Jökull


Jökull - 01.12.1956, Side 27

Jökull - 01.12.1956, Side 27
minni. Sporðurinn má lieita ósprunginn með öllu, en nokkuð aurgrár neðan til. Um 300 m ofan við sporð er jökullinn h. u. b. 400 m breiður. Flatarmál jökulsins í Austurclal er unt 5 km2. Ég hafði ætlað mér að ganga yfir Tungna- hryggsjökul suður í Barkárdalsbotn, en af há- jöklinum eru h. u. b. 10 km austur og ofan að Baugaseli. Gengum við Kolbeinn því upp með jökulsporðinum og vorum komnir upp á há- jökul kl. 19.15. Þar mældist mér. hæðin 1176 m, en samkvæmt korti ætti það að vera 1200 m. Skakkar ekki miklu, en gæti fremur bent til þess, að jökullinn hefði lækkað lítillega. Svarta- þoka var og súld, svo að varla sáust handaskil. Tók nú að halla undan fæti, og gengum við þannig um einn km. Bar okkur þá að jökul- öldu eða rönd, sem lá í sömu stefnu og við höfðum farið, í suðaustur. Var allhátt að sjá niður af öldunni að suðvestan, en lágt að norð- austan. I þoku er jafnan erfitt að gera sér greiu fyrir stærð og lögun kennileita. En alda þessi kvað vera rétt austur af Eiríkshnúk að sögn Kristins Sigurðssonar á Skriðulandi. Vorum við Kolbeinn því á réttri leið. Ég sneri þó við með Ivolbeini, því að honum var mjög um geð, að ég færi einn leiðar minnar í þokunni. Þegar við komum aftur niður í dalinn, var þokan að mestu leyti horfin hið neðra, en vafð- ist enn um fjallabrúnir í norðaustri. Blasti nú við Tungnahryggur, feiknahár og brattur kamb- ur, sem skagar beint norður í botn Kolbeins- dals og klýfur liann í Austur- og Vesturdal. Há- kamburinn nyrzt er 999 m, en dregst þá út í eggþunnan, jafnt lækkandi hala, sem minnir dálítið á Strútinn hjá Kalmanstungu. Hafa jökl- ar sorfið hann til eggjar frá báðum hliðum. Tungnahryggur er fagurt fjall og sérkennilegt. Inn í Vesturdal er örstutt frá dalamótum, en grýttur hjalli fyrir botni og mjög ólíkt eystri botninum. Jökull allbrattur gengur niður að hjallanum, klofinn af svartri rönd í miðju, en allur jökullinn var hulinn vetrarsnjó. Á vestri dalbarmi hangir aurborinn jökuljaðar, þunnur og rytjulegur, en gilskora fyllt jökli og snjó nær alveg niður í kvos vestan hjallans. Aðalsporður Tungnahryggsjökuls er því 1 Austurdal. Áður var oft farið yfir jökul milli Kolbeins- dals og Hörgárdals. Leiðin lá úr Austurdal upp með jökultungunni og síðan til suður-suðaust- urs, með Leiðarhnúka á vinstri hönd, ofan í Jökulsporður í Austurdal, Tungnahryggsjökull, 27/r ’39. Þoka efra. T. li. sýna langir snjódílar nýlegar hliðaröldur. Rauðabergshamar gegnt To neðst t. h. — The snout of Tungnahryggsjökull lerminating at 660 m above sea level. On the mountain side to the right two stadium in the expansion of the glacier may be observed. Skarðsárdal eða i botn Barkárdals austan Eiríks- linúks. Niður úr Skarðsárdal, sem ekki hefur nafn á uppdrætti (63. blaði), koma þrjár þverár í Barká. Hin yzta eða heimasta (frá Baugaseli) heitir Skarðsá, þá Tungnahryggsár, ytri og fremri. Milli þeirra er rani, sem heitir (einnig) Tungnahryggur. Nokkru innar í dalnum er Fremstaá. Heim að Skriðulandi komum við Kolbeinn kl. hálfeitt um nóttina. Föstudag 28. júlí lrélt ég frá Skriðulandi norð- ur yfir Heljardalsheiði. Fylgdi mér Kristinn Sig- urðsson, faðir Kolbeins. Varð Kristinn 76 ára þennan dag. Reið hann gráum hesti, stólpagrip miklum, 57.5 þuml. að bandmáli á herðakamb. Kristinn hafði verið á Skriðulandi síðan 1900 og manna kunnugastur fjallvegum á þessum slóðum. Tungnahryggsjökul fór hann síðast þá fyrir sex árum. Hann telur veturinn 1916 hinn snjóþyngsta á Heljardalsheiði. Veturinn 1910 var líka ódæmamikill snjór. 1920 og 1926 voru miklir snjóavetur og loks síðasti vetur, 1938/39. Fylgdi Kristinn mér upp fyrir Heljará, en síð- an fór ég gangandi yfir heiðina. Er aðeirts tveggja stunda gangur yfir sjálfan heiðarhrygg- inn. I dalbotni að norðan beið mín Ármann á Urðum með hesta. Kom að Urðum kl. 530 eftir rúml. 6 klst. ferð frá Skriðulandi. Veður var þungbúið um daginn og vætulegt, setti yfir þoku um kvöldið, en rigndi ekki. 25

x

Jökull

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Jökull
https://timarit.is/publication/1155

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.