Jökull - 01.12.1994, Blaðsíða 65

og minntist hann fósturforeldra sinna ætíð með
miklum kærleikum sem hefðu þau hjón verið
foreldrar hans. Hjá þeim ólst hann upp til
fullorðinsára.
Sigurjón var tvíkvæntur. Fyrri kona hans var Þor-
gerður Sigrún Jónsdóttir. Þau gengu í hjónaband 1942
en slitu samvistum 1952. Þeim varð ekki bama auðið.
Sigurjón kvæntist aftur 1962. Síðari kona hans er
María Sigurðardóttir cand. oecon, kennari við Fjöl-
brautaskólann í Breiðholti, dóttir hjónanna Þuríðar
Pétursdóttur (1886 - 1949) og Sigurðar Ámasonar,
vélstjóra (1877 - 1952). Lifir hún mann sinn. Þau
María eignuðust tvær dætur, Rannveigu, vélaverk-
fræðing, deildarstjóra hjá ISAL, og Bergljótu sem er
við háskólanám. Rannveig er gift Jóni Heiðari Rík-
harðssyni, vélaverkfræðingi, og eiga þau tvær dætur,
Guðbjörgu Rist og Maríu Rist. Sambýlismaður Berg-
ljótar er Sigurjón Helgi Bjömsson, háskólanemi.
Sigurjón lauk stúdentsprófi úr stærðfræðideild
Menntaskólans á Akureyri 1938. Á þeim árum hafði
stærðfræðideild M.A. á sér mikið strangleikaorð sem
skelfdi marga frá henni. Hann lét það ekki á sig fá.
Um haustið 1938 sigldi hann til Kaupmannahafnar til
að nema haffræði við háskólann þar. Stundaði hann
það nám veturinn 1938 - 1939 og lauk prófi í for-
spjallsvísindum þá um vorið. Vegna heimsstyrjaldar-
innar sem skall á haustið 1939 varð ekki af frekara
námi í haffræði. Næstu ár stundaði Sigurjón ýmis
störf; síldarvinnu á Siglufirði, skrifstofustörf hjá KEA
á Akureyri, en frá 1942 aðallega bílaviðgerðir allt
fram til 1947 er hann hóf störf hjá raforkumálastjóra
við vatnamælingar, sem áttu eftir að verða ævistarf
hans. Á þessum árum tók hann líka mikinn þátt í
fjallaferðum á vegum Ferðafélags Akureyrar, einkum
norðanlands. Öðlaðist hann mikla reynslu í ferða-
lögum á bílum um óbyggðir og vegleysur. Sú reynsla
kom honum að ómetanlegum notum í vatnamælinga-
starfinu síðar.
Sigurjón hóf starf sitt við vatnamælingar hjá raf-
orkumálastjóra hinn 2. janúar 1947. Þá hófst jafn-
framt sú starfsemi sem nefnd hefur verið Vatnamæl-
ingar raforkumálastjóra og Orkustofnunar eftir að hún
var sett á laggimar 1967, tuttugu árum síðar. Sigurjón
veitti þessari starfsemi forystu allt þar til hann lét af
störfum fyrir aldurs sakir 1987, þ.e. í fjörutíu ár.
Fyrstu tíu árin var hann eini fastráðni starfsmaður
Vatnamælinga. Á þessum frumbýlingsárum byggði
hann að heita má einsamall upp kerfisbundnar vatna-
mælingar í öllum landshlutum. Það kostaði óhemju-
mikla vinnu og þrautseigju með miklum og oft erfið-
um ferðalögum við kringumstæður sem nútímamenn
eiga erfitt með að gera sér í hugarlund. Síðar fékk
hann fleiri til liðs við sig.
Fyrstur til að mæla rennsli vatna á Islandi mun
hafa verið norski prófessorinn Amund Helland 1881
en fyrstur til að mæla á gagngert með virkjun í huga
Sæmundur Eyjólfsson þegar hann mældi Elliðaámar
hinn 18. okt. 1894. Margir hafa gert slíkar mælingar
síðan. Vegamálastjóri hafði rennslismælingar vatna
með höndum allt til 1947 er þær komust í umsjá raf-
orkumálastjóra samkvæmt Raforkulögunum frá 1946.
Þessir menn munu hafa leyst þessar mælingar af
hendi af trúmennsku og samviskusemi, oft við erfiðar
aðstæður. Samt fyrirfinnast engar samfelldar rennslis-
raðir frá fyrstu áratugum þessarar aldar. Það rýrir
mjög gildi þessara mælinga fyrir síðari tíma og það
verður að teljast mikill skaði að svo fór. Telja má á
fingrum annarrar handar samfelldar rennslisraðir frá
því áður en Sigurjón hóf vatnamælingastarf sitt. Þær
mörgu rennnslismælingar sem gerðar voru á íslensk-
um vötnum á fyrstu áratugum þessarar aldar eru að
heita má gagnslausar fyrir okkur sem nú lifum vegna
þess að samfelldnina vantar í þær. Allir þeir vatns-
hæðarmælar sem settir voru upp á þessum árum - og
þeir voru býsna margir - eru fyrir löngu á bak og burt.
Þeir voru af vanefnum gerðir og stóðust ekki hamfarir
íslenskra vatna.Svo virðist sem menn hafi á þeim
tímum ekki gert sér fulla grein fyrir því hversu afar
mikilvægt það er að vatnamælingar séu samfelldar
um langan tíma, marga áratugi.
Brautryðjendastarf Sigurjóns er ekki síst fólgið í
því að hann varð fyrstur til að koma á fót hér á landi
slíkum samfelldum vatnamælingum og hann er þannig
upphafsmaður nútímalegra vatnamælinga á Islandi.
Með starfi hans verða til í fyrsta sinn hér á landi
samfelldar rennslisraðir fallvatna. Til þess þurfa vatns-
hæðarmælar að vera hannaðir og byggðir til að endast
í langan tíma og standast íslenska veðráttu. Sigurjón
vandaði því mjög til mælistöðvanna og kom á fót
traustu kerfi mælistöðva sem við búum að síðan.
JOKULL, No. 44
63