Öldrun - 01.09.2001, Blaðsíða 10

10 ÖLDRUN – 19. ÁRG. 2. TBL. 2001
Heilsuverndarstarf fyrir ákveðna hópa fólks á sér
nokkuð fastan sess hér á Íslandi en það hafa einkum
verið verðandi mæður og ung börn sem fengið hafa til-
boð um slíkt. Engu að síður er það tiltekið í lögum um
heilbrigðisþjónustu nr. 97/1990 að á heilsugæslu-
stöðvum eða í tengslum við þær skuli boðið upp á
heilsuvernd aldraðra. Útfærsla þessa lagaákvæðis er
sjálfsagt afar mismunandi en yfirleitt er þó ekki um að
ræða sérstakt tilboð til aldraðra eða þjónustu sem sér-
staklega er löguð að þörfum þeirra.
Aðdragandi
Á árunum 1991-1995 tók öldrunarþjónustan á
Akureyri þátt í samnorrænu rannsóknarverkefni,
NOVA, sem fór fram í fimm norrænum sveitarfélögum,
einu í hverju landi. Markmið verkefnisins var m.a. að
kanna samsetningu öldrunarþjónustu og hvernig vax-
andi þjónustuþörf er mætt á breytingatímum þ.e.a.s.
þegar hlutfall aldraðra hækkar og kröfur um hag-
kvæmni og gæði þjónustu aukast.
NOVA verkefnið veitti heilmikið af upplýsingum
um öldrunarþjónustu á Akureyri og dýrmætan saman-
burð við öldrunarþjónustu annars staðar sem vakið
hafa ýmsar spurningar um hvort við erum á réttri leið.
Verkefnið var í stuttu máli afar gagnlegt fyrir þróun
öldrunarþjónustu á Akureyri og upplýsingar þaðan eru
hluti af ástæðu þess að farið er af stað með ýmsar
breytingar á þjónustunni. Í ljós kom að á Akureyri bjó
mun stærri hluti aldraðra á stofnunum en í hinum
sveitarfélögunum. Heimaþjónusta var hér mun minni
og takmarkaðri en t.d. í danska og norska sveitarfélag-
inu. Þröskuldurinn inn í þjónustuna hér var samt lægri
en t.d. í sænska sveitarfélaginu. Kostnaður við öldrun-
arþjónustu á hvern íbúa 80 ára og eldri var langhæstur
í íslenska sveitarfélaginu, þ.e. Akureyri og skýrist það
fyrst og fremst af því að stofnanaþjónusta er mjög dýrt
úrræði samanborið við önnur. Rétt er að taka fram að
Akureyrarbær er líklega ekki frábrugðin öðrum sveit-
arfélögum á Íslandi að þessu leyti.
Þessar niðurstöður komu mörgum á óvart, bæði
Á starfssvæði Heilsugæslustöðvar-
innar á Akureyri hefur undan-
farið ár verið boðið upp á heilsu-
eflandi heimsóknir til aldraðra og
er þessi nýjung kynnt í eftirfar-
andi grein.
Inga Dagný Eydal,
hjúkrunarfræðingur
ingaeydal akureyri.is
Kristín Sigursveinsdóttir,
iðjuþjálfi
kristin akureyri.is
Heilsueflandi heimsóknir
til aldraðra
– tilraunaverkefni í heilsuvernd