Morgunblaðið - 04.07.2015, Qupperneq 16
16 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 4. JÚLÍ 2015
Fjölmenni mætti í boð sem sendiráð
Bandaríkjanna á Íslandi og Robert
Cushman Barber sendiherra héldu í
Hafnarhúsinu í Reykjavík á fimmtu-
daginn í tilefni af þjóðhátíðardegi
Bandaríkjanna sem er í dag, laugar-
daginn 4. júlí.
Fjölmargir úr hópi áhrifafólks í
þjóðfélaginu voru á staðnum svo og
ýmsir aðrir sem hafa tengsl við Banda-
ríkin. Löng hefð er fyrir þjóðhátíðar-
boði þessu, sem var það fyrsta sem
Barber sendiherra stendur fyrir, en
hann kom til starfa hér á landi í byrjun
janúar síðastliðins.
Í veislunni söng Gissur Páll Gissur-
arson óperusöngvari þjóðsöngva Ís-
lands og Bandaríkjanna. Alda Dís Arn-
ardóttir söng fyrir gesti og boðið var
upp á bandarískan mat af ýmsu tagi.
sbs@mbl.is
Þjóðhátíðardegi Bandríkj-
anna fagnað á Íslandi
Samræður Robert Cushman Barber sendiherra og Þorsteinn Sæmunds-
son, þingmaður Framsóknarflokksins, fóru vítt yfir sviðið.
Morgunblaðið/Sigurður Bogi
Stuð Jakob Frímann Magnússon í bláum skugga myndar af Barack Obama .
Alþjóðlegt Anton Vasiliev, sendiherra Rússlands á Íslandi, og Gunnar
Bragi Sveinsson utanríkisráðherra ræddu um alþjóðamálin.
STANGVEIÐI
Benedikt Bóas
benedikt@mbl.is
Veiði í Eystri Rangá fer ágætlega
af stað og eru yfir 40 laxar komnir á
land. Enn er töluvert vatn í ánni en
vorleysingar voru seint á ferðinni
og mikill snjór er í fjöllum. Áin er
þó ekki lituð. Það sem veiðst hefur
fram að þessu er mest allt vel hald-
inn stórlax. Eystri Rangá hefur á
undanförnum árum skipað sér sess
sem góð laxveiðiá en meðalveiði síð-
ustu fimm ára er 4540 laxar. Árið
2014 voru 46% af fyrstu 2000 löx-
unum sem veiddust stórlax.
„Það sem tekið hefur verið upp
hefur veiðst á flugu. Það er vegna
þess að áin hefur verið svo vatns-
mikil að það þarf að nota þunga
sökktauma, þá er ekki jafn gott að
notast við ormana,“ segir Davíð
Hansson hjá Lax-Á.
Mest hefur veiðst í Þverá í Borg-
arfirði það sem af er sumri en 295
laxar hafa komið þar á land. Á sama
tíma í fyrra í ánni var 231 lax kom-
inn á land.
Ekki bara á Íslandi
Lax-Á er með fjölmargar ár á
sínum snærum, ekki bara á Íslandi
heldur einnig í Skotlandi, Rússlandi
og Argentínu en flestir viðskipta-
vinir fyrirtækisins eru erlendir.
„Rúmlega 95% okkar gesta hér í
Eystri Rangá eru erlendir ferða-
menn. Við erum nýbúnir að bæta
við okkur húsi og það er bjart fram-
undan. Það gengur vel að selja í ána
í Rússlandi. Þó við séum með gríð-
arlega stóran erlendan kúnnahóp
eru Íslendingar sem koma með
okkur þangað að veiða. Þar eru
miklir stórlaxar.
Svo tekur skotveiðin við þegar
stangveiðitímabilið er búið og þar
er hlutfallið okkar nánast 100% er-
lendir ferðamenn sem vilja skjóta
gæs og önd.“
Efra svæði Blöndu gefur lax
Í Blöndu hafa öll efri svæðin gef-
ið fisk. Heyrðist af einum degi á
svæði 2 fyrir nokkrum dögum sem
gaf sjö laxa. Þá lönduðu veiðimenn
á svæði 4 í Blöndu fjórum löxum
fyrir stuttu síðan, þar af var einn
lúsugur smálax.
Mikil veiði hefur verið á neðsta
svæðinu undanfarið og hafa verið
að veiðast allt að 30 laxar á dag.
Meirihlutinn af því sem veiðist er
stórlax.
Af Langadalsá og Hvannadalsá
er lítið að frétta og hefur ekkert
heyrst af aflabrögðum hingað til en
þar er mikið vatn og árnar búnar að
vera í flóði frá því að veiði hófst.
Stórlaxinn í Aðaldal
Ekki er hægt annað en að minn-
ast á stórlaxinn sem veiddist í Laxá
í Aðaldal í fyrradag. Það var Vigfús
Jónsson á Laxamýri sem veiddi 107
sentimetra hæng á Spegilflúð á
svæði 3. Laxinn veiddist á flugu
sem kallast Abbadís.
Morgunblaðið/Einar Falur
Togast á Lárus Lárusson togaðist á við nýrunninn lax í efra Djúpabotni í Selá í fyrradag. Veiðin hefur farið ágæt-
lega af stað í Selá og hafa yfir 30 laxar verið færðir til bókar en veitt er á fjórar stangir í upphafi veiðitímabilsins.
Mikið vatn í Rangá
Vorleysingar hafa áhrif Mikið um stórlax Mest veitt á
flugu Erlendir gestir fjölmennir Selá fer vel af stað
Aflahæstu árnar
Þverá + Kjarará
Blanda
Norðurá
Ytri-Rangá
Haffjarðará
Miðfjarðará
Flókadalsá, Borgarf.
Laxá í Aðaldal
Elliðaárnar
Eystri-Rangá
Veiðivatn Veiði Stangafjöldi
Staðan 1. júlí 2015
14
14
12
12
6
6
3
18
4
17
Heimild: www.angling.is*Tölur frá 24. júní
295
263
155
107
102
82
60
52
48
42
Laufey Rún Ketilsdóttir
laufey@mbl.is
„Sýklalyfjaónæmi er gríðarlegt
vandamál sem ógnar nútímalæknis-
fræði. Sérstaklega er ógnvekjandi
hversu hröð útbreiðsla hefur orðið
um allan heim á þeim bakteríum
sem eru ónæmastar,“ segir Kristján
Orri Helgason, sérfræðingur í
sýklafræði og smitsjúkdómum á
Landspítalanum, í grein í nýjasta
tölublaði Læknablaðsins.
Þær sem ekki drepast lifa
Undir þetta tekur Ólafur Guð-
laugsson, smitsjúkdómalæknir og
yfirlæknir sýkingavarna á Landspít-
alanum, og segir bakteríurnar vera
að aðlagast því umhverfi sem þeim
hafi verið búið. „Þær verða ónæmar,
því að þær sem ekki drepast vegna
notkunar sýklalyfja lifa áfram og
styrkjast.“
Meginorsök sýklalyfjaónæmis
er einnig óhófleg sýklalyfjanotkun.
„Langstærsti hluti sýklalyfjanotk-
unar á Vesturlöndum er vegna
sýklalyfja í landbúnaði. Þá er notkun
sýklalyfja í heilbrigðiskerfinu einnig
stundum ónauðsynleg eða í óhófi,“
segir Ólafur.
Tekist hefur að koma í veg fyrir
útbreiðslu ónæmra baktería á Land-
spítalanum þegar slík tilfelli hafa
komið upp en þau stafa oft frá sjúk-
lingum sem legið hafa á spítölum er-
lendis. „Húsnæði Landspítalans ger-
ir okkur ekki auðvelt fyrir enda illa
til þess fallið að skilja sjúklinga að.
Þó hefur náðst langvarandi árangur
í að hindra útbreiðslu baktería og við
leggjum mikið á okkur til þess.“
Búa ekki til ný lyf
Þá skorti tilfinnanlega nýja
sýklalyfjaflokka með virkni gegn
Gram-neikvæðum bakteríum, sem
eru meðal alvarlegustu og algeng-
ustu orsaka blóðsýkinga og spít-
alasýkinga um allan heim. Ólafur
segir nútímalæknisfræði byggja á
því að öflug sýklalyf séu til staðar.
„Allir líffæraflutningar, ígræðslur
og flóknar skurðaðgerðir byggja á
því að góð sýklalyf séu til að taka á
sýkingum sem geta komið í kjölfar-
ið.“
Lyfjafyrirtæki hafi þó ekki
sjáanlegan hag af því að leggja upp í
þá vegferð og kostnað sem fylgir
þróun nýs sýklalyfs. „Þróunin er því
óþægileg og við færumst aftur í tím-
ann þegar sýkingar voru ólæknan-
legar.“
Engin ný sýkla-
lyf gegn ónæm-
um bakteríum
Ónæmi ógnar nútíma læknisfræði
Morgunblaðið/Ásdís
Þvottur Handþvottur heftir út-
breiðslu sýkla, brýnt er að þvo sér.
Á sýkingavarnadeild Landspítala er unnið öflugt starf til að hindra út-
breiðslu ónæmra baktería. Aðrir þættir vinna hins vegar gegn þessu, eins
og skortur á skipulagðri starfsemi innan spítalans varðandi sýklalyfja-
notkun. Erlendis er víðast hvar skipulögð sýklalyfja-
gæsla til að hafa hemil á sýklalyfjanotkun í heil-
brigðiskerfinu.
Starfsemin hefur þó átt erfitt uppdráttar hér á
landi, segir í grein Kristjáns Orra, til þurfi skýrt um-
boð frá stjórn spítalans til að setja saman þverfag-
legt teymi til að taka á þessum vanda.
„Nú eru síðustu forvöð að koma þessu í lag, því
annars verður það of seint,“ gerir Kristján að loka-
orðum í grein sinni.
Sýklalyfjagæsla nauðsynleg
ÞVERFAGLEGT TEYMI TIL AÐ HINDRA ÚTBREIÐSLU
Ofnotkun sýklalyfja er
meginorsök ónæmisins.