Fréttablaðið - 25.11.2016, Qupperneq 34

Frá degi til dags
ÚTGÁFUFÉLAG: 365 miðlar ehf. STJÓRNARFORMAÐUR: Ingibjörg Stefanía Pálmadóttir FORSTJÓRI: Sævar Freyr Þráinsson ÚTGEFANDI OG AÐALRITSTJÓRI: Kristín Þorsteinsdóttir kristin@frettabladid.is
AÐSTOÐARRITSTJÓRAR: Andri Ólafsson andri@frettabladid.is, Hrund Þórsdóttir hrund@stod2.is, Kolbeinn Tumi Daðason kolbeinntumi@365.is. Fréttablaðið kemur út í 90.000 eintökum og er dreift ókeypis á heimili á höfuðborgarsvæðinu og Akureyri.
Einnig er hægt að fá blaðið í völdum verslun um á landsbyggðinni. Fréttablaðið áskilur sér rétt til að birta allt efni blaðsins í stafrænu formi og í gagnabönkum án endurgjalds. ISSN 1670-3871
FRÉTTABLAÐIÐ Skaftahlíð 24, 105 Reykjavík Sími: 512 5000, ritstjorn@frettabladid.is ÞRÓUNARSTJÓRI: Tinni Sveinsson tinni@365.is HELGARBLAÐ: Kristjana Björg Guðbrandsdóttir kristjanabjorg@frettabladid.is MENNING: Magnús Guðmundsson
magnus@frettabladid.is LÍFIÐ: Sara McMahon sara@frettabladid.is LJÓSMYNDIR: Vilhelm Gunnarsson villi@365.is FRAMLEIÐSLUSTJÓRI: Sæmundur Freyr Árnason sfa@frettabladid.is ÚTLITSHÖNNUN: Silja Ástþórsdóttir siljaa@frettabladid.is
Halldór
Hafliði
Helgason
haflidi@frettabladid.is
Kennarar hafa fengið sitt,“ var haft eftir Gylfa Arnbjörnssyni, forseta ASÍ, þegar hann var spurður út í yfirstandandi kjarabaráttu grunn-
skólakennara. Með öðrum orðum – kröfur kennara
eru óraunhæfar og engin ástæða til að leiðrétta laun
þeirra á þessari stundu.
Þarna stingur Gylfi enn einu sinni höfðinu í
sandinn og neitar að horfast í augu við stöðu kenn-
arastéttarinnar og skólastarfs í landinu. Kennara-
stéttin eldist hratt og allt of fáir kennarar útskrifast
úr háskólum landsins til að fylla í skarð þeirra sem
hætta.
Álagið á starfandi kennara er allt of mikið, sem
skilar sér í auknum veikindum og atgervisflótta. Verði
ekkert að gert blasir við alvarlegur kennaraskortur
innan fárra ára eða jafnvel strax eftir áramót miðað
við fjölda þeirra sem þegar hafa sagt upp störfum eða
hyggjast gera það á næstu dögum. Við þessu þarf að
bregðast strax því það er með öllu ólíðandi að eitt
einasta barn fái ekki þá menntun sem það á skilið,
hvað þá heilu kynslóðirnar eins og í stefnir.
Það er á ábyrgð ráðamanna að tryggja skólastarf
til framtíðar. Það verður aðeins gert með því að
hækka laun og bæta starfsaðstæður kennara. Það er
algjörlega óásættanlegt hversu illa fimm ára háskóla-
menntun kennara er metin til launa. Það er ekkert
eðlilegt við að þurfa að treysta á að ungt fólk velji
kennarastarfið af hugsjón og sé tilbúið að sætta sig
við að geta ekki lifað af launum sínum. Það sýnir sig
líka að unga fólkið segir einfaldlega nei – og hópast
þess í stað í nám í lögfræði, viðskiptafræði og hag-
fræði. Okkur vantar kennara til að mennta komandi
kynslóðir og við því þurfa ráðamenn að bregðast við
strax.
Ég verð að viðurkenna að það er, sannast sagna,
afar lýjandi að þurfa aftur og aftur að taka slaginn við
forystu systursamtaka okkar á vinnumarkaði þegar
kennarar setja fram réttmætar og vel rökstuddar
kröfur sem landsmenn taka undir. Menntun barna
okkar og barnabarna er í húfi.
Óásættanlegur
málflutningur forseta ASÍ
Þórður
Hjaltested
formaður Kenn-
arasambands
Íslands
Ég verð að
viðurkenna
að það er,
sannast
sagna, afar
lýjandi að
þurfa aftur og
aftur að taka
slaginn við
forystu systur-
samtaka
okkar á
vinnumark-
aði.
Engum þarf að koma á óvart að ekki tækist að koma saman þeim tveim ríkisstjórnum sem mögulegar voru án þess að flokkar settust niður með þeim sem þeir höfðu útilokað fyrirfram í samstarfi.
Meirihluti Sjálfstæðisflokks, Viðreisnar og Bjartrar
framtíðar vegur salt á einum manni. Fimm flokka
ríkisstjórn þarf að sameina mörg ólík sjónarmið og
því þarf afar ríkur vilji að vera fyrir samstarfi til að það
gangi.
Það hefur lengi verið ljóst að enginn sterkur meiri-
hluti er í kortunum nema að saman komi stjórnmála-
öfl sem hafa afar ólíka sýn á hvaða þjóðfélagsgerð
sé æskilegust. Annar ásinn, sem stjórnmál dagsins í
dag hverfast um, er auðvitað hinn hefðbundni hægri
vinstri ás, þar sem umfang og hlutverk ríkisins og við-
horf til hlutverks skattkerfisins skipta meginmáli.
Afstaðan til skattkerfisins mótast af því hvort litið
er á það sem tekjuöflunarkerfi eða tekjujöfnunar-
kerfi. Afstaðan til hlutverks ríkisins snýst um að hve
miklu leyti það er heppilegt að ríkið reki starfsemi
sem einkaaðilar geta sinnt. Þessar línur eru óbreyttar
og þrátt fyrir allt tal um úreldingu vinstri og hægri
pólsins er ekkert sem bendir til þess að hann sé úr
sögunni.
Hinn ásinn sem hefur mikið vægi er íhalds- og
frjálslyndisásinn. Þar takast á opnunar- og lokunar-
menn varðandi umheiminn og varðmenn óbreytts
kerfis annars vegar og baráttufólk fyrir nýjum vinnu-
brögðum og opnara og gagnsærra kerfi.
Á þessa póla hefur reynt í fyrstu umferð stjórnar-
myndunarviðræðna. Segja má að slitnað hafi upp úr
milli Sjálfstæðisflokks annars vegar og Viðreisnar og
Bjartrar framtíðar hins vegar á málefnum sem tekist
er á um á grundvelli íhaldssemi og frjálslyndis.
Átakalínur í viðræðum fimm flokka undir forystu
Katrínar Jakobsdóttur strönduðu hins vegar á klass-
ískri hægri og vinstri pólitík. Sýn á skattkerfið virðist
hafa ráðið þar mestu.
Framhaldið verður fróðlegt fyrir áhugafólk um
stjórnmál og stjórnmálaþróun. Næstu kostir í
stöðunni munu að einhverju leyti leiða í ljós í hvorum
ásnum er meiri spenna. Það hefur ekki farið leynt að
öfl innan bæði Sjálfstæðisflokks og Vinstri grænna
horfa til fordæmis sögunnar í nýsköpunarstjórn Sjálf-
stæðisflokks, Alþýðuflokks og Sósíalistaflokks sem
keypti togara fyrir stríðsgróðann á árunum 1944 til
1946.
Svo skemmtilega vill til að hörðustu stuðnings-
menn slíkrar stjórnar eru einmitt fæddir nálægt
valdatíma þessarar stjórnar.
Enn þá sér ekki til lands í stjórnarmyndunarvið-
ræðum, en á endanum mun koma í ljós hvort er sterk-
ara lím í stjórnmálum dagsins; lím íhaldsseminnar
eða lím sem byggir á sýn á hlutverk ríkis og skatta.
Pólarnir og
límið í þeim
Það hefur
lengi verið
ljóst að
enginn
sterkur
meirihluti er í
kortunum
nema að
saman komið
stjórnmálaöfl
sem hafa afar
ólíka sýn á
hvaða þjóð-
félagsgerð sé
æskilegust.
KOMIÐ Í VERSLAN
IR
KRAKKA ALIAS ER
ÞROSKANDI OG S
KEMMTILEGT
SPIL SEM FÆR KRA
KKA TIL AÐ LEIKA
OG TALA SAMAN.
Útskýrarinn
Formaður Viðreisnar fullyrti í
kvöldfréttum á miðvikudag að í
stjórnarmyndunarviðræðum hefði
steytt á skatta-, sjávarútvegs- og
landbúnaðarmálum. Píratinn
Smári McCarthy hrakti þetta stuttu
síðar og sagði að landbúnaðar-
málin hefðu ekki verið rædd og
stutt hafi verið eftir í sjávarútvegs-
málunum. Þá standa eftir skatta-
málin sem óumdeilanlega steytti á.
Í grein í gær sagði Benedikt svo að
hann hefði fyrst heyrt af skatta-
tillögum VG í frétt Fréttablaðsins
daginn sem upp úr slitnaði. Þing-
menn VG vilja meina að þessar
tillögur hafi allan tímann verið á
borðinu. Jóhannes Þór Skúlason,
jafnan kallaður Jóhannes útskýrari,
er atvinnulaus sem stendur og gæti
allt eins átt von á símtali frá vinstri-
blokkinni sem vill láta útskýra sig
betur eða Benedikt sem þarf að láta
útskýra fyrir sér.
Heimsendingarþjónusta
Benedikt viðurkenndi í gær að
hafa átt fund með Guðmundi
Kristjánssyni, forstjóra Brims,
daginn áður en upp úr viðræðun-
um slitnaði. Hann hefur sagt það
ómerkilegar dylgjur að fundurinn
hafi haft nokkur áhrif á stjórnar-
myndunarviðræðurnar. Heim-
sóknin hafi hreinlega verið til að
útskýra fyrir Guðmundi áherslur
Viðreisnar í sjávarútvegsmálum.
Benedikt talar fyrir nýjum vinnu-
brögðum í stjórnmálum. Heim-
sendingarþjónusta með kosninga-
loforð er það sannarlega.
snaeros@frettabladid.is
2 5 . N Ó V E M B E R 2 0 1 6 F Ö S T U D A G U R32 S K O Ð U N ∙ F R É T T A B L A Ð I Ð
SKOÐUN
2
5
-1
1
-2
0
1
6

0
4
:2
5
F
B
1
0
4
s
_
P
0
7
1
K
.p
1
.p
d
f
F
B
1
0
4
s
_
P
0
3
4
K
.p
1
.p
d
f
A
u
to
m
a
ti
o
n
P
la
te
r
e
m
a
k
e
:
1
B
6
D
-1
2
6
C
1
B
6
D
-1
1
3
0
1
B
6
D
-0
F
F
4
1
B
6
D
-0
E
B
8
2
7
5
X
4
0
0
.0
0
1
1
B

F
B
1
0
4
s
_
2
4
_
1
1
_
2
0
1
C
M
Y
K