Vísbending - 21.12.2015, Side 26

26
VÍSBENDING ÁRSINS 2015
Vísbendingu er fátt óviðkomandi sem viðkemur stjórnun, rekstri, efnahagsmálum
og öðru sem tengist fyrirtækjum, stjórnsýslu og hagkerfinu. Litið er um öxl, samtíminn lýstur upp
og horft fram á veginn.
KJARASAMNINGAR SETTU MIKINN SVIP
SINN Á ÁRIÐ OG RAUNSÆIÐ VÉK FYRIR
ÓSKHYGGJUNNI.
Fáar þjóðir hafa jafnmikla reynslu af launahækkunum
umfram kjarabætur en Íslendingar. Ár eftir ár berja
aðilar vinnumarkaðsins hausnum við steininn og
halda að hér á landi sé hægt að blekkja efna-
hagsöflin.
Um hvaða verðbólgu eigum við að semja? 3. tbl.
Ef verðbólga eykst t.d. úr 2% í 6% þyrftu vextir að
hækka um meira en 4 prósentur svo raunvextir nái
að hækka til þess að slá á eftirspurn, framleiðslu og
atvinnu í því skyni að minnka verðbólguþrýstinginn.
Slíkir kjarasamningar hefðu því einnig veruleg áhrif
á vaxtakostnað ríkissjóðs, fyrirtækja og einstaklinga
til viðbótar því að eftirspurn, atvinna og lífskjör yrðu
verri en ella.
Hagstjórn, réttlæti og friður á vinnumarkaði, Gylfi Zoega. 10. tbl.
Oft hafa góð samskipti stjórnvalda við aðila vinnu-
markaðarins auðveldað samninga. Nú virðist ekkert
traust vera þar fyrir hendi. Forsætisráðherra hefur
ítrekað ögrað báðum samningsaðilum, hann talar
niður til þeirra og gefur misvísandi yfirlýsingar.
Hans helstu vinir virðast fremstir í baráttunni fyrir
verðbólgunni. Frásögn um margboðað slys, 17. tbl.
Stjórnmálamenn munu halda því fram að það
hafi komið Íslendingum afar vel að hafa krónuna
sem nýta megi til þess að færa verðmæti frá
hinum fátæku til hinna ríku, frá almenningi til
útflutningsgreinanna. Án þess að stökkva bros munu
þessir sömu stjórnmálamenn svo halda því fram að
vegna „forsendubrests“ eigi venjulegt fólk rétt á
„leiðréttingu“ sem tekin verður úr þeirra eigin vasa.
Stefnir allt í vitleysu? 40. tbl.
Aðhald er ekki í uppáhaldi hjá borgurunum á
sama tíma og ríkisstjórnin býður upp á veislu í formi
niðurgreiddra lána og mikilla launahækkana.
Sveitarfélögin aftur í vanda? 42. tbl.
Skaut þá EH inn orðunum „já, sem það og er sko, af því að mér
skilst að Ólafur náttúrulega á að fá sinn part í kökunni sko“.
Játti BÓ því og sagði „hann, hann þarf að fá sinn part af, af upside-inu
sko.“ Sko, sko, 14. tbl.
Enn er sitthvað á huldu um þetta mál. Munnlegar heimildir herma
að Davíð Oddsson seðlabankastjóri hafi vart verið búinn að sleppa
orðinu um Rússalánið í morgunfréttum Ríkisútvarpsins 7. október
þegar fulltrúar rússneska sendiráðsins hefðu „nánast í angist komið
þeim skilaboðum á framfæri við æðstu valdhafa á Íslandi að ekkert
væri fast í hendi og þetta væri slæmt frumhlaup“.
Madame, er Ísland gjaldþrota? Björn Jón Bragason, 16. tbl.
Fram hefur komið að ungt fólk og fjölskyldur með börn hafi komið
fjárhagslega verr út úr hruninu en flestir aðrir.
Eignaójöfnuður á Íslandi, Arnaldur Sölvi Kristjánsson, 19. tbl.
Að öllu samandregnu er það niðurstaða Buckleys að sökudólgurinn
sé ekki einn heldur margir svipað og í sakamálasögu Agötu Christie
Morð í Austurlandahraðlestinni. Þegar öllum var safnað saman í lokin
eins og er háttur góðra leynilögreglumanna kom í ljós að allir höfðu
átt sinn þátt í morðinu. Þannig var það líka í aðdraganda kreppunnar
að allir vildu vera með í partýinu og þess vegna þurfa allir að fást við
timburmennina.
Hver er sökudólgurinn?, 27. tbl.
Í viðtali við Spiegel árið 2009 sagði Vilhjálmur Bjarnason: „Við
settum hagkerfið í hendurnar á glæpamönnum og hreinsunin eftir þá
verður blóðbað.“ Hann telur að landið hafi verið smitað af græðgi.
Venjulegt fólk sitji uppi með skuldirnar meðan auðjöfrarnir haldi
snekkjunum.
Maðurinn sem setti Ísland á hausinn, 28. tbl.
Þegar Baugur var kominn í þrot kom Walker til Íslands og hitti
skilanefndarmenn. Allt flóði í pappírum og enginn virtist hafa
hugmynd um hvað hann væri að gera eða hafa getu til þess að ákveða
nokkurn skapaðan hlut. „Að þessir menn hefðu framtíð fjármála allrar
þjóðarinnar í hendi sér var ótrúlegt.“
Bækurnar um útrás og innrás, 36. tbl.
Margar greinar fjalla
um frásagnir úr hruninu
og lærdóm sem af því
má draga.