Hagskýrslur um atvinnuveg - 01.01.1986, Side 44
42
af byggingarkostnaði á hvern rúmmetra samkvæmt vísitölu byggingar-
kostnaðar. Hefur þá jafnan verið tekið tillit til árlegra verðhækkana á
byggingarkostnaði. Hins vegar hefur grundvelli vísitölunnar verið breytt
nokkrum sinnum á undanförnum áratugum, nú síðast með lögum nr. 18 frá 23.
mars 1983. Pá var vísitalan sett sem 100 í janúar 1983, eftir verðlagi í fyrri hluta
desember 1982. Þessi breyting á grundvellinum. bæði nú síðast og eins áður,
hefur leitt til nokkurrar hækkunar á mati á byggingarkostnaði hvers rúmmetra.
Þessi hækkun á rúmmetraverðinu hefur ekki verið tekin inn í tölurnar um
fjármunamyndun fyrr en nú, og þá frá og með árinu 1980. Astæðan er sú. að
breytingu á grundvelli vísitölunnar má rekja bæði til breytinga á byggingarhátt-
um og byggingarreglugerðum. Hér er því tæpast, nema þá að nokkru leyti. um
að ræða verðbreytingu heldur miklu fremur breytingu á gæðum, það er magni.
Aðrar heimildir við skýrslugerð um fjármunamyndun eru skráðar eftir
reikningshaldi framkvæmdaraðila, innflutningi á fjárfestingarvöru eða inn-
lendri framleiðslu fjárfestingarvöru. Stöðugt verður að gæta þess, að heimildir
rekist ekki á eða skarist svo valdi tvítalningu en jafnframt að fjármunategundir
falli ekki niður á milli heimildaflokka. í þessu sambandi má geta þess, að í
tengslum við þær endurbætur á atvinnuvegaskýrslugerð Þjöðhagsstofnunar,
sem unnið hefur verið að undanfarin ár, hefur jafnframt verið að því stefnt að
afla upplýsinga um fjármunamyndun fyrirtækjanna beint úr ársreikningum
þeirra. Með þeim hætti ætti að fást samanburður við fyrrgreindar heimildir og
ef vel tekst til, mundi þannig vera unnt að flokka fjármunamyndunina ítarlegar
en nú er gert eftir atvinnugreinum. Árangur þessa starfs er enn ekki kominn í
ljós, en væntanlega verður gerð nánari grein fyrir honum síðar. Tafla 7.2 sýnir
magnvísitölur í byggingum og mannvirkjum fyrir árin 1975-1984 í sömu
sundurliðun og tafla 7.1.
Heimildirnar við gerð þjóðarauðstaflnanna, töflur 7.3 og 7.4, eru byggðar á
sérstöku matsverði fjármunanna, eitthvert ár, hér yfirleitt árið 1957. Matsverð-
ið var vátryggingarverðmætið, þegar það var fyrir hendi, en að öðrum kosti
kostnaðarverð eða annað matsverð. Þetta matsverð hefur síðan verið afskrifað
á hverju ári en jafnframt bætt við það vergri fjármunamyndun hvers árs. Ólíkar
matsaðferðir valda því að tölur einstakra flokka eru ekki fullkomlega sambæri-
legar, en samtölur ættu þó að gefa nokkra hugmynd um þjóðarauðinn á
afskrifuðu endurnýjunarvirði, samsetningu hans og uppbyggingu. Þjóðhags-
stofnun telur afar brýnt að taka þessa skýrslugerð um þjóðarauðinn til
endurskoðunar, og er það verk nú nýlega hafið. í því sambandi er ætlunin að
hafa skýrslur Fasteignamats ríkisins til hliðsjónar auk annarra heimilda svo sem
matsverð fjármuna í ársreikningum fyrirtækja o.fl.