Landshagsskýrslur fyrir Ísland - 01.12.1912, Blaðsíða 87

85
Fimm síðustu árin ber mest á því, hvað uppskeran er lítil árið 1907, eða
sama árið sem grasbresturinn var meslur, og aftur á því bvað hún er mikil árið
1909, þegar grasvöxturinn var mestur. Það bendir á það, að grasið, jarðepli og
rófur sjeu sömu lögum háð. Meðallölin, sem jafna úl góð ár og lök ár, eru af
jarðepla-uppskerunni 1891— 00 12600, næstu 5 ár 18800, og 1906—10 24000 tunnur,
eða tvöfalt það, sem fyrsta tímabilið gaf af sjer. Jarðepla-uppskeran vex með hraða,
og það er golt, því bæði eru þau góð fæða, og lijer á landi, þar sem allan korn-
mat verður að kaupa, nauðsynleg með fiski og kjöti. Þrjú allra síðustu árin fara
töluvert fram yfir 24000, og er það vonandi merki þess, að landsmenn sjeu búnir
að hugsa sig um það mál og komnir að rjettri niðurslöðu. Aftur á móti er rófu-
ræktin ekki í framþróun, heldur í afturför. Afturförin kemur líklegast af því að
menn liafa ekki komist nógu alment upp á, að rækta rófnafræ, og of víða vantar
vermireili, eða menn kunna ekki til þeirra. Sje rófufræ lagt í vermireit áður en
plönturnar eru settar niður, cr það sama sem lengja vaxtartíma plöntunnar um marg-
ar vikur, og þá verða þær mjög stórar.
8. Mór
talið í liestum:
og hrís befur verið undanfarið i skýrslum breppsljóra livorllveggja
1891—00 meðaltal 191000 mór 10000 hrís
1901—05 — 252000 — 9200 —
1906—10 — 251000 — 8200 —
1907 259279 — 7242 —
1908 250056 — 8194 —
1909 241121 — 8217 —
1910 255345 — 9514 —
1911 — 260040 — 9128 —
hefur vaxið mjög mikið eftir 1891. Það er einkennilegt við hana,
livað
hún er samt jöfn ár frá ári. 1911 sýnist bún meiri en hún hefur verið síðustu 5
árin, og afturför í þá átt er erfitt að bugsa sjer með öllum þeim framförum, sem
eru í landbúnaðinum næstum því í öllum greinum.
Með brísrif og skógarbögg er all öðru máli að gegna. Þess minna sem er
af því, þess betur er farið með það mætti segja. Um leið og skógræklin eykst, þá
vex skógarböggið aftur, því grysja þarf skóginn lil þess að þau trje sem gott efni
er í geti vaxið betur.
Það hefur lengi verið venja að meta það sem jörðin hefur geíið til peninga-
verðs. Töðuhesturinn er settur á 7 kr., útlieyshesturinn á 4 kr„ jarðeplatunnan á
10 kr., rófu- eða næpnatunnan á 6 kr. og hver heslur af lirís eða mó á 60 aur.
Með þvi verði kostaði öll uppskeran 1911:
Taða 593000 hestar 4151 þús. kr.
Úthey 1378000 — 5512 — —
Jarðepli 28200 tunnur 282 — —
Rófur og nœpur 13500 tunnur.. 81 — —
Mór 360000 hestar 156 — —
Ilris 9100 .. — 5 — Samtals — 10187 þús. kr.