Lögmannablaðið - 01.10.2009, Blaðsíða 18

18 < LÖGMANNABLAÐIÐ 3 / 2009
Ekkert hættulegra réttlætinu
en dómstóll götunnar
Upphafsorð siðareglna okkar, að
lögmanni beri að efla rétt og hrinda
órétti, hljóma vel og eru að mínu mati
góður vegvísir um störf lögmanna.
En hvernig falla þessi orð að grund-
vallarreglunni um að hlutverk lög-
manns ins sé að leggja sig fram um að
gæta hagsmuna skjólstæðings síns?
Getur það staðist að lögmenn sem
gæta andstæðra hagsmuna í sama máli
séu báðir að efla rétt og hrinda órétti?
Eru ákærandinn, sem krefst sakfellingar
í morðmáli, og verjandinn, sem krefst
sýknu, báðir að vinna að því að efla
réttlætið í samfélaginu? Eru lögmaður
kröfuhafans, sem vill fá greitt, og
lögmaður skuldarans, sem neitar að
greiða, báðir að hrinda órétti?
Þetta kann að hljóma þver sagnar-
kennt. Ég skil markmiðssetning una
um að efla rétt og hrinda órétti svo
að skylda okkar lögmanna sé að
standa vörð um réttarríkið. Tryggja
að lausn hverrar þrætu geti náðst án
ófriðar. Gæta þess að aflsmunur ráði
ekki þegar dómar eru upp kveðnir.
Allir menn, hversu sekir sem þeir
kunna að vera, eigi þann rétt að máli
þeirra sé talað. Jafnvel níðingurinn
eigi rétt á því að bera fram varnir
sínar fyrir hlutlausum dómara. Að
standa gegn straumnum og tala máli
hins for dæmda er liður í því að
styrkja réttarríkið. Því ekkert er
hættulegra réttlætinu en dómstóll
götunnar sem fellir sína dóma án
þess að staðreyndir séu kannaðar.
Hvað þá að hlustað sé á skýringar og
sjónarmið þess fordæmda.
Sækjandi og verjandi í sakamáli
vinna báðir að því að efla rétt og
hrinda órétti. Sama gildir um
lögmenn stefnanda og stefnda í
einkamáli. Þótt kröfur og röksemdir
gangi í gagn stæðar áttir vinna þessir
aðilar sameiginlega að því að úrlausn
þræt unnar fáist á forsendum réttar-
ríkisins. Lögmaður sem gætir
hagsmuna skjólstæðings síns af
trúmennsku þjónar réttarríkinu. Í því
felst frums kylda lögmannsins.
Gestur Jónsson hrl.
Að efla rétt og hrinda
órétti?
Þrír lögmenn svara spurningunni hver sé frumskylda
lögmanna; hagsmunagæsla fyrir skjólstæðinga eða að
efla rétt og hrinda órétti.
gestur jónsson hrl.