Skólavarðan - 01.09.2007, Qupperneq 12
12
STARFENDARANNSÓKNIR
SKÓLAVARÐAN 6.TBL. 7. ÁRG. 2007
Tvö undanfarin skólaár hefur hópur
tólf kennara og stjórnenda við
Menntaskólann við Sund unnið að
þróunarverkefni um sjálfsmat kennara
með því að rannsaka eigið starf eða
með öðrum orðum: gera starfendarann-
sókn (action research). Ráðgjafi hópsins
er dr. Hafþór Guðjónsson dósent í
kennslufræðum við Kennaraháskóla
Íslands og einnig hefur Jean McNiff
prófessor við St. Mary´s University
College í London veitt ráðgjöf og
hvatningu, en hópurinn byggir
starf sitt á kenningum hennar um
starfendarannsóknir. Ósa Knútsdóttir
fagstjóri í dönsku hefur stýrt starfi
hópsins. Hjördís Þorgeirsdóttir kon-
rektor MS segir frá þessari spennandi
rannsókn, markmiðum, framkvæmd og
árangri.
Markmið okkar með starfendarannsókn
eru m.a. að þróa eigin starfshætti og
gera nám nemenda skilvirkara og inni-
haldsríkara. Tilgangurinn er að veita
kennurum og stjórnendum tækifæri til að
bæta sig í starfi, hverjum á því afmarkaða
sviði sem hann velur.
Starfendarannsókn fer fram í
eftirfarandi þrepum:
1. Við skoðum starf okkar eins og það er
nú.
2. Bendum á atriði sem við viljum bæta.
3. Komum með hugmyndir að úrbótum.
4. Reynum þær og metum hvernig
gengur.
5. Gerum breytingar í ljósi matsins og
höldum áfram.
6. Metum breyttu aðgerðina og höldum
áfram þar til við erum ánægð með
þennan starfsþátt.
Nokkur rannsóknarefni
Hver kennari/stjórnandi safnar gögnum
um starf sitt og notar við það feril-
möppu. Mismunandi rannsóknaraðferðir
eru notaðar, til dæmis kannanir meðal
nemenda, viðtöl við nemendur, minnis-
punktar eftir kennslustundir eða fundi og
myndbandsupptökur úr kennslustundum.
Hver kennari/stjórnandi ígrundar starf sitt
með því að halda dagbók og taka þátt í
samræðum við jafningja um starf sitt.
Frá upphafi hefur hópurinn lagt sam-
eiginlega áherslu á að vinna að því að
auka vitund nemenda um eigin ábyrgð á
námi, en á vorönn 2007 var einnig ákveðið
að leggja áherslu á að velta fyrir sér og
fá nemendur og kennara til að hugleiða
hvað er nám, í hverju það felst og hvernig
það fer fram.
Eitt dæmi um rannsóknarefni okkar er
aukin talþjálfun í dönsku sem fór þannig
fram að í byrjun haustannar voru lagðir
fyrir nemendur sjálfsmatslistar þar sem
þeir mátu færni sína í að tala dönsku við
ýmsar aðstæður. Í framhaldi af því gerðu
nemendur margvíslegar talæfingar, bæði
í hópum, pörum og einstaklingsverkefni,
og mátu sjálf stöðu sína á þar til gerðum
matslistum.
Annað dæmi er hópvinna í efnafræði
þar sem sterkari nemendur aðstoða þá
veikari til að auka færni allra nemenda og
Starfendarannsókn í MS
Umræðufundirnir hafa gefið
okkur mikið; samskiptin eru
opin, heiðarleg og tilfinningaleg.
Þar er bæði rætt um það sem
vel tekst og einnig það sem
miður fer í starfinu. Fundirnir
rjúfa einangrun kennara, hjálpa
okkur að tengja fræðin við
raunveruleikann og auka fagleg
tengsl milli kennara í ólíkum
kennslugreinum.
Jean McNiff á ráðstefnunni í St. Mary´s
University College í London
Lj
ó
sm
y
n
d
ir
f
rá
h
ö
fu
n
d
i