Skírnir - 01.04.1997, Qupperneq 112

106
PÁLL THEODÓRSSON
SKÍRNIR
skipulega og með öryggi kolefnisgreiningum í íslenskri fornleifa-
fræði. Fyrsta verkefnið yrði þá að sjálfsögðu að finna réttan aldur
landnáms. Skal nú lýst hvernig mögulegt er að ná svo til óvé-
fengjanlegri niðurstöðu jafnframt því sem óvissu um ósamræmi
við hefðbundna aldursgreiningu yrði eytt. Fjöldi kumla hefur
verið aldursgreindur með hefðbundnum aðferðum. Séu bein úr
nokkrum þessara grafa nú C-14 greind ætti hinn mældi aldur að
vera mjög svipaður þeim sem áður hefur fengist með formgerðar-
greiningu. Þetta sannaði enn á ný að báðum aðferðum má treysta.
Næst yrðu allmörg sýni úr neðstu mannvistarleifum í Reykjavík
C-14 greind. Leggja þarf áherslu á að mæla þá sýni með lágum
foraldri: birkihríslur, bein húsdýra og fleira. Allmörg sýni af
þessu tagi eru trúlega til í geymslum Þjóðminjasafns og Árbæjar-
safns. Nú hlytum við að treysta að mælingarnar gæfu réttan aldur
landnáms.
8. Rök fyrir tímatali Ara fróða
Nærri allir íslenskir sagnfræðingar og fornleifafræðingar telja
tímatal Ara fróða svo traust að niðurstaða geislakolsmælinga á
aldri landnáms hefur verið álitin fráleit fornleifafræði. En nú,
þegar sýnt hefur verið fram á að tilgáta Ingridar um C-14 þynn-
ingu í andrúmsloftinu yfir íslandi er að öllum líkindum röng og
aðrir skekkjuvaldar ósennilegir (en þó ekki útilokaðir), er komin
upp ný staða. Skoða þarf öll þau rök, sem hafa verið færð fyrir
tímatali Ara fróða af mun meiri gagnrýni og tortryggni en áður.
Fram til þessa hefur einungis þurft að sýna fram á að önnur rök
styðji hefðbundið tímatal. Nú þurfa þessi rök að sanna það. Ég
vil ræða hér nokkuð þessa hlið málsins þó að þekking mín þar sé
takmörkuð, enda varpa ég fram spurningum frekar en að gagn-
rýna rök.
Kristján Eldjárn rannsakaði yfir 300 heiðin kuml á Islandi og
aldursgreindi muni, sem þar fundust, af formgerð þeirra [16].
Hann hefur skrifað að þótt ekkert fyndist í fornum bókum um
landnámið gætum við engu að síður sagt að landið hafi verið
numið nálægt aldamótunum 900 því engir eldri munir hafi fund-