Dagblaðið Vísir - DV - 24.04.2008, Qupperneq 31

DV Menning
FIMMTUDAGUR 24. APRfL 2008 31
2006. Þorsteinn fékk Hjört Svavars-
son, hljóðmeistara á Ríkisútvarp-
inu, út með sér til að sjá um hljóðið.
Þeir félagar hafa unnið mikið sam-
an og segist Þorsteinn hafa treyst
Hirti manna best til að ná að skrá-
setja hljóðið. „Það þarf að ná alveg
pottþéttu hljóði á gamla menn sem
syngja. Hjörtur á þann þátt mynd-
arinnar alveg, þessa tilfinningu og
þennan presens í röddinni." Þor-
steinn kveðst mjög ánægður með
myndina; hefði ekki viljað hafa
hana lengri eða styttri - hún er tæp-
ur hálftími að lengd - eða á neinn
hátt öðruvísi.
Óeðlileg samkoma
„Bohemian" stendur ekki ein-
göngu fyrir lífsnautna- eða óreglu-
mann, að sögn Þorsteins, held-
ur fyrir eins konar heimsborgara.
Mann sem er sigldur. „Ég held að
karlarnir noti þetta nafn því það vísi
tíi þess að þeir hafi gaman af æðri
listum. Hafi ekki bara gaman af
því að skála hver við annan og tala
um leikinn heldur hafi líka áhuga á
músík, bæði dægurmúsík og klass-
ískri músík. Tónlistin er líka sú list-
grein sem er svo óhlutbundin. Þú
verður að finna fyrir henni því hún
spilar svo mikið inn á tilfinningalíf-
ið. Þú sérð hana ekki beint og færð
ekki mikið út úr því að horfa á gaml-
an mann syngja á sviði. En það er
eitthvað í því sem gerist milli söngv-
arans og áhorfandans sem stækkar
þá sem hlusta. Það er svoh'tíð þaðan
sem nafnið kemur held ég."
Til að vera félagi í The Bohem-
ians þarf aðeins tvennt tíl, að vera
söngvari eða hafa óslökkvandi
áhuga á söng og að vera drengur
góður. Ekki fara því allir klúbbfé-
lagar upp á svið að taka lagið. Hins
vegar eru sumir þeirra menntaðir
söngvarar og hafa haft atvinnu af
því að syngja.
„Prótókóhð í þessu finnst okk-
ur gamaldags," segir Þorsteinn.
„Veislustjóri kvöldsins ávarpar th að
mynda aldrei salinn heldur varafor-
manninn, segir: „Kæri varaformað-
ur, ég æfla að kalla næst á þennan
söngvara til að syngja" og svo fram-
vegis. Það er skemmtilega súrreal-
ískt, og líka klassískt held ég. Og eitt
af því sem mér fannst flott við þenn-
an félagsskap er að karlmenn hittíst
og syngi hver fyrir annan. Það er
bara ekkert eðlilegur hlutur lengur."
Karlmenn ekki í tísku
Aftan á disknum segir einmitt
að nú á tímum sé hvorki í ö'sku að
syngja né vera karlmaður. „Það er
kominn einhver ofboðslega mikill
réttrúnaður í allt," segir Þorsteinn
þegar hann er rukkaður um frekari
skýringu á þessu. „Það helgast af
því að allir eiga að vera jafnir. Allar
Ustgreinar eiga að vera jafn merki-
legar. Karlar og konur eiga að vera
jöfn, og auðvitað er ég sammála því,
til að mynda hvað launin varðar. En
um leið tapast ákveðnir hlutir sem
ég held að skipti máli. Ennþá þyk-
ir sjálfsagt að konur hittist í sauma-
klúbbum eins og það kallast, þótt
ekki nokkur manneskja prjóni eða
saumi lengur.
Aftur á mótí hef ég fundið iyr-
ir því að ekki er talið viðeigandi ef
karlar eru að rotta sig saman og hitt-
ast. Þá er ég ekki að tala um karla-
kvöld með nektardansmey. Ég held
að menn hafi svoh'tið farið í eltinga-
leik við það hvemig þetta á að vera.
í gegnum söguna hefur þetta bara
verið þannig að karlar þtírfa að vera
sér og konur þurfa að vera sér. Og
svo er mjög gaman þegar aUir em
saman. En þetta er nauðsynlegur
hlutur því karlar umgangast hver
annan á allt annan hátt þegar kon-
ur em með. Hjá The Bohemians
snýst þetta ekkert um að detta í það
heldur er þetta hin þögla samvera.
Ég held að flestír karlar þekki þetta.
Það þarf ekkert að vera að tala um
allt. Þegar við horfum á leikinn þá
bara þegjum við! Ekki vegna þess
að það sé ekki nóg til að tala um
heldur er þetta bara svoleiðis. Það
sem einkennir karlmenn er að þeir
kunna að þegja saman, sem ég held
að konur margar hverjar kunni alls
ekki. Þeim sé það nánast ekki í blóð
borið."
„Ég skil ekki spurninguna"
SjáUur segist Þorsteinn vera í
óformlegum karlaklúbbi, og hópi
sem hann veiðir með. Aðspurður
hvort karlar ættu að tala meira sam-
an að hans matí segist Þorsteinn
stundum segja ákveðna sögu þegar
þessi spuming komi upp.
„Við hittumst einhvem O'mann
vinimir og einn í hópnum spurði
annan: „Hvemig h'ður þér?" Sá
svaraði: „Ég skil ekki spuminguna'"'
segir Þorsteinn og hlær. „En ég held
að karlmenn þurfi ekkert endilega
að tala meira saman. Ég held hins
vegar að við höfum mjög gott af því
að vera meira saman. Svo tölum við
bara öðravísi. Við höfum ekki þessa
þörf eins og konur að vera alltaf að
tala um hvemig okkur h'ður. Á hinn
bóginn finnst okkur gott að líða eins
og okkur líður, með öðrum karl-
mönnum," segir Þorsteinn og hlær
aftur.
Engumháður
The Bohemians er komin í sölu
á DVD í Eymundsson. Þorsteinn
bindur svo vonir við að RÚV sýni
myndina í náinni framtíð. Hann
ætlar að sjá til með frekari dreif-
ingu. „Það er fullt starf að sinna því
og ég ætía því að sjá til með það. En
hún gætí laglega farið einhvem túr
á kvikmyndaháti'ðum eða á aðrar
sjónvarpsstöðvar. Þetta er þannig
efití, og náttúrlega á ensku. En ég
er bara ánægðastur með að hafa
klárað þetta."
Þorsteinn fjármagnar og vinn-
ur megnið af vinnunni við heim-
ildagerð sína sjálfur. Hann segist
hafa tekið þá ákvörðun fýrir nokk-
uð mörgum ámm að eignast sína
eigin græjur - tökuvél, míkrófóna
og klippitölvu. Þannig geti hann
bara lagt af stað og er engum háð-
ur. Þorsteinn fékk reyndar styrk frá
Kvikmyndamiðstöð við gerð Án tit-
ils, mynd um stóra málverkaföls-
unarmáhð sem frumsýnd var árið
2004. Annað hefur hann gert á eigin
reikning.
„Ekki af því að ég eigi svo bágt
heldur er það hið fullkomna frelsi.
Það er mildu betra en að hanga á
húninum hjá einhverjum endur-
skoðanda til að fá einhvem styrk,
sem er hvort eð er bara brotabrota-
brot af því sem þarf."
Menning þarf ekki að
vera leiðinleg
Þátturinn 07/08 bíó leikhús sem
Þorsteinn ritstýrir lauk sínum fyrsta
vetri á skjá Ríkissjónvarpsins í síð-
ustu viku. Ekki hefur verið gengið
frá samningi um áframhald næsta
vetur en Þorsteinn er bjartsýnn á
að svo verði. Hann er ánægður með
hvemig tfl tókst og telur að hann og
samstarfsfólk hans í þættinum hafi
fært fólki, þar á meðal dagskrár-
stjóra og útvarpsstjóra RÚV; heim
sanninn um að menningarefni þurfi
ekki að vera leiðinlegt.
„Ég hef reyndar aldrei skflið
að menn séu með þá kenningu að
menningarefni sé erfitt," segir Þor-
steinn. „Hvað er svona erfitt við
það? Það er eins og það þurfi allt-
af að vera einhver forskilningur,
bæði hjá þeim sem fjalla um það
og þeim sem horfa á það, tfl að geta
notíð þess. Ég held að þetta sé ekki
rétt. Og ég held að okkur hafi tek-
ist að búa til áhugavert, forvitnilegt
og á tíðum skemmtilegt efni. Þetta
snýst bara um efhistökin. Ég tek oft
dæmi af Jeremy Clarkson sem sér
um þáttinn Top Gear. Sá þáttur hef-
ur áhorf langt umfram þá sem hafa
áhuga á bílum. Það er bara af því að
þetta er laglega gert; gert af ástríðu,
skemmtilegir vinklar, mikfll húmor.
Þannig að í mínum huga er þetta
bara byrjunin."
Fordómar á fréttastofum
Þorsteirm telur að það séu
ákveðnir fordómar í gangi inni á
fréttastofum gagnvart listum og
menningu. „Fólklítur einhvem veg-
inn niður á þetta efni. Finnst mest
af því eiga heima í lok fréttatímans.
„Við ljúkum þessum fréttatfrna á
myndum úr Listasafni íslands."
Menningarefnið, hvorki leikhús,
bíó, myndlist né tónlist, er flokkað
eins og fréttir. Við keyrum oft frek-
ar á sensasjóninni í kringum efnið.
Það þykir tíl dæmis miklu betri frétt
ef einhver sem hefur lent í mikl-
um hörmungum skrifar sögu sína
eða málar myndir af því, heldur en
þegar einhver rótgróinn fistamað-
ur heldur sína ti'undu listasýningu.
Við þurfum ekkert að vera hrædd
við þetta efni. Þetta er bara efni eins
og hvað annað. Þetta er ekki merki-
legra en fréttir af sjávarútveginum
eða markaðnum, en fréttir engu að
síður. Við eigum að hætta að nota
menningu og listír sem einhvers
konar skraut í fréttatímum."
Sumir hafa sagt að farið sé full-
gmnnt í umfjöllun um til dæmis
leiksýningar í 07/08. Meira púður
gætí verið í þættinum ef leiksýning-
ar væru ræddar nánar, til að mynda
með spjalli álitsgjafa líkt og gert er
með bækur í Kiljunni á sömu stöð.
„Mér finnst þetta frábær krít-
flc," segir Þorsteinn. „Það em bara
svo margar leiðir að efninu, marg-
ar leiðir að sama markinu. En mér
finnst sjónvarp að mörgu leyti ekki
mjög heppilegur miðfll fyrir um-
ræður. Útvarp er miklu betra fýrir
það. Blöð líka. Eins og við ákváð-
um að leggja þetta upp verður hætt-
an alltaf sú að það verði lítíð af öllu
en ekki mikið af neinu. Mér finnst
þessi krítík því eiga fullan rétt á sér,
og það er ekkert því til fyrirstöðu að
taka eina sýningu fyrir sérstaklega
einu sinni í mánuði eða hvaðeina.
Það em engin lögmál í þessu."
Aldarfjórðungur í fjölmiðlum
Fram undan hjá Þorsteini er
spjallþáttur í tengslum við Evrópu-
keppni landsliða x' knattspymu í
Rfldssjónvarpinu í sumar. Hann er
enginn nýgræðingur í þeim efninn
en hann hefur stýrt slíkum þáttum
samhliða stórmótum í knattspymu
undanfarin ár.
Þorsteinn hefur unnið á fjöl-
miðlum í rúman aldarfjórðung.
Aðspurður hvort hann verði aldrei
þreyttur á þessu harki, hvort þetta
sé ekki lýjandi fyrir hann og hans
fólk, segist hann hafa valið þetta.
„Það er enginn sem sagði mér að
vinna til dauðadags í fjölmiðlum.
Þetta er bara val. Ég var mjög ungur
þegar ég kom inn í Útvarpshús við
Skúlagötu 4 þar sem mamma vann,
labbaði þarna um gangana, heyrði
hljóðin íir stúdíóxmum, fann lyktina
af gamla panelnum á veggjunum og
hugsaði: Þetta er eitthvað fyrir mig.
Þama fékk ég svo mitt fyrsta starf."
Að matí Þorsteins er fjölmiðla-
starfið fyrst og fremst spuming um
afstöðu. „Það er alltaf verið að tala
um peningaleysi og hvað eitthvað
sé erfitt. Ef maður hefði alltaf tekið
nei fyrir nei þegar maður vill koma
einhveiju í verk þá hugsa ég að ég
hefði gert í mesta lagi þrjá þætti fyrir
Maður er nefndur. Maður þarf bara
að firma leiðir. Það er eitthvað sem
mér hefur fundist spennandi og
skemmtflegt. Þetta snýst um að taka
áskorun og gera hluti í staðinn fyrir
að sitja á kaffistofunni, kvarta yfir því
hvað þetta er erfitt og vera leiðinleg-
astí gaurinn í hverju einasta hádegi.
Ef einhver segir að eitthvað sé ekld
hægt þá fyrst kemst ég í stuð."
kristjanh&dvJs
Ríkisútvarpið stendur fyrir spennandi tónleikum í Hafnarhúsinu í dag.
Rafmögnuð Rás 1
f dag, sumardagixm fyrsta, stend-
ur Rás 1 fytir tónleikum í Hafnarhixs-
inu. Þar verða frxxmflutt fimm rafverk
sem öll em byggð á tónsmíðxxm eldri
tónskálda sem eiga stórafrnæli á ár-
inxx. Það er
útvarpskon-
an Berglind
María Tómasdóttxxr sem heldur utan
um viðburðinn en hxxn er ein af um-
sjónarmönnum Hlaupanótxximar á
Rás 1. „Tónleikamir verða sendir út í
beinni á Rás 1. Það má því í raxxn segja
að við séum að stefria fólki saman til
TONLEIKAR
þess að hlusta á útvarpsþátL Það er
allt oflítið gert afþví að fólkkomi sam-
an tíl þess að hlusta," segir Berglind
María. Ekki er því xim eiginlega tón-
leika að ræða. Einxmgis Guðmtmd-
ur Vigrtír verður með lifandi flutning
á sínu verki. „Örmur verk em alveg
niðxxmjörvuð. Á milli atriða verða svo
flutt viðtöl við tónlistarmennina þar
sem þeir segja frá vinnuaðferðum sín-
xxm og upplifun þeirra á því tónskáldi
sem þeir urrnu með."
Flutt em verk eftir Hildi Ingveldar-
dóttxxr Guðnadóttxxr, Guðmimd Vigni
Karlsson, Guimar Andreas Kristins-
son, Ríkharð H. Friðriksson og Þxrn'ði
Jónsdóttur. Afmælistónskáldin em Atli
Heimir Sveinsson, Þorkell Sigurbjöms-
son, Jón Ásgeirsson, Páll P. Pálsson og
JómrmViðar.
Tónleikamir sem og útvarpsút-
sendingin hefjast klukkan 16.08 og
standa yfir í xxm eina og hálfa klxxkku-
stxmd. Aðgangur er ókeypis.
Endurvinnur Atla Heimi Tónlistarkon-
an Hildur Guðnadóttir setur verk Atla
Heimis Sveinssonar í nýjan búning.
Fágætt tæki-
færi
Sýningarstjóraspjall Gxximars
Gxmnarssonar fer fram sxxnnu-
daginn 27. apríl klukkan 15.00
í ASÍ en sýningin Klessulistar-
hreiðrið var opnuð 5. apríl. Titíll
sýningarinnar er fenginn úr
blaðaskrifum um Listvinasal-
inn en hann var stofnaður árið
1951 og þótti afar umdeildur.
Ekki vom allir hrifrtír af þessari
„nýju" tegund myndlistar og
umræður vom oft mjög heitar
en stjómendur salarins lögðu
áherslu á geómetríska og ab-
straktlist. f Listvinasalnum em
nú til dæmis verk eftír Svavar
Guðnason, Þorvald Skúlason og
Nínu Tryggvadóttur. Mörg þess-
ara verka em í einkaeigu og því
um fágætt tækifæri tfl að skoða
þau að ræða.
Sumargleði
ÍM&M
Það verður mikið húllumhæ
í Máli og menningu á Lauga-
vegi 18 í dag. Tilefhið er að sjálf-
sögðu sumardagurinn fyrsti.
Dagskráin er helguð börnum
og bamamenningu. Meðal
þess sem boðið verður upp á er
bókalestur, föndur, músagang-
ur, tónlist og að lokum bingó
þar sem veglegir vinningar
verða í boði. Gerður Kristný
mun lesa upp úr bók sinni Ball-
ið á Bessastöðum. Maxímús
Músíkús kemur og skemmtir.
Fjörið byrjar klukkan tvö og
stendur tíl fjögur.
Lifandi
dagskrá
Það verður mikið um að
vera í Listasafrii Ámesinga um
helgina. Klukkan 17.00 álaug-
ardag býður safitið gestum að
kynnast verkum Helenu Hans
sem dvalið hefur í Listamanna-
íbúðinni í Hveragerði þennan
mánuð. Helena ætlar að segja
frá þróun verka sinna á sjö ára
námsferli sínum og því em
myndlistamemar sérstaklega
hvattír tfl að mæta. Á sunnu-
daginn klukkan 15.00 erboðið
upp á spjall um sýninguna Er
okkar vænst? - leynflegt stefriu-
mót í landslagi. Það er mynd-
listarmaðurinn Hannes Láms-
son sem stjómar umræðum.
Bestu barnabækurnar
Barnabókaverðfaun Borgarbókasafnsins verða afhent í aðalsafninu í
Grófarhúsi í dag, sumardaginn fyrsta, kl. 13. Undanfarnar vikur hafa
rúmlega 5000 íslensk börn tekið þátt í vali á bestu bókinni. Þetta er i
sjötta skiptið sem krakkarnir, sem eru á aldrinum 6 tiM2 ára, verð-
launa bækur sem þeim finnst bera af frá útgáfu síðasta árs. Bæði er
verðlaunað í flokki íslenskra og þýddra barnabóka.
Sumará Næstabar
Birna Þórðardóttir flytur eigin Ijóð við undirleik hljóðfæraleikara á
Næstabar við Ingólfsstræti í kvöld. Einnig koma fram hljómsveitirnar
Gæðablóð ásamt söngkonunni Heiðrúnu Hallgrímsdóttur og Margrét
Guðrúnardóttir ásamt Hljómsveitinni hans pabba. Tónleikarnir hefjast
klukkan 21.15 og er aðgangseyrir 1.000 kr.
v Sd *