Landshagsskýrslur fyrir Ísland - 01.01.1911, Síða 67

(51
Flult 9113 2907
1906 674 vall.dagsl. alls eða 215 hektarar eða teigar
1907 841 — — — 268 — — —
1908 897 — — — 286 — — —
1909 964 308 — — —
Sljettur samtals 12489 — — — 3984 — — —
Með því áframhaldi sem verið hefur árið 1909 yrðu öll tún á landinu sljelluð einu
sinni á 61 ári.
Mikið af sljettunum hefur verið gjört með pál og skóblu, víða hefur orðið
að taka upp inikið af grjóli lil þess, að sljettað yrði þj'hð. Sljettunin kostar mjög
raisjafnt jafnvel í sama túninu. I5að mun ekki vera of mikið lagt i kostnaðinn,
þótt álilið sje, að kostnaðurinn við hverja sljeltaða dagslátlu, sem þakin er, sjeu
upp og niður 200 kr., og hjer hefur svo að segja hver dagslátla veiið þakin.
Landsmenn liafa þá lagt í lúnasljeltur frá 1861 —1909 í 49 ár 2V2 miljón króna.
Sumar sljelturnar eru nú orðnar einskis virði aftur, en allar sljetlur eftir 1900 má
álíta, að sjeu í fullum nolum. Það eru 6500 dagsláttur alls og ætlu að hafa koslað
IV3 miljón króna. Hinar eldri hafa borgað sig aflur, en þær yngri eru ekki komnar
upp úr jörðínni enn, og hækka að sjálfsögðu jarðarverðin í landinu um lVs úr
miljón króna.
2. Kálgarðar og sáðreitir. Með þá er farið eingöngu eflir skýrslum búnað-
arljelaga, þegar sýnt er hve mikið þeir hafi verið auknir árlcga, eða hve miklu af
landi hefur vcrið breýtt í kálgarða. I’egar aflur á móti á að ákveða hve miklir
þeir sjeu að flatarmáli á öllu landinu, er hjer farið eftir skýrslum hreppstjóra um
flalarmál þeirra. Skýrslur búnaðarfjelaga byrja fyrsl árið 1893.
Iválgarðarnir voru auknir árin:
1893—95 um 69 vallardagslátlur alls
1896- 00 — 150 —
1901—05 — 210
1906 44
1907 71
1908 58 —
1909 55 —
Samlals 657
Eftir jarðahótarskýrslum hreppstjóra voru allir kálgarðar á landinu 1891 538 valldsl.
Við hafa hæzt 1893—1909 ......................................... 657 —
Samtals 1190 —
1909 telja hreppstjórar kálgarðana..................................... 978 —
úr rækt ællu að hafa fallið eftir 1891 ............................ 212 —
sem vel getur hafa átt sjer slað. Lauslega má áælla að hver dagslátla í kálgörðum
kosli með girðingum 200 kr., og 978 dagsláttur sjcu 200,000 kr. virði.
3. Garöar, girðingar, gaddavírsgirðingar og varnarsknrðir. í yíirlilinu ylir
búnaðarskýrslurnar 1907 voru allar þessar legundir af vörnum gegn skepnuágangi,
og hlífð fyrir ræktaða bletti, tún, kálgarða, engjar og annað, lagðar saman í eitl
fyrir alt landið, því allar miða þær að því sama. Garðar og annarskonar girðingar
voru gerðar á öllu landinu eins og lijer segir: