Þjóðmál - 01.06.2007, Page 8

6 Þjóðmál SUmAR 2007
ýtarlegar. lýsingar.Gylfa.Þ ..Gíslasonar. á.því.
hvernig. forystumönnum. Alþýðuflokksins.
varð.loks.ljóst.í.strandsiglingu.vinstri.stjórn-
arinnar. 1956–1958. að. höftin. gengu. ekki.
upp,. þá. hafi. þeim. skilist. að. það. yrði. að.
snúa.af.haftabrautinni ..Loksins.þá.skapaðist.
meirihluti. á.Alþingi. til. að. framfylgja.þeirri.
stefnu.sem.Sjálfstæðisflokkurinn.hafði.barist.
fyrir.frá.stofnun.sinni.og.leiddi.til.myndunar.
Viðreisnarstjórnarinnar. 1959 .. Raunar. var.
haftastefnan. svo. rótgróin. í. Alþýðuflokkn-
um.að.hann.kom.í.veg.fyrir.að.verðlagshöft.
væru.afnumin.á.Viðreisnarárunum .. .Hinar.
sögulegu. „staðreyndir“. sem. Jón. Baldvin.
reynir. að. koma. á. framfæri. fyrir. tilstuðlan.
Morgunblaðsins. minna. því. sumar. helst. á.
„klikkið“.sem.hann.heyrði.í.síma.sínum.og.
taldi. til. marks. um. skefjalausar. símhleranir.
ýmist. á. vegum. Bandaríkjastjórnar. eða.
hinnar. ímynduðu. „leyniþjónustu“. Sjálf-
stæðisflokksins!. (Nú. hefur. verið. upplýst. af.
tæknimönnum.að.ekkert.„klikk“-hljóð.fylgdi.
símhlerununum!)
Afskipti. ríkisvaldsins. af. daglegu. lífi.okkar. hafa. farið. sívaxandi. á. undan-
förnum. áratugum .. Þegar. eitthvað. sem.
okkur.mislíkar.verður.á.vegi.okkar.eru.fyrstu.
viðbrögðin.yfirleitt:.Af.hverju.er.þetta.ekki.
bannað?.Oft.á.tíðum.væri.vissulega.ástæða.
til.að.taka.í.taumana,.grípa.til.aðgerða,.setja.
reglur.og.jafnvel.lög,.en.stundum.væri.okkur.
hollt.að.sýna.örlítið.meira.umburðarlyndi ..
Það.má.ekki.útrýma.öllum.skrýtilegheitum.
úr.mannfélaginu ..Nýlega.gaf.Andríki,.sem.í.
tíu.ár.hefur.haldið.úti.hinni.frábæru.vefsíðu,.
Vef-Þjóðviljanum,.út.lítið.kver.sem.ber.þann.
umhugsunarverða.titil:.Löstur er ekki glæp-
ur ..Höfundurinn.er.bandarískur.19 .. aldar.
maður,. Lysander. Spooner. (1808–1887),.
lögfræðingur.og.athafnamaður.sem.skrifaði.
talsvert. um. stjórnmálaheimspeki .. Spooner.
var.spámaður.á.sína.vísu.og.minnir.mjög. í.
útliti.á.Benjamín.H ..J ..Eiríksson ..Hann.var.
mikil. andstæðing-
ur.hvers.kyns.ríkis-
forsjár.og.boðberi.
þess.að.hver.mað-
ur. hefði. sjálf-
dæmi. um. eigið.
líf. og. líferni .. Í.
bókinni. Löst-
ur er ekki
glæpur. færir.
Spooner. rök. fyrir. því.
að. það. sé. ekki. hlutverk. ríkisins. að. refsa.
mönnum. fyrir. ódyggðugt. líferni,. svo. sem.
ofát,.fjárhættuspil.eða.drykkjuskap ..„Það.er.
algjörlega. ómögulegt. að. ríki. geti. haft. rétt.
til.þess.að.refsa.mönnum.fyrir. lesti.þeirra,“.
skrifar.Spooner:. „Það.er.vegna.þess. að.það.
er.ómögulegt.fyrir.ríki.að.búa.yfir.nokkrum.
rétti. utan. þeirra. sem. einstaklingarnir,. sem.
mynda.það,.hafa.áður.haft.sem.einstaklingar ..
Þeir. geta. ekki. falið. ríkinu. í. hendur. neinn.
rétt. sem.þeir. búa. ekki. sjálfir. yfir ..Þeir. geta.
ekki.lagt.ríkinu.til.neinn.rétt.nema.sem.þeir.
bjuggu. sjálfir. yfir. sem. einstaklingar .. Nú.
myndi.enginn.nema.bjáni.eða.svikahrappur.
þykjast.geta,.sem.einstaklingur,.refsað.öðrum.
mönnum.fyrir.lesti.þeirra .“.Spooner.bendir.
jafnframt.á.að.allir.glími.við.einhverja. lesti.
en.það.sé.engin.skynsamleg.leið.til.að.skera.
úr.um.hverjir.séu.þeirra.verstir ..Það.fari.eftir.
einstaklingunum. sem. í.hlut. eiga.og.hvar. á.
vegi.þeir.séu.staddir.í. lífinu ..Þar.að.auki.sé.
það.svo.að.það.sem.einum.sé.skaðlegt.verði.
öðrum. hamingjuauki .. Ef. ríkið. tæki. upp. á.
því. að. varpa. mönnum. í. fangelsi. fyrir. alla.
hina. fjölmörgu. lesti. mannsins. yrði. enginn.
eftir.utan.rimlanna.til.að. smella. í. lás ..Kver.
Spooners. má. kaupa. í. hinni. ágætu. bóksölu.
Andríkis.á.Netinu,.www .andriki .is ..Þar.er.líka.
að.finna.fleiri.forvitnilegar.bækur.á.hagstæðu.
verði,. meðal. annars. nokkrar. útgáfubækur.
Bókafélagsins.Uglu,.útgefanda.Þjóðmála .
Að.svo.mæltu.óska.ég.lesendum.gleðilegs.
sumars .