Lögmannablaðið - 01.09.2004, Blaðsíða 29
29
meinað að leiða tiltekna sér-
fræðinga fyrir dóm til vitnis-
burðar hafi jafnframt eða í raun
falist krafa um afmörkun á
framlögðum gögnum á þann
veg að greinargerðir sérfræð-
inganna sem lagðar voru fram
teldust ekki til sönnunargagna
sem dómur yrði reistur á, sbr.
til hliðsjónar danska dóma í
UfR, t.d.: U.2000.627H og
U.2003.292H.
Héraðsdómur hafnaði þess-
ari kröfu og röksemdum verj-
andans byggðum á hagsmuna-
tengslum með þessum orðum: „Eins og segir hér
að framan verður ekki annað séð en að fram-
burður vitnanna sem um ræðir geti haft þýðingu
fyrir úrslit máls þessa. Á hinn bóginn kemur það
sem ákærði heldur fram um tengsl vitnanna inn-
byrðis og við kærendur til álita þegar dómarar
þurfa að meta skýrslur þeirra.“
Úrskurður héraðsdóms var kærður til Hæsta-
réttar, mál nr. 113/2003. Í dómi Hæstaréttar var
sérstaklega skírskotað til 70. gr. oml. en að öðru
leyti var úrskurður héraðsdóms staðfestur með
vísan til forsendna hans.
Með hliðsjón af nefndum dómi Hæstaréttar er
tæpast unnt að lá nokkrum fyrir að hafa litið svo á
að greinargerðir sérfræðinganna og vitnisburðir
þeirra fyrir héraðsdóminum væru sönnunargögn í
málinu. Hæstiréttur hafði leyst úr því álitaefni.
Héraðsdómararnir tóku þessi gögn að sjálfsögðu
til skoðunar og mats við úrlausn sína, í samræmi
við dóm Hæstaréttar. Sama gerði minnihluti
Hæstaréttar. Hins vegar verður varla komist hjá
því að álykta að meirihluti Hæstaréttar hafi snúið
við blaðinu þegar hann mat þessi gögn ótæk vegna
tengsla tiltekinna sérfræðinga við kærendur.
Breytti Hæstiréttur þar með grundvelli málsins er
hann ógilti veigamikil sönnunargögn sem héraðs-
dómur hafði stuðst við og byggt röksemdir sínar á,
að nokkru leyti í trausti fyrri dóms Hæstaréttar.
„Þessi niðurstaða meirihlutans hefði hins vegar
að okkar mati átt að leiða til ómerkingar héraðs-
dóms og að lagt yrði fyrir dóminn að afla slíks
mats áður en héraðsdómur væri kveðinn upp að
nýju“, segir í sératkvæði minnihlutans.
•
Ákærendur eiga að forðast
að gagnrýna niðurstöður dóm-
stóla í almennri umræðu enda
grípa dómstólar ekki til and-
svara og ákærendum ber ávallt
að sýna dómstólum tilhlýði-
lega virðingu. Ákærendur taka
þátt í faglegri umræðu um
hvaðeina á sviði réttarins eins
og aðrir lögfræðingar og þurfa
þá ekki endilega að vera sam-
mála röksemdum dómara fyrir
niðurstöðu í máli. Hins vegar
verður ekki fram hjá því litið
að dómstólar eiga það til að
gagnrýna ákærendur eða ákæruvaldið í dómum
sínum með þeim hætti að óhjákvæmilegt getur
reynst að grípa til nokkurra andsvara.
Ritað 25. júní 2004.
L Ö G M A N N A B L A Ð I Ð
Ákærendur eiga að forðast
að gagnrýna niðurstöður
dómstóla í almennri
umræðu enda grípa
dómstólar ekki til andsvara
og ákærendum ber ávallt
að sýna dómstólum
tilhlýðilega virðingu.