Fréttablaðið - 25.11.2016, Qupperneq 24

Vígamenn
á undanhaldi
Lí
ba
no
nM
ið
ja
rð
ar
h
af
ið
^ á å = f ë ë ~
N MMâ ã
S M= ã á ä Éë
a ~ ã ~ ë Å ì ë
o ~ ã ~ Ç á
q á â ê á í
n ~ á ã
m~ ä ã ó ê ~
_ ~ ÖÜÇ ~ Ç
h á ê â ì â
f ê Ä áä
o ì í Ä ~
h ç Ä~ å É
e ç ã ë
^ ä É é é ç
M
ed
ite
rr
an
ea
n
Se
a
q r o h b v
fo ^ k
i b
_K
g l o a ^ k
f o ^ n
pv o f̂
rakka
Höfuðstöðvar Íslamska
ríkisins í Sýrlandi.
MosúL
Höfuðstöðvar Íslamska ríkisins í Írak.
Borgin er nú umkringd.
TyrkLand
írak
sýrLand
íran
jórdanía
aleppo
bagdad
damaskus
heimild: ihs Conflict Monitor, isW
n yfirráðasvæði
íslamska ríkisins
Vígasamtökin, sem nefna sig
Íslamskt ríki, náðu írösku borgunum
Mosúl og Tíkrit á sitt vald í júní árið
2014. Í lok mánaðarins lýsti leiðtogi
þeirra, Abu Bakr al Baghdadi, yfir
stofnun kalífadæmis á yfirráða­
svæði vígasveitanna í Sýrlandi og
Írak.
Fyrr á árinu höfðu vígasveitirnar
hertekið borgina Rakka í Írak og í
lok ársins 2013 náðu þær Fallúdsja
í Írak á sitt vald. Næstu mánuðina
stækkaði yfirráðasvæði þeirra hratt.
Kúrdar í norðurhluta Íraks og Sýr­
lands sýndu strax harða mótspyrnu
og tókst að stöðva sókn Íslamska
ríkisins og ná til baka frá þeim
mikilvægum svæðum í báðum
löndunum.
Bandaríkjaher hóf, ásamt
fleiri löndum, loftárásir á bæki­
stöðvar þeirra í Írak í ágúst 2014 og
í Sýrlandi í september. Ári síðar, í
september 2015, hófu Rússar síðan
loftárásir á vígasamtökin.
Smám saman hefur saxast á það
Írak Rúmur mánuður er síðan
íraski herinn hóf ásamt hersveitum
Kúrda  sókn sína gegn vígasveitum
Íslamska ríkisins svonefnda í Mosúl.
Nærri sjötíu þúsund manns hafa
flúið átökin og margir þeirra leitað á
náðir hjálparstofnana sem hafa sett
upp flóttamannabúðir á nálægum
svæðum.
Frá því vígasamtökin náðu Mosúl
og nágrenni á sitt vald, fyrir meira en
tveimur árum, hafa hundruð þúsunda
manna flosnað upp af heimilum
sínum og eru á vergangi.
Allan þennan tíma hafa konur á
þessum slóðum verið einangraðar og
mátt þola gróft ofbeldi. Margar þeirra
hafa verið teknar í gíslingu og notaðar
sem kynlífsþrælar, en margar hafa
horfið sporlaust.
Þessar konur flýja nú borgina og
eru allslausar. Samtökin UN Women á
Íslandi efna af þeim sökum til neyðar-
söfnunar fyrir konur í Írak.
„Konur í Mosúl eru í hræðilegri
stöðu,“ segir Inga Dóra Pétursdóttir,
framkvæmdastýra UN Women á
Íslandi. „Þær hafa verið innilokaðar
heima hjá sér undanfarin tvö ár og
hvorki mátt eiga né nota síma, snjall-
síma, internet, horfa á sjónvarp né
eiga í samskiptum við umheiminn á
nokkurn hátt. Þær hafa verið sviptar
lífsviðurværi sínu, reisn sinni og valdi
yfir eigin lífi.“
Hún hvetur Íslendinga til að taka
þátt í söfnuninni með því að senda
sms-ið KONUR í 1900. Það kostar
1.490 krónur og verður andvirðið
notað til þess að útvega konum í Írak
svonefnd sæmdarsett, en þau inni-
halda dömubindi, sápu og vasaljós.
„Neyðin er gífurleg,“ segir Inga
Dóra. „Nú er mikilvægara en nokkru
sinni að hlúa að þessum hópi.“
UN Women hafa sett á fót sér-
staka griðastaði í búðum suðaustur
af Mosúl. Samtökin tryggja að þar sé
veitt kvenmiðuð neyðaraðstoð þar
sem tekið er tillit til þarfa kvenna á
svæðinu.
Inga Dóra segir að þar sé konum
veitt áfallahjálp vegna kynferðis-
ofbeldis. Þær fái sálrænan stuðning,
vernd og öryggi.
„Fyrsta skrefið er að veita þeim
sæmdarsett með helstu nauð-
synjum sem gera konum kleift að
halda í virðingu sína. Aftur á móti
skortir fjármagn til að geta brugðist
við neyðinni og haldið því áfram,“
segir hún. gudsteinn@frettabladid.is
Konum á flótta komið til hjálpar
Frá því vígasamtökin Íslamskt ríki náðu Mosúl og nágrenni á sitt vald fyrir meira en tveimur árum hafa konur þar mátt þola gróft
ofbeldi og mikla einangrun. UN Women á Íslandi efna nú til neyðarsöfnunar til að aðstoða þær konur, sem flúið hafa ofbeldið.
hópur kvenna og barna notaði tækifærið til að flýja þegar hlé varð á átökum íraskra sérsveita við vígamenn íslamska ríkisins í Mosúl fyrr í mánuðinum. nordiCphoTos/afp
landsvæði, sem vígasamtökin réðu yfir.
Í júní 2015 náði íraski stjórnarherinn
borginni Fallúdsja og nágrenni á sitt
vald. Um miðjan október síðastliðinn
hófst síðan sókn Írakshers ásamt Pesh­
marga­hersveitum Kúrda að borginni
Mosúl, sem er næststærsta borg Íraks.
Íslamska ríkið er
vísvitandi að beina
spjótum sínum að almenn-
um borgurum.
Lisa Grande, yfirmaður mannúðar­
aðstoðar Sameinuðu þjóðanna í Írak
2014
náðu vígasamtökin Ísl-
amskt ríki Mosúlborg og
héraðinu í kring á sitt vald.
Írak Sameinuðu þjóðirnar eru
meðal þeirra sem varað hafa við
mikilli neyð meðal almennings
vegna átakanna í Mosúl. Þar í borg
bjuggu eitthvað á aðra milljón
manna þegar vígamennirnir náðu
henni á sitt vald.
Hundruð þúsunda manna eru á
vergangi á þessum slóðum og tugir
þúsunda hafa flúið síðan átökin
hófust fyrir meira en mánuði.
Borgin er nú umkringd og
hjálparsamtök óttast að átökin
muni dragast mjög á langinn, með
tilheyrandi eymd fram á vor.
Flóttafólk frá Mosúl segir víga-
mennina óspart láta reiði sína og
vonbrigði bitna á íbúum borgar-
innar.
„Íslamska ríkið er vísvitandi að
beina spjótum sínum að almenn-
um borgurum. Skotið er beint á
fólk,“ segir Lisa Grande, sem er yfir-
maður mannúðaraðstoðar Sam-
einuðu þjóðanna í Írak, samkvæmt
frásögn í The New York Times.
„Tugir manna, þar á meðal ung
börn og konur, koma á hverjum
degi á sjúkrahúsin. Sár þeirra
eru skelfileg. Hinir særðu ferðast
klukkutímum saman til að fá
almennilega meðferð.“
Hún segir engan vafa leika á því
að mannfall meðal almennra borg-
ara muni aukast mikið ef íraski
herinn fer að beita þungavopnum.
Liðsmenn vígasamtakanna sagðir hefna sín á almenningi
konur og börn á flotta frá Mosúl, nýkomin yfir brú á ánni Tigris. nordiCphoTos/afp
2 5 . n ó V e m b e r 2 0 1 6 F Ö S T U D a G U r22 F r é T T i r ∙ F r é T T a b L a ð i ð
2
5
-1
1
-2
0
1
6

0
4
:2
5
F
B
1
0
4
s
_
P
0
8
1
K
.p
1
.p
d
f
F
B
1
0
4
s
_
P
0
8
0
K
.p
1
.p
d
f
F
B
1
0
4
s
_
P
0
2
4
K
.p
1
.p
d
f
F
B
1
0
4
s
_
P
0
2
5
K
.p
1
.p
d
f
A
u
to
m
a
ti
o
n
P
la
te
r
e
m
a
k
e
:
1
B
6
D
-0
8
8
C
1
B
6
D
-0
7
5
0
1
B
6
D
-0
6
1
4
1
B
6
D
-0
4
D
8
2
7
5
X
4
0
0
.0
0
1
8
B

F
B
1
0
4
s
_
2
4
_
1
1
_
2
0
1
C
M
Y
K