Lögmannablaðið - 01.12.2010, Blaðsíða 17
lögMannaBlaðið tBl 04/10 17
Aðsent efni
af lög gjaf anum í upphafi. Þetta er
óskiljanlegt.
5.3. nýju takmarkanirnar í reglum frá
30. október 2009 skortir lagastoð, enda
takmarkar bráðabirgðaákvæðið í lögunum
ekki viðskipti hér á landi innan íslenska
efnahagskerfisins þótt erlendir aðilar eigi
þar hlut að máli. Það er erfitt að skilja
af hverju stefnubreyting á borð við þessa
hafi verið tekin án þess að frumvarp til
breytinga á lögum hafi verið lagt fram
á alþingi. málið varðar gríðarlega fjár
hagslega hagsmuni og lagaramminn sem
var fyrir hendi var ljóslega ekki sniðinn
með þetta í huga. Það er með eindæmum
að opinberir embættismenn telji sig hafa
umboð til breytinga af þessum toga.
5.4. Hér skal einnig nefnt að í þeim texta
reglna Seðlabanka Íslands sem var birtur
í Bdeild Stjórnartíðinda kom hvergi fram
að bankinn hafi fengið „samþykki
efnahags og viðskiptaráð herra“ fyrir
setningu reglnanna eins og bráðabirgða
ákvæðið þó áskilur. Úr því varð ekki
bætt fyrr en með auglýsingu 26. október
2010 nr. 843/2010 þótt texti samþykkisins
hafi reyndar ekki verið birtur. nú má
vera að slíkt samþykki hafi legið fyrir
einhvers staðar í tilviki fyrri reglnanna.
Hins vegar má draga verulega í efa að
slíkt samþykki geti verið bindandi að
landslögum meðan það er óbirt. Sjá hér
8. gr. laga um Stjórnartíðindi og lög
birtingarblað og 27. gr. stjórnar skrárinnar.
af þessum sökum má efast verulega um
gildi allra reglna Seðla bankans um
gjaldeyrismál fram til 26. október 2010.
Í öllu falli er ljóst að á þeim verða tæpast
byggðar refsingar.
5.5. með þessum gagnrýnisverða hætti
voru aflandskrónur svonefndar (sem eru
í raun ekkert annað en venjulegar krónur
varslaðar af erlendum aðilum) útilokaðar
frá margvíslegum viðskiptum án
lagaheimildar.
5.6. loks verður ekki komist hjá því að
nefna að reglur Seðlabankans um
gjaldeyrismál eru illa læsilegar. Þannig
getur lesandinn, eftir því hvernig hann
er stemmdur þann daginn, ýmist lesið
reglurnar þannig að allt sé heimilt eða
allt sé bannað. Því miður bendir margt
til þess að starfsmenn Seðlabankans séu
fremur á því að allt sé bannað. Það ber
vott um skilningsleysi á þeirri gildu reglu
að íþyngjandi reglur eigi að lesa
borgunum í hag.
5.7. Seðlabankinn hefur leitast við að
bæta úr þeim vanda, að reglurnar eru
óskiljanlegar, með því að gefa út
svonefndar „leiðbeiningar“ við reglur
um gjaldeyrismál. Þá eru leiðbeiningarnar
settar án allrar lagaheimildar, en eina
heimild Seðlabankans til setningar
leiðbeininga er í 2. mgr. 8. gr. laga um
gjaldeyrismál sem á ljóslega ekki við
hér. Þar fyrir utan hafa leiðbeiningarnar
ekki verið birtar í Stjórnartíðindum. Þær
hafa því ekkert gildi, a.m.k. ekki ef þær
takmarka heimildir sem borgararnir hafa
samkvæmt reglum um gjaldeyrismál.
fyrst þegar slíkar leiðbeiningar voru
gefnar út var það án lagaheimildar og
þær því marklausar per se.
5.8. Í umræddum leiðbeiningum hefur
hins vegar Seðlabankinn leitast við að
takmarka ýmsar viðskiptaheimildir sem
þó er að finna í reglunum. Sem dæmi
má nefna að Seðlabankinn ákvað að
gefa út leiðbeiningar þann 14. ágúst 2010
sem þrengja verulega heimildir til
viðskipta í 3. mgr. 2. gr. reglna um
gjaldeyrismál. Í þeim leiðbeiningum var
ákveðið að einu eignirnar sem unnt væri
að kaupa fyrir aflandskrónur væru
tiltölulega þröngt skilgreindir flokkar
markaðsskuldabréfa. með þessu eru
settar takmarkanir á viðskipti með
leiðbeiningum sem eru ekki einu sinni
birtar í Stjórnartíðindum og styðjast ekki
við neinn lagabókstaf. Þetta stenst að
sjálfsögðu enga skoðun.
5.9. Samkvæmt því sem hér er rakið eru
mikil óefni uppi í gjaldeyrismálum
þjóðarinnar. Stjórnvaldsfyrirmæli eru
gerð án lagaheimilda, áskilin samþykki
liggja óbirt (ef þau liggja fyrir) og á
meðan eru gríðarlegir fjárhagslegir
hagsmunir undir. Ríkisstjórn og alþingi
verða að láta málið til sín taka.
Við vinnum
aðeins fyrir sjóðfélaga
Eingöngu
sjóðfélagar
í stjórn
Sjóðfélagar
kjósa stjórnarmenn
Betri
barnalífeyrir
Skráðu þig á www.almenni.is
Verið velkomin í Borgartún 25
sími 510 2500 – www.almenni.is
Verið velkomin í Borgartún 25
sími 510 2500 – www.almenni.is
Verið velkomin í Borgartún 25
sími 510 2500 – www.almenni.is
Verið velkomin í Borgartún 25
sími 510 2500 – www.almenni.is
Verið velkomin í Borgartún 25
sími 510 2500 – www.almenni.is
Lán
til sjóðfélaga