Skírnir - 01.04.1997, Blaðsíða 110

104
PÁLL THEODÓRSSON
SKÍRNIR
rannsóknum. Árangursríkasta leiðin úr vandanum er að grann-
skoða alla þætti beggja kenninga. Gagnslítið er að reyna að hrekja
aðra kenninguna með rökum hinnar, því þegar upp er staðið
verður öllum vafa að hafa verið eytt.
I næsta kafla sýni ég hvernig má fullkanna áreiðanleika geisla-
kolsgreininga á íslenskum sýnum með nýjum og nákvæmari
geislakolsmælingum og fá nærri fulla vissu um hvort mælingarnar
frá Reykjavík og Vestmannaeyjum séu réttar eða rangar. I 8. kafla
ræði ég síðan í stuttu máli hugsanlegan veikleika í rökum fyrir
hefðbundnu tímatali, því að nú þegar sterk vísbending hefur
komið fram um eldra landnám þarf að skoða þau af meiri tor-
tryggni en áður.
7. Leit að veilu í C-14 aðferðinni
Ég vil nú lýsa hvernig mögulegt er að sannprófa áreiðanleika
C-14 greininga á íslenskum fornleifum. Nákvæmni í C-14 mæl-
ingum er þar lykilatriði, en hana þarf að bæta. Flestar aldurs-
greiningarstofur skila mæliniðurstöðum með um 60 ára óvissu og
tekur þá hver mæling venjulega 1-2 sólarhringa. Æskilegt er að
koma mælióvissunni niður í 25 ár, en þá verður mælitíminn sex
sinnum lengri og mæliafköstin minni sem því nemur. Aðeins ör-
fáar rannsóknastofur hafa því sóst eftir þessari nákvæmni og nær
einungis stofur sem hafa unnið að kvörðunarferli C-14 aðferðar-
innar.
Torvelt verður að fá þetta verkefni leyst á fullnægjandi hátt af
erlendri C-14 stofu vegna þeirrar nákvæmni sem nauðsynleg er
og hve mörg sýni, alls sennilega um eitt hundrað, þarf að mæla til
að komast til botns í þessu máli. Ég tel að hagkvæmast sé að leysa
þetta verkefni með því að koma upp hér á landi aðstöðu til C-14
mælinga. Ef fjölmargir möguleikar nútímatækni og ýmsar nýj-
ungar og endurbætur, sem hafa komið fram á síðustu árum í
C-14 kerfunum, eru nýtt vel tel ég að fyrir 3,5-4,0 millj. kr. megi
koma upp kerfi sem getur mælt fjögur sýni samtímis og skilað
liðlega 100 sýnum á ári þar sem mælióvissan er 25 ár. Maður í
hálfu starfi gæti annast mælingarnar. Kerfinu og möguleikum
þess hef ég lýst í grein í Arbók hins íslenzka fornleifafélags [7].