Skólavarðan - 01.01.2003, Side 14

afar góðu kerfi sem er í raun mjög einfalt.
Kennarinn er verkstjóri á staðnum, hann
sér um að halda nemendum að vinnu og að
vinnufriður ríki. Ef upp kemur agavanda-
mál sem kennarinn ræður ekki við grípur
umsjónarkennari inn í og ræðir við alla
kennara viðkomandi nemanda, ef það næg-
ir ekki kemur kennslustjóri til sögunnar og
síðasta úrræðið er að kalla eftir aðstoð
rektors og námsráðgjafa. Kosturinn við
þetta kerfi er sá að allir kennarar nemand-
ans tala saman um vandann. Þannig er
hægt að vinna mun markvissar og öflugar
að úrbótum.“
Þegar sjálfræðisaldurinn var færður úr
sextán árum í átján breyttist umhverfi
framhaldsskólanna og nemendur skiptust í
tvo hópa, undir og yfir átján ára aldrinum.
Þetta breytti starfsháttum skólanna og
foreldrar eru meðvitaðri en áður um starfið
sem þar fer fram. Þeim er meðal annars
boðið til kynningar á starfsemi skólans.
Að sögn Gísla skilur oft himinn og haf
fyrsta árs nemendur og þá sem lengra eru
komnir.
Vandamálin tengjast þroska
nemenda
„Vandamálin í framhaldsskólunum eru
tengd þroska nemenda, hér er lifandi fólk
með miklar tilfinningar og ýmis vandi af
félagslegum toga lætur á sér kræla og hefur
mikil áhrif á krakkana. Guðrún Seterholm
námsráðgjafi í M.S. hefur ákveðna kenn-
ingu um þetta sem tengist kynlífinu, en
kynorka fólks er mest á aldrinum 17-25
ára. Það er auðvelt að gera sér í hugarlund
hve mikil áhrif þetta hefur, að koma inn á
„gjörsamlega nýjan markað“ ef svo má
segja, og það tekur alltaf töluverðan tíma
að ná ró í skólanum á hverju hausti. Hing-
að streyma krakkar úr mörgum skólum og
mjög margt skilur þau að.“
Gísli telur að kyn eða aldur kennara hafi
ekkert að segja um það hvort agavandamál
komi upp í bekk eða ekki. Hann segir það
algjörlega persónubundið en telur mikil-
vægt að tekið sé á málum strax og það sé
mun auðveldara í bekkjarkerfi en áfanga-
kerfi, þar sem hægt er að vinna með af-
mörkuðum hópi, þ.e. bekknum.
„Þegar komið er upp í fjórða bekk er svo
varla hægt að segja að agavandamál séu
lengur fyrir hendi. En bekkjarkerfið býður
jafnframt upp á þá hættu að að foringi
komist til valda og þá stundum undir nei-
kvæðum formerkjum. Kennarar verða að
standa vel saman þegar neikvæður foringi
kemur upp í bekknum. Það er slæmt þegar
það gerist en jafn ánægjulegt þegar foring-
inn er jákvæður, slíkur foringi passar upp á
allt og alla, mismunar ekki og smitar út frá
sér gleði. Í bekkjarkerfi upplifa krakkarnir
líka samkennd, þau taka þátt í gleði og
sorgum bekkjarfélaganna og læra að taka
þátt í upplifun hver annars af hvaða toga
sem er.“
Til Síberíu
Stundum þarf að grípa til aðgerða og
Gísli segist gjarnan grípa til þess að senda
nemendur til „Síberíu“.
„Ég hef sent nemendur í það sem ég
kalla „Síberíuvist“ sem þýðir að þau eru
tekin út úr hópnum til að halda friðinn í
bekknum. Stundum virkar þetta en stund-
um þarf meira til. Oftast nægir að nemandi
sitji einn í viku til hálfan mánuð í Síberíu.
Ef það dugar ekki og um alvarlegt tilfelli er
að ræða þá vísa ég nemanda til kennslu-
stjóra eða námsráðgjafa.
Ég kenni nýnemum stærðfræði og náms-
áætlanir, sem nemendur fá í upphafi annar,
eru hluti af agatæki og styðja kennarann í
agastarfi. Búið er að setja fyrir út önnina og
nemandinn getur þar með stjórnað námi
sínu betur. Fólk á þessum aldri lítur á sig
sem fullorðið fólk og vill láta koma fram
við sig sem slíkt. Það vill taka ábyrgð á
sjálfu sér og þetta er ein leið til þess. Strax í
upphafi annar legg ég sem sagt fram náms-
áætlun þar sem farið er yfir það sem nem-
endur eiga að læra um veturinn. Þeir ráða
hvenær eða hvar þeir læra en það krefst
sjálfsaga sem sumir eiga erfitt með. Mér er
sama hvenær nemendur vinna það sem fyr-
Hegðun og hópast jórnun
16
Við höfum komið hér upp afar
góðu kerfi sem er í raun mjög ein-
falt. Kennarinn er verkstjóri á
staðnum, hann sér um að halda
nemendum að vinnu og að vinnu-
friður ríki. Ef upp kemur aga-
vandamál sem kennarinn ræður
ekki við grípur umsjónarkennari
inn í og ræðir við alla kennara
viðkomandi nemanda, ef það
nægir ekki kemur kennslustjóri til
sögunnar og síðasta úrræðið er
að kalla eftir aðstoð rektors og
námsráðgjafa.
Kennarar verða að standa vel
saman þegar neikvæður foringi
kemur upp í bekknum. Það er
slæmt þegar það gerist en jafn
ánægjulegt þegar foringinn er já-
kvæður, slíkur foringi passar upp
á allt og alla, mismunar ekki og
smitar út frá sér gleði.