öðrum fyrirtækjum. Aðföngin eru
verðlögð á markaðsverði (purchasers' value). Athygli skal vakin á því, að
aðstöðu- og iðnlánasjóðsgjöld og fasteignagjöld voru áður talin til aðfanga, en
eru nú talin til óbeinna skatta. Aftur á móti er leiga nú talin til aðfanga, en var
áður hluti af vinnsluvirði. Breytingar þessar, sem fyrst voru teknar upp í
atvinnuvegaskýrslum 1979, eru gerðar til samræmis við þjóðhagsreikningakerfi
Sameinuðu Þjóðanna (SNA).
2) Aðrar eignir (Other assets)
Hér er átt við viðskiptavild, einkaleyfi og ýmsan langtímakostnað, svo sem
kostnað við tæknilega og viðskiptalega aðstoð, rannsóknar- og þróunarvinnu.
tilraunavinnslu o.fl.
3) Afskriftir (Consumption of fixed capital)
Með afskriftum er átt við eðlilega úreldingu og slit eignfærðra fjármuna
vegna notkunar þeirra í framleiðslustarfseminni. Ófyrirsjáanleg úrelding, t.d.
vegna tækniframfara, telst ekki til afskrifta. í skýrslunni er að jafnaði fylgt
bókfærðum afskriftum fyrirtækjanna, og munu þessar afskriftir yfirleitt vera
reiknaðar á grundvelli upphaflegs, framreiknaðs stofnverðs og með afskrifta-
hlutföllum sem heimiluð eru í skattalögum og -reglugerðum.