Ægir - 01.04.2015, Qupperneq 9

9
Sölumaður og næturvörður
„Á sínum tíma vann ég í Slipp-
stöðinni hér á Akureyri í tólf ár
og fór síðan í eigin rekstur
ásamt öðrum, við rákum heimil-
is- og búsáhaldaverslunina
Kaup land í tíu ár. Það má segja
að reksturinn hafi verið viðun-
andi en við urðum síðan undir í
samkeppninni á þessum mark-
aði þegar Byko setti upp versl-
un á Akureyri. Það fór því svo
að lokum að reksturinn sigldi í
strand og ég viðurkenni fúslega
að það var á allan hátt mjög erf-
itt, ekki síst tók það á andlega.
Fljótlega eftir þetta var mér
boðin næturvarðarstaða á Hót-
el Norðurlandi og þar hugsaði
ég mér að vera í tvo til þrjá
mánuði á meðan ég finndi út
hvað ég ætlaði að taka mér fyrir
hendur. Þetta var árið 1999 og
á þeim tíma voru töluverðar
þrengingar í atvinnulífinu á Ak-
ureyri með tilheyrandi upp-
sögnum. Það var því ekki um
auðugan garð að gresja á at-
vinnumarkaðnum og svo fór að
ég var næturvörður á Hótel
Norðurlandi í hálft sjöunda ár.
Árið 2000 hafði ég eignast bát
ásamt Guðmundi Sigurðssyni,
svila mínum og sjómanni. Síðar
keypti ég hans hlut og eignað-
ist bátinn að fullu. Og enn geri
ég þennan bát út – hann hét
áður Siggi í Bót EA-46 en núna
ber hann nafnið Fleki EA-46,“
segir Árni Ketill. Útgerð hans
ber sama nafn og báturinn,
Fleki ehf. Báturinn er 4,11
brúttótonn og var smíðaður
1982 í Reykjavík, trefjaplastbát-
ur, Skel 26.
Árni Ketill er einn af fáum
trillukörlum á Akureyri sem
stunda strandveiðar. En auk
þess er hann með um eitt tonn í
kvóta sem hann veiðir eftir að
strandveiðitímabilinu lýkur á
haustin og síðla vetrar og leigir
auk þess til sín aflaheimildir í
þorski og ýsu. Og yfir vetrartím-
ann gerir Árni meira en að
veiða fiskinn, hann hefur komið
sér upp ljómandi góðri aðstöðu
í verbúðinni í Bótinni til þess að
verka aflann og selja. „Ég sel
fiskinn að stærstum hluta fros-
inn í mötuneyti en einnig hef
selt svolítið í verslunina Hrísa-
lund á Akureyri.“
Ákveðnir agnúar á
strandveiðikerfinu
Árni Ketill segir að strandveið-
arnar séu gríðarlega mikilvægar
fyrir hinar dreifðu byggðir
hringinn í kringum landið en
því sé ekki að neita að kerfið sé
um margt gallað. Fyrsta ár
strandveiðanna hafi verið heim-
ilt að veiða mánu-, þriðju-, mið-
viku-, fimmtu- og sunnudaga
en síðan hafi sunnudagarnir
verið skornir af. „Það er mitt
mat að þessar ólympísku veið-
ar, þ.e. fyrstur kemur, fyrstur
fær, séu mjög óheppilegar og
óhagkvæmar. Ég hef komið
gagnrýni minni á þetta kerfi á
framfæri við Landssamband
smábátaeigenda en hef ekki
haft erindi sem erfiði. Þar hefur
viðhorfið verið á þann veg að
menn megi fiska eins og þeir
geta í fjóra daga í viku í fjóra
mánuði. Menn hafa ekki viljað
horfast í augu við að það gæti
þýtt 20 þúsund tonna heildar-
veiði á góðu sumri en heildar-
pottur strandveiðanna er hins
vegar 8.600 tonn. Þar af koma í
hlut B-svæðisins, hérna fyrir
norðan, rúmlega tvö þúsund
tonn. Í ljósi þess að mér fannst
ég ekki fá stuðning við gagn-
rýni mína á fyrirkomulag
strand veiðanna sagði ég mig úr
Kletti - félagi smábátaeigenda á
Norðurlandi eystra og þar með
úr Landssambandi smábátaeig-
enda. Ég skrifaði sjávarútvegs-
og landbúnaðarráðherra, Sig-
urði Inga Jóhannssyni, bréf um
strandveiðarnar núna í vor en
mig grunar að það hafi lent í
ruslatunnunni því ég hef ekkert
svar fengið frá ráðherra,“ segir
Árni Ketill. Í bréfinu bendir
hann m.a. á að á þeim sjö árum
sem strandveiðar hafi verið
stundaðar hafi lítið áunnist í því
að gera veiðarnar hagkvæmari
og enn séu þær því marki
brenndar að menn séu í kapp-
hlaupi um að ná í fiskinn.
Árni Ketill segir að það sé al-
mennt mat trillusjómanna að
sjórinn sé fullur af fiski og nýj-
asta mat Hafrannsóknastofnun-
ar hafi staðfest það. Því hafi það
komið verulega á óvart að ekki
skyldi hafa verið aukið við
aflann hjá strandveiðiflotanum
sem næmi ca. tvö þúsund tonn-
um. „Staðreyndin er sú að það
er ekkert sem hleypir jafn miklu
lífi í fjölda smærri byggðarlaga
um allt land og strandveiðarnar
og ég gæti trúað því að af þeim
hafi um fjögur þúsund manns
atvinnu,“ segir Árni Ketill.
„Ég myndi vilja sjá fyrir-
komulag strandveiðanna þann-
ig að á hverju vori væri einn
pottur til úthlutunar og hann
þyrfti að vera í heildina 12 til 15
þúsund tonn í stað tæplega 9
þúsund tonn núna. Í þennan
pott myndu menn síðan sækja
og það mætti hugsa sér að há-
mark á bát væri allt að 18 tonn.
Til þess að fiska þann afla sem
kæmi til úthlutunar hefðu
menn síðan sumarið, 4-5 mán-
uði, og þá væru menn ekkert
háðir ákveðnum dögum.
Grundvallarspurningin varð-
andi strandveiðarnar er þessi; af
hverju þurfa að gilda einhverjar
aðrar reglur um þennan fisk en
annan sem komið er með að