Ritröð Guðfræðistofnunar - 01.09.2007, Page 162

sem fellur í beina braut þar sem hólinn þrýtur
við byrgið.
Nú fölnar stjarnan í dögg þinni, vor,
deyr í hug minn og heldur áfram að lýsa
mér heim til blóms þíns túns þíns dags þíns í jötu
þó ég sé farinn, horfinn hirðunum góðu
í haganum
þangað sem jörðin er dauð og grá
fyrir múrum, hatur í dyrum, geigur á götu
og glæpir í varðturnum:
Þar skal dagurinn rísa
úr helfölri kyrrð, þá breiðast daggstirnd og blá
blóm þín um torgin þar sem gálgarnir stóðu.42
Þetta ljóð má öðrum þræði lesa sem sögu mannkyns frá sköpun til synda-
falls með sterkri vísan til upprisu eða endurnýjunar. I upphafi er náttúran,
aldingarðurinn, ósnortin og vaxin blómum, síðan er brugðið upp mann-
gerðu umhverfi sem er dautt og grátt, slungið glæpum og hatri. Þar ríkir
ófriðar- ef ekki umsátursástand með múrum og varðturnum. í lok ljóðsins
sigrar lífið þó að nýju þegar daggstirnd blóm breiðast út um aftökustaðina,
torgin þar sem gálgarnir stóðu, þegar Dagurinn rís, dagur uppgjörs, vona
og réttlætis ef til vill hinn hinsti dagur. I ljóðinu segir ljóðmælandi einnig
frá því hvernig hann fylgir stjörnunni heim og til móts við hinn unga dag
sem senn mun rísa þótt hann hafi villst frá hirðunum góðu. Hér gæti verið
að skáldið líki sljófgaðri barnatrú sem þó eigi hljómgrunn innst í
hugarfylgsnum ljóðmælanda við fölnaða (Betlehems-)stjörnuna.43
í því samhengi sem ljóðið birtist er lítill vafi á að það beri bæði að lesa
sem almenna lýsingu á sögu og stöðu mannkyns og sem samtímaádeilu.
Mikilvægt er þó að hversu dökkum litum sem samtíminn er málaður er
enn von.44 Hvort sem litið er til hins sammannlega sviðs eða sögu einstak-
lings (ljóðmælanda) kemur framvinda ljóðsins heim og saman við grunn-
32 Kvæðasafn 2006: 86.
43 í Dögun (Laufog stjórnur) fjallar skáldið einnig um glataða barnatrú. Kvœðasafn 2006: 169.
44 Eiríkur Rögnvaldsson 1979: 5. Páll Valsson 1990: 126-127.
160