Lögmannablaðið - 01.12.2010, Blaðsíða 24

24 lögMannaBlaðið tBl 04/10
foRmaðuR l.m.f.Í., Brynjar níelsson
hrl., ritaði grein í 3. tbl. lögmannablaðsins
2010 undir fyrirsögninni „laganám“.
Ástæða er til að taka undir þau sjónarmið
Brynjars, sem fram koma í greininni, að
standa beri vörð um gæði laganáms hér
á landi, ekki síst grunnnámsins. okkur
kann hins vegar, eins og rakið verður
síðar, að greina á um hvernig það verði
best gert.
Virkt eftirlit með gæðum
laganáms.
að sögn Brynjars er hann áhugamaður
um að gerð verði úttekt á gæðum
laganáms hér á landi enda hafi slíkt
úttekt, svo honum sé kunnugt um, ekki
farið fram.
lagadeild Háskólans í Reykjavík
(HR) hefur á undanförnum árum farið
í gegnum þrjár gæðaúttektir, sem
framkvæmdar hafa verið af sérfræðingum
utan HR (ytra gæðamat). Þá er ekki
talin með skýrsla Ríkisendurskoðunar
frá júní 2007 um kostnað, skilvirkni og
gæði háskólakennslu en í henni var
m.a. leitast við að bera saman nokkur
atriði er vörðuðu kennslu í lögfræði í
Háskólanum á akureyri, Háskólanum
á Bifröst, Háskóla Íslands og HR. um
þá skýrslu hefur verið þegar verið
fjallað ítarlega í fjölmiðlum og ekki
ástæða til færa þá umræðu á síður
lögmannablaðsins.
fyrsta eiginlega gæðaúttektin fór
fram á árinu 2007, í framhaldi af setningu
nýrra háskólalaga, sbr. 3. gr. laga nr.
63/2006 og var hún hluti af mati og
viðurkenningu á félagsvísindasviði HR. Í
niðurstöðum matsins, sem birtust í janúar
2008 og eru aðgengilegar á vef mennta­
og menningarmálaráðuneytisins (http://
www.menntamalaraduneyti.is/haskola_
visindamal/mat­og­uttektir), var m.a.
lýst yfir ánægju með hæfniskröfur við
nýráðningar og framgang akademsískra
starfsmanna, innra gæðakerfi vegna
kennslu og rannsókna og námsmarkmið
vegna einstakra námskeiða og námsins
í heild. Ánægjulegt var hversu jákvæða
umsögn akademískir starfsmenn
lagadeildar HR fengu en þeir voru sagðir
„well –qualified to deliver high quality
teaching and reserach“.
lagadeild HR fékk á árinu 2009
heimild til að bjóða doktorsnám og var
heimildin veitt að undangengnu ítarlegu
ytra gæðamati. niðurstöður matsins
frá arpíl 2009 eru aðgengilegar á vef
mennta­ og menningarmálaráðuneytisins.
niðurstöðurnar eru um margt afar
jákvæðar og undirstrika m.a. góða
akademíska stöðu deildarinnar og
verulegan rannsóknarstyrk með áherslu
bæði á innlendar og aþjóðlegar birtingar.
ég veit að óþarfi er að minna lesendur
lögmannablaðsins á mikilvæg tengsl
kennslu og rannsókna og hvernig gæði
í þessum höfuðþátttum háskólastarfsins
eru samtvinnuð.
Á yfirstandandi ári hefur á vegum
mennta­ og menningarmálaráðuneytisins
farið fram mjög umfangsmikil úttekt
á gæðum kennslu og rannsókna við
allar íslensku lagadeildirnar, sbr.
nánar reglur um eftirlit með gæðum
kennslu og rannsókna í háskólum nr.
321/2009. Úttektin hefur m.a. náð til
tengsla rannsókna og kennslu, breiddar
og dýptar námsins, umfangs þess og
nýtingar, alþjóðlegs samanburðar,
kennsluhátta, námskrafna og námsmats,
þróunar námsins og framtíðasýnar og
hvernig nemendum hefur vegnað að
námi loknu. lagadeildir háskólanna
hafa af þessu tilefni samið og lagt fyrir
matsnefndina ítarlegar sjálfsmatsskýrslur
auk þess sem nefndin hefur heimsótt
allar deildirnar og átt fundi og samtöl
við fulltrúa nemenda, kennara og
annarra starfsmanna. niðurstöðurnar
eru væntanlegar í lok þessa árs eða
snemma á næsta ári og verða þær gerðar
opinberar.
Í allri umræðu um úttektir á
háskólastarfi og gæði þess verður að
hafa í huga að háskólarnir eru allir með
virkt innra gæðakerfi. Þannig skiptist
gæðakerfi HR í fjóra hluta þ.e. nám
og kennslu, rannsóknir, akademíska
starfsmenn og stoðþjónustu. Kerfið var
endurskoðað og skjalfest í núverandi
mynd 2009. of langt mál yrði að lýsa
þessu gæðakerfi í stuttri blaðagrein
en svo dæmi sé tekið til skýringa þá
er gæðakerfi náms og kennslu, hvað
lagadeild HR varðar, ætlað að tryggja
gæði náms við deildina með reglubundnu
mati, úttektum og eftirliti. Áhersla er
lögð á nýsköpun í kennslu, fjölbreytni
í kennsluaðferðum, mat á kennslu og
mat á frammistöðu nemenda. lykilferli
í gæðakerfi kennslu eru ferli fyrir
samþykkt nýrra námsbrauta, reglubundið
kennslumat í öllum námskeiðum (tvisvar
á önn) ásamt eftirfylgni, kennsluþjálfun
Aðsent efni
ÞórðUr s. GUnnArsson forseti lAGAdeildAr Hr
um gæði laganáms