Hagskýrslur um skólamál - 01.01.1923, Blaðsíða 18

16
Barnafræðsla 191G—20
prófa einnig getið um skólanám án fullnaðarprófs. Vera má þó, að
sumir af þeim, sem taldir eru að kafa sótt lýðskóla og kvennaskóla,
hafi tekið fullnaðarpróf frá skólum þessum, en þeir urðu eigi að-
greindir frá þeim, sem sótt liöfðu þá um skemri tíma án þess að
taka lokapróf.
Hjer er samandregið yfirlit um undirbúningsmentun kennaranna,
þar sem greiuilegar sjást hlutföllin á milli hinna mismunandi flokka.
1914 15 1919—20
Fastir Far- Fastir Far-
skólar skólar Samtals skólar skólar Samtals
Kennarapróf...... 70 50 120 71 39 110
Annað próf ........ 32 77 109 32 51 83
Skólanám án prófs 22 36 58 23 45 68
linginn skóli ..... 13 28 41 16 15 31
Útilgreint......... 21 10 31 19 6 25
Samtals 158 201 359 161 156 317
Ef slept er þeim kennurum, sem upplýsingar vantar um, þá
sjest, að af hinum eru eða rúml. það með prófi, rúmur þriðjungur
með kennaraprófi, en tæpur þriðjungur með öðru prófi. Aftur á móti
er ekki nema um hluti þeirra, sem ekki hefur gengið á neinn
skóla nema barnaskóla. Árið 1903—04 voru þessi hlutföll öfug. Þá
var rúmur þriðjungur kennaranna, sem upplýsingar fengust um, »sjálf-
mentaðir«, en aðeins um 6 % höfðu kennarapróf.
í föstu skólunum er bjerumbil helmingur kennaranna, sem upp-
lýsingar eru um, með kennaraprófi, en í farskólunum miklu færri.
Par er aftur á móti langtum algengara gagnfræðapróf og búnaðar-
skólapróf.
4. Kaup kennara.
Aþpointements des institutenrs.
í skýrslum um barnafræðslu 1914 — 15 (Hagskýrslur íslands nr.
16, bls. 43) er tafla um kaup barnakennara það ár. Á henni sjest,
að kaup fastra kennara í föstum skólum í kaupstöðunum var þá
frá 600—2000 kr. um árið, en meir en helmingur þeirra hafði þó
ekki nema 600—800 kr. kaup. í föstum skólum utan kaupstaðanna
var kaupið 12—28 kr. um vikuna, en langalgengast 18 kr. eða 12
kr. og var það lágmarkskaup fyrir aðalkennara og aðstoðarkennara
samkv. barnafræðslulögunum frá 1907, ef skólinn átti að fá styrk
úr landssjóði. í farskólunum var kaupið 6—11 kr. um vikuna auk
fæðis, húsnæðis og þjónustu, en langalgengast 6 kr. sem líka var
lágmarkskaup samkv. fræðslulögunum frá 1907. Nokkrir höfðu þó