Ritröð Guðfræðistofnunar - 01.09.2007, Qupperneq 86

ingalegir þættir eigi drjúgan þátt í heilsu fólks, vellíðan og velferð. Heilsa
felst ekki eingöngu í að vera án sjúkdóma eða heilsubrests heldur snýst hún
um andlega, líkamlega og félagslega vellíðan. Allt sem styrkir einstakling-
inn og samskipti hans við annað fólk og umhverfi stuðlar að góðri heilsu.
Það sama á við um kynheilsu. Mikilvægi þess að stuðla að kynheilsu
fólks um allan heim er undirstrikað í skýrslum og ályktunum WHO og
heilbrigðisstofnanir og félagasamtök hvött til að taka höndum saman um
þetta mikilvæga heilsu- og mannréttindamál. 111. heilsuáætlun WHO íyr-
ir tímabilið 2006-2015 eru þessi tengsl ítrekað tjáð. Talað er um heilsu-
tengd mannréttindi (health-related human rights) og nauðsyn þess að beina
sjónum að þeim hópum fólks sem verða oftast íyrir barðinu á fordómum,
mismunun og ofbeldi. Dæmi um slíka hópa eru konur, börn, gamalt fólk,
fólk sem býr við fötlun eða sjúkdóma svo og minnihlutahópar. Því er sleg-
ið föstu að mismunun, af hvaða rótum sem hún er runnin, hafi neikvæð
áhrif á heilsu fólks.^4 Um þetta atriði þarf vart að fjölyrða. Svo augljóst er
það að aðgreiningarhyggja og neikvætt samfélaglegt viðhorf í garð samkyn-
hneigðs fólks hefur um langa hríð skaðað heilsu þessa hóps í víðri merk-
ingu orðsins. Nýlegar lagabreytingar (frá 2006), þar sem tjáð er hið sam-
eiginlega með samkynhneigðu og gagnkynhneigðu fólki, stuðla að því að
breyta þessu. Með heilsumarkmið WHO í huga ber löggjafanum að ganga
alla leið, stuðla að jafnræði og velferð alls fólks án aðgreiningar og lögleiða
ein hjúskaparlög sem gildi jafnt um hjón af sama kyni sem af ólíkum kynj-
um.
VIII. Lokaorð
Ég hef tjáð þá skoðun að rétt sé að hafa eina löggjöf um hjúskap samkyn-
hneigðs fólks og gagnkynhneigðs og leggja þar með áherslu á hið sameig-
inlega með öllu fólki sem stofnar til lífssambands. Þessari skoðun til full-
tingis hef ég bent á innihald 1. greinar Mannréttindasáttmála Sameinuðu
þjóðanna svo og nýlegt efni frá Alþjóðaheilbrigðistofnuninni (WHO), þar
sem þjóðir heims eru hvattar til að stuðla að kynferðislega heilbrigðu sam-
Engagingfor Health. Eleventh Generalprogramme ofWork 2006 — 2015. A Global health Agenda.
(http://whqlibdoc.who.int/publications/2006/GPW_eng.pdf).
84