Ritröð Guðfræðistofnunar - 01.09.2007, Page 136

um um að góður skapari stæði að baki henni. Hrifnæmi hans og trúartil-
finning hafa þar einfaldlega haldist í hendur við ríkulega skáldgáfu hans.
Ort út af Davíðssálmum
Hér verður athyglinni beint að þriðja ritinu sem hefur að geyma biblíu-
legan kveðskap Valdimars, þ.e. sálmum þeim sem hann yrkir út af öllum
150 sálmum Saltarans. Hann var raunar ekki fyrsti Islendingurinn til að
gera það. Aður höfðu þeir sr. Jón Þorsteinsson píslarvottur (um 1570-
1627)10 og sr. Oddur Oddsson á Reynivöllum (um 1565-1649) gert slíkt
hið sama.
Ég hef í öðru samhengi fjallað um heimfærslu í Biblíukveðskap sr. Valdi-
mars Briem.* 11 Þar komst ég að þeirri niðurstöðu að heimfærslan í kveð-
skap Valdimars tengist einkum persónulegri lífsreynslu hans, kristinni trú
hans og þá ekki síst upprisutrú og sterkri áherslu á náðarhugtakinu svo og
lotningu fyrir fegurð sköpunarverksins. Einnig þóttist ég greina áhrif frá
hetjuhugsun íslendingasagna, einnig ýmis konar siðferðilegar og trúarleg-
ar ályktanir og loks íslenska náttúruskynjun.
Hér á eftir mun ég beina athyglinni að því síðastnefnda, með því að
gefa gaum að náttúrulýsingum í sálmum þeim er Valdimar orti út af sálm-
um Gamla testamentisins.
Skóla- og æskuljóð
Aður en vikið er að Davíðssálmum Valdimars skal þess getið að þegar í
skólaljóðum og öðrum æskuljóðum hans fer mikið fyrir myndum úr nátt-
úrunnar ríki. Það á t.d. við um kvæðið Lindirnar þar sem Valdimar dreg-
ur athugasemdalaust upp myndir úr náttúrunni til að sýna mannlífið, sbr.
5. og 6. erindið:
Yfir sanda og heldimm hraun
hrökklast þú og streymir,
allt er líf þitt eintóm raun,
illa sí þig dreymir.
10 Um sálma Jóns Þorsteinssonar hefur Sveinn Guðmarsson (2002) ritað áhugaverða BA-ritgerð.
11 Gunnlaugur A. Jónsson 1997, s. 195-210.
134