Dagblaðið Vísir - DV - 13.02.2008, Blaðsíða 30

30 MIÐVIKUDAGUR 13. FEBRÚAR 2008
Suðurland DV
fossi man ég eftir lágvöruverslun í bragga. Kaup-
félögin sköðuðust í einhverjum innri átökum
hjá SÍS og menn gáðu ekki að sér að stækka ein-
ingarnar og horfa fram á veginn. Þetta fór því illa
jafnvel þótt enn séu starfandi sterk og góð kaup-
félög." í þessu samhengi bendir hann á Skaga-
fjörðinn, þar sem hann segir kaupfélagið vera
sterkt á öllum sviðum og vinni að því að halda
auði sveitarinnar innan héraðs.
„Ég skal hins vegar viðurkenna að bæði
Baugsverslanir og Nóatúnsverslanir eru að
standa sig gríðarlega vel í mínu kjördæmi og
skila miklu til neytenda. Hins vegar finnst mér
gott ef samkeppnisaðilarnir í landinu verði alla-
vega þrír."
Guðni spáir því í þessu samhengi að nýr
Bandaríkjaforseti muni hafa áhrif á Suðurland-
inu. Ég tel að pólitík heimsins muni breytast
með nýjum forseta Bandaríkjanna, hvort sem
Clinton eða Obama verða fýrir valinu. Það mun
hafa áhrif hér á íslandi og gott er nú að Bush er á
förum. Mér hefur aldrei geðjast að hans pólitík."
Óráðsía í kvótakerfi
Austan sandanna stóru í suðurkjördæmi er
Höfn í Hornafirði. „Þar hefur alltaf verið gott at-
vinnulíf jafnvel þótt þar hafi orðið fólksfækkun á
síðustu árum. Ég tel reyndar að hún stafi fýrst og
fremst af óvandaðri ákvörðun ríkisstjórnarinnar
um að skera þorskkvótann niður í 130 þúsund
tonn," segir Guðni. Óhjákvæmilegt er að spyrja
hann nánar út í kvótakerfið.
„Sjálfstæðisflokkurinn hefur auðvitað farið
með stjórn þessa kerfis í sautján ár, jafnvel þótt
alltaf sé látið í veðri vaka að Framsóknarflokk-
urinn einn beri ábyrgð á kerfinu," segir hann.
„Hinar svokölluðu mótvægisaðgerðir hafa fýrst
og fremst verið einhvers konar grín. Þær hafa lít-
ið snert þau byggðarlög sem fýrir áfallinu verða.
Við sjáum afleiðingar þess bæði á Höfn, í Vest-
mannaeyjum, Þorlákshöfn og Grindavík. Þessar
mótvægisaðgerðir sem við fáum eru náttúrulega
háðung. Össur Skarphéðinsson hefur sagt þetta
vera mestu byggðaaðgerðir í sögunni. Þetta er
bara útúrsnúningur og videysa hjá honum. Það
reynir á sjávarþorpin við þessar aðstæður."
Guðni telur að ákvörðunin um að skerða
þorskkvóta niður í 120 þúsund tonn hafi verið
illa ígrunduð. „Það hefði verið heppilegra fyrir
ísland að fara í 150 til 160 þúsund tonna þorsk-
kvóta. Það eru jafnmiklar líkur á því að vernda
þorskstofninn með því móti auk þess sem þá
hefði verið auðveldara að taka á móti þorski
sem meðafla. Það eru svo margir aðrir veiði-
menn í sjónum en maðurinn. í raun réttri vita
vísindin líka allt of lítið um sjóinn og hví þorsk-
urinn hefur látið undan."
Aðspurður hvort bylta þurfi kvótakerfinu
svarar Guðni að nú þurfi að búa þannig um
hnútana að ekki sé hægt að saka íslenskyfirvöld
um að stunda mannréttindabrot. Ekki þurfi þó
að leggja út í byltingu. „Það þarf að endurskoða
kvótakerfið eins og öll mannanna verk."
Nýjan Herjólf
„Vestmannaeyingar eru í þeirri stöðu, sem
betur fer, að þar hefur fólk haldið vel í sitt í sjáv-
arútveginum. Störfum hefur þó óhjákvæmilega
fækkað í sjávarútvegi þannig að eyjarnar þurfa
alltaf á nýjum tækifærum að halda," segir Guðni.
Hann telurþó að hin stóru tímamót Vestmanna-
eyja liggi í bættum samgöngum.
„Vestmanneyingar vildu bera saman þrjá
kosti í samgöngumálum. f fýrsta lagi Bakkafj öru-
höfn. f öðru lagi jarðgöng til lands og í þriðja lagi
er spurningin um nýjan Herjólf. Samanburður-
inn á Bakkafjöru og jarðgöngum hefur því mið-
ur ekki farið fram. Bakkafjöruhöfnin hefur verið
keyrð áfram án þess að niðurstöður lægju fyrir
um göngin. Ég reyndar trúi því ekki að jarðgöng
komi til greina í dag. Kannski seinna."
Vestmannaeyjar eru eitt af stórum hjörtum
Suðurlandsins að mati Guðna og hann leggur
mikla áherslu á að ekki verði tafið við að bæta
samgöngurnar við land. „Það þarf að gera frek-
ari rannsóknir og bora tilraunaholur og til þess
þarf sjötíu milljónir króna. Bakkafjaran er nið-
urstaðan jafnvel þótt það sé umdeild lausn í Eyj -
um og annars staðar. Mikilvægast hefði verið,
eins og ég reyndar hélt fram í ríkisstjórn, að fá
nýjan Herjólf á meðan ákvörðun væri tekin um
hitt.
Það þarf að huga að samgöngumálum við
Eyjar, enda eru þær eitt af stóru hjörtunum á
Suðurlandinu."
Daufir sjálfstæðismenn
Sjálfstæðisflokkurinn er daufur stjórn-
andi þegar kemur að efnahagsmálum, að mati
Guðna. „Það eru mörg hættumerki uppi í and-
ránni eins og DV hefur bent á. Sjálfstæðismenn
virðast trúa því, og forsætisráðherrann, að hlut-
irnir muni lagast af sjálfu sér og nú sé best að
halda að sér höndum og grípa ekkert inn í at-
burðarásina," segir hann.
Guðni segir að nú þurfi ríkisstjórnin að leggja
Ekki Evrópusamband Guðnl seglr (slendlnga elga
að styrkja samband sitt við Norðmenn í stað þess að
hugsa um skyndilausnir.
út í mikla kynningarherferð um allar jarðir til
þess að vekja athygli á sterkri stöðu ríkissjóðs
og öfiugu kerfi lífeyrissjóða. „Nú er bankakerf-
ið náttúrulega í töluverðri áhættu og um allan
heim er illa um íslensku bankana og íslenska
þjóðfélagið talað. Bankarnir búa nú við meira
óöryggi erlendis en áður. Nú hefði verið gríðar-
lega mikilvægt að ríkisstjórnin tæki af skarið og
kynnti fyrir umheiminum sterka stöðu þjóðar-
búsins í heild sinni. Við eigum aðeins eitt mark-
mið, að efnahagur íslendinga haldist góður og
að við náum að losna undan því að fara í djúpa
kreppu. Til þess þarf samstillt átak hjá þeim sem
eru í ríkisstjórn og við viljum auðvitað leggja
ríkisstjórninni og þjóðinni gott eitt til, þótt við
séum í stjórnarandstöðu."
Guðni telur Sjálfstæðisflokkinn hafa að ein-
hverju leyti orðið undir í samstarfi við Samfylk-
inguna um efnahagsmálin. „Það þýðir ekkert
að hafa hendur í kjöltu við þessar aðstæður og
Samfýlkingin hefur hingað til ekki sýnt mikla
ábyrgð í efnahagsmálunum."
Ekki Evrópusamband
En hvað skyldi þurfa að taka til bragðs til þess
að auka gengi Framsókanrflokksins fyrir næsm
kosningar? Halldór Ásgrímsson, forveri Guðna,
ræddi oftsinnis um að íslendingar þyrftu að
huga að aðild að Evrópusambandi. Guðni er
ekki opinn fýrir þessum mögukleika.
„Halldór gerði meira en að tala mildilega til
Evrópusambandsins, hann vildi hreinlega und-
irbúa aðildarumsókn. í þessum ólgusjó í efna-
hagsmálum sem við búum við í dag, með versn-
andi stöðu bankanna og stýrivaxtahækkunum,
hneigjast menn til þess að leita skyndilausna.
Evrópusambandið er hvorki á dagskrá ríkis-
stjórnar né þjóðarinnar," segir Guðni.
„Við eigum að halda okkur við EES-samning-
inn. Það er ekki hægt að líta á Evrópusamband-
ið sem lausn allra okkar vandamála. Við getum
ekki heldur tekið upp einhvern annan gjaldmið-
il. Það er stórt viðfangsefni að skipta um gjald-
miðil og um það þarf að hugsa til framtíðar. Við
erum hins vegar í núinu og verðum að leysa
okkar vanda eftir þeim leikreglum sem oklcur
eru settar. Við erum ekki í Evrópusambandinu
og erum ekki á leiðinni þangað."
Guðni telur að fslendingar eigi að leggja út í
nánari samvinnu við Norðmenn. fsland og Nor-
egur hafi mælst með mest lífsgæði allra landa
í könnun Sameinuðu þjóðanna árið 2005. „Við
höfum plumað okkur mjög vel án aðildar að
Evrópusambandinu. Við eigum að standa þessa
vakt með Norðmönnum."
Græna grasið
Af samræðum við Guðna má ráða að jafnvel
þótt flokkurinn hafi í seinni tíð verið talinn fýrst
og ffemst hagsmunaflokkur dreifbýlis og land-
búnaðar, og fyrir vikið misst skilning og stuðning
innan borgarinnar, sé lykillinn að framtíð flokks-
ins að vinna kjósendur í þéttbýli á sitt band.
Þetta þýðir þó ekki að landsbyggðin sé flokkn-
um gleymd. „Réttast hefði verið, þegar Síminn
var seldur, að setja peningana í samgöngubætur
á íslandi frekar en í stórt sjúkrahús," segir Guðni,
spurður um þessa hluti. „Samgönguráðherrann
segir reyndar núna að einhverju af háhraðanet-
tengingum fyrir landsbyggðina seinki um ár.
Inrternetið er orðið svo mikilvægur hlutur í lífi
hvers heimilis og því verða þessar samskipta-
leiðir að vera í lagi."
En hvað ætíar Guðni að gera til þess að vinna
borgina? „Vittu til, grasið á eftir að grænka."
sigtryggur@dv.is

CENTRAL
...allt fyrír hana,
Sendum í

CENTRAL
Eyravegi 2 • 800 Selfoss • S:481-2200 • www.mycentral.is
IHHHHHHHHHllll^HHH