Tímarit um menntarannsóknir - 01.01.2008, Blaðsíða 16

14
Tímarit um menntarannsóknir, 5. árgangur 2008
milli þess að lesa í skólanum og lesa og læra
heima (rs(211)=0,18, p<0,01) en sterkust á
milli þess að læra í skólanum og lesa og læra
heima (rs(210)=0,31, p<0,01). Áreiðanleiki
þessa þáttar er lágur, eða alfa=0,58, sem má
skýra með lítilli dreifingu þar sem atriði eru
fá. Lítil dreifing dregur úr fylgni og þar með
áreiðanleika.
Búinn var til kvarði þar sem lögð voru
saman svör barnanna við þessum fjórum
fullyrðingum. Þetta var gert þó að fylgni væri
ekki mjög há, sem líklega stafar fyrst og fremst
af lítilli dreifingu í svörunum. Mest var hægt að
fá tólf stig ef barnið merkti við gaman í öllum
fjórum fullyrðingunum. Að meðaltali voru
nemendur með 10,1 stig, drengir með 9,8 stig
og stúlkur 10,4. Þessi munur var marktækur
(t(201,9)=-2,3, p<0,05). Kynjamunur kom
fram á einstökum fullyrðingum, þ.e. á tveimur
fullyrðingum af fjórum. Tengsl eru milli kyns
og þess að finnast gaman að læra í skólanum
(χ2 (2, N = 213) = 7,04, p<0,05); 67% drengja
merktu við að þeim fyndist það gaman en
83% stúlkna. Það að lesa í skólanum hugnast
drengjum síður en stúlkum (χ2 (2, N = 213) =
11,33, p<0,01); 65% drengja segja að það sé
gaman en 74% stúlkna eru á þeirri skoðun.
Í 3. bekk voru svarkostir fleiri, þannig að
nemendur svöruðu á fimm punkta kvarða
frá mjög leiðinlegu til mjög skemmtilegs.
Fullyrðingar eru nú sjö, þ.e. þrjár bætast við
þær fjórar sem notaðar voru í 1. bekk. Það
eru fullyrðingarnar um að reikna í skólanum,
vera í skólanum og vinna verkefnin í
skólanum. Sæmileg fylgni var á milli svara
við fullyrðingunum eins og sjá má í 2. töflu
en fylgni er á bilinu 0,22 til 0,62. Áreiðanleiki
þessa þáttar var viðunandi, alfa=0,85.
Svör barnanna í 3. bekk voru sett í þrjá
flokka, þ.e. flokkuð voru saman annars vegar
svörin mjög og frekar ánægður og hins
vegar svörin mjög og frekar óánægður. Þriðji
flokkurinn var miðjumöguleikinn. Þetta var
gert til að auðvelda samanburð við 1. bekk. Þá
er niðurstaðan eins og sést á 2. mynd. Minnst
var gleði barnanna yfir að fara í skólann á
morgnana, 51% sögðu að það væri gaman.
Mest var ánægjan með að lesa í skólanum en
rúmlega 78% fullyrtu að það væri gaman.
Þegar myndir 1 og 2 eru bornar saman sést
að þeir voru hlutfallslega færri í 3. bekk en í
1. bekk sem fannst gaman að læra í skólanum.
Niðurstöður eru svipaðar í 1. og 3. bekk
um fullyrðinguna að lesa og læra heima og
nemendum í 3. bekk líkar betur en nemendum
í 1. bekk að lesa í skólanum og fara í skólann
á morgnana.
Þegar niðurstöður fullyrðinganna í 3.
bekk eru lagðar saman eins og gert var í
1. bekk var meðaltalið 28,2; hjá drengjum
26,1 og 30,0 hjá stúlkum. Þessi munur var
marktækur (t(200)=4,9, p<0,001) og sýnir
meiri heildaráhuga hjá stúlkum. Þar sem áhugi
nemenda í 3. bekk er mældur á fimm punkta
kvarða í stað þriggja hjá 1. bekk var reiknað
meðaltal frekar en að nota kí-kvaðrat þegar
svör voru borin saman eftir kyni í einstökum
atriðum. Niðurstöður má sjá á 3. mynd,
þ.e. meðaltöl og 95% öryggisbil sýnd með
lóðréttum strikum. Skarist þessi strik ekki er
munurinn marktækur milli hópa1. Á myndinni
sést að stúlkur voru ánægðari en drengir með
alla þætti og er sá munur marktækur nema
á fullyrðingunum að fara í skólann og lesa
í skólanum. Kynjamunur virðist því meiri í
3. bekk en 1. bekk, en þar var kynjamunur
á helmingi fullyrðinganna en fimm af sjö
fullyrðingum í 3. bekk.
Svipaðir spurningalistar voru lagðir fyrir
nemendur í 6. og 9. bekk og því er auðveldara
að bera saman svör nemenda í þeim bekkjum
en í 1. og 3. bekk. Samtals voru fimmtán
fullyrðingar í listunum sem mæla áttu
námsáhuga. Fullyrðingarnar voru þáttagreindar
til að skoða innra samræmi og hvort þær mældu
ólíka þætti. Niðurstöður þáttagreiningarinnar
sýndu að ein fullyrðingin, Ég er stundum
svo leið(ur) í skólanum að mig langar til
að hætta, féll ekki vel að hinum og var því
ákveðið að sleppa henni í greiningunni. Það
1 Hugsanlegt er að munur sé tölfræðilega marktækur þótt smávægileg skörun sé á strikunum. Til að einfalda umfjöllun var
ákveðið að birta ekki niðurstöður t-prófa.
Amalía Björnsdóttir, Baldur Kristjánsson og Börkur Hansen