Þjóðmál - 01.06.2007, Page 60

58 Þjóðmál SUmAR 2007
margrætt. í. kristinni. trúarhefð .. Það. gat. í.
fyrsta.lagi.þýtt.játningu.trúar ..Af.því.leiddi,.
að.gröf.heilags.manns,.sem.unnið.hafði.það.
sér.til.ágætis.að.hvika.ekki.frá.trúnni.þrátt.
fyrir. ógnanir,. var. nefnd. confessio .. Þar. var.
jarðneskur. bústaður. játarans .5. En. confessio.
var. einnig. haft. um. játningu. synda. eða.
skriftir. eins.og. sú.athöfn.er.oftast.nefnd.á.
íslensku,. þó. að. það. orð. eigi. í. upphaflegri.
merkingu. fremur. við. um. yfirbótarverkin,.
sem.prestur. lagði.á. syndarann.að. játningu.
lokinni ..Í.þessu.riti.sínu.fer.Ágústínus.ekki.
leynt.með.bresti.sína.(sbr ..2 ..kafla.í.2 ..bók,.
30 .. og. 31 .. kafla. í. 10 .. bók),. en. opinber.
syndajátning.er.það.ekki,.enda.tekur.hann.
af.öll.tvímæli.um,.hver.verið.hafi.tilgangur.
með.ritun.bókarinnar:
Hvers.vegna.er.ég.að.fjölyrða.við.þig.[þ .e ..
guð].um.svo.margt?.Engan.veginn.er.það.
til. þess,. að. þú. fáir. um. það. að. vita. hjá.
mér ..En.ég.er.að.vekja.kærleiksþel.mitt.
og.lesenda.til.þín,.svo.að.allir.segi:.Mikill.
er.Drottinn.og.dásamur.næsta ..[S ..389]
Játningar. eru.þannig,.með.öðrum.orðum,.
hvort.tveggja.játning.trúar.og.lofgerðaróður.
til. drottins. fyrir. öll. hans. dásemdarverk,.
ekki. síst. í. lífi. Ágústínusar. sjálfs,. samdar. í.
anda.og.með.tungutaki.heilagrar.ritningar,.
einkum. þó. Davíðssálma .. Játningar. mega.
því. einnig. kallast. sjálfsævisögulegt. rit,.
margslungið.þáttum.úr.guðfræði,.heimspeki.
og.mælskulist.síns.tíma .
Ágústínus.var.fæddur.13 ..nóvember.354.í. bænum. Tagaste. í. Norður-Afríku,. í.
því.landi,.sem.nú.heitir.Alsír ..Móðir.hans,.
Mónika,. var. kristin. og. allt. heimilisfólkið.
nema. faðirinn .. Það. kom. þó. ekki. í. veg.
fyrir,.að.Ágústínus.fengi.kristilegt.uppeldi,.
enda.gerðist.faðir.hans.trúnemi.í.kristnum.
5.Sbr ..Torfi.H ..Tulinius,.Skáldið í skriftinni. Snorri Sturlu-
son og Egils saga.(Reykjavík.2004),.s ..8 .
fræðum. og. tók. skírn. fyrir. andlátið .. Þrátt.
fyrir.þetta.var.Ágústínus.ekki.skírður.helgu.
sakramenti. heldur. einungis. prímsigndur .6.
Hyggilegra. var. talið. að. fresta. skírninni,.
því.að.einsýnt.þótti,.að.drengurinn.mundi.
síðar.á.ævinni.flekka.sál.sína.með.lastafullu.
líferni,.og.væri.henni.þá.mikill.háski.búinn,.
ef. hún. hefði. áður. laugast. í. helgu. vatni.
skírnarinnar .. Þessi. afstaða. móður. hans.
varð. Ágústínusi. síðar. tilefni. hugleiðinga.
um. það,. hvort. betra. væri. að. fá. sem. fyrst.
á. æviskeiðinu. siðferðilegt. taumhald.
skírnarinnar. eða. forðast. áhættu. með. því.
jafnvel. að. fresta. henni. fram. í. andlátið ..
Ágústínus. taldi. sjálfur,. að. rétt. hefði. verið.
að.skíra.hann.í.bernsku,.og.sú.varð.raunin.
á.næstu.öldum,.að.barnaskírn.var.almennt.
tekin.upp.í.kirkjunni ..Það.var.enda.rökrétt.
út. frá. forsendum. trúarkenninga,. því. að.
skírnin.hreinsaði.manninn.af.frumsyndinni.
svonefndu,. og. síðan. hafði. kirkjan. önnur.
úrræði. eins. og. skriftasakramentið. til. að.
hreinsa.iðrandi.sál.af.því.grómi,.sem.kynni.
síðar.að.falla.á.hana .
Ágústínus. kunni. foreldrum. sínum. litlar.
þakkir. fyrir. að. hafa. hugsað. meira. um. að.
rækta.með.honum.orðfimi.en.sálardyggðir.í.
þeim.eina.tilgangi.að.tryggja.honum.örugga.
framtíð.á.veraldarvísu ..Bókmenntir.Grikkja.
og. Rómverja,. málsnilld. og. mælskufræði.
gerði. ekkert. annað,. að. hans. sögn,. en. að.
táldraga. unga. menn. og. fegra. með. þeim.
lestina .. Og. hann. álasar. móður. sinni.
fyrir. að. hafa. ekki. fundið. honum. ungum.
kvonfangs,. svo. að. hann. hefði. betur. getað.
hamið.holdlegar. fýsnir. sínar ..Það. reyndist.
honum. þrautin. þyngri,. hann. tók. saman.
við.konu.aðeins.17.ára.gamall,.og.eignaðist.
með.henni.son ..Ágústínus.er.hér.sem.víðar.
nokkuð. dómharður. í. garð. sinna. nánustu.
en. viðurkennir. jafnframt,. að. móður. sinni.
6.,,Ég.var.signdur.krossmerki.hans.og.vígður.salti.hans,.um.
leið.og.ég.fæddist.af.lífi.móður.minnar,.en.hún.bar.mikið.
traust.til.þín“.(s ..75–76) .