Fréttablaðið - 01.11.2016, Blaðsíða 15

SKRIFSTOFAN
Sérblað um skrifstofur og skrifstofuvörur
kemur út 8. nóvember.
Áhugasamir hafi samband við:
Jón Ívar Vilhelmsson
Sími/Tel:
+354 512-5429
jonivar@365.is
Orkuskipti í samgöngum eru málið og olían er á útleið þó hægt gangi. Stytting
vegalengda er alltaf mikilvæg hvað
varðar minni eyðslu og útblástur
en vegur enn meir þegar kemur
að nýorkubílum. Drægni er ekki
vandamál í bensín- og dísilbílum
og mjög ódýrt fyrir framleiðendur
að stækka tankinn. Reyndar hafa
þeir ruglað margan neytandann
með stærri tönkum enda alltof
margir sem meta eyðslu eftir því
hversu oft þeir þurfa að fylla frekar
en að skoða hversu langt bíllinn
kemst á lítranum.
En málið er ekki eins einfalt fyrir
nýorkubíla. Það er talsvert dýrara
og flóknara að stækka gastanka
metanbíla og ennþá dýrara að
stækka rafhlöður í rafbílum. Með
öðrum orðum þá er tæknilega
alveg hægt að bjóða upp á raf-
bíl með 400 km drægni en það er
mjög dýrt. Stytting vegalengda er
því enn meira hagsmunamál fyrir
nýorkubíla en bíla sem ganga á
gömlu, úreltu, mengandi, óendur-
nýjanlegu, loftslagsbreytandi og
gjaldeyriseyðandi olíunni.
Tökum nokkur dæmi. Vaðla-
heiðargöng hafa verið umdeild þó
svo að ósannað sé að veggjöld muni
ekki greiða þau að fullu. Mörgum
blöskrar sú litla stytting sem göng-
in gefa eða um 16 km. Mjög mikil-
vægt er hins vegar að gera Húsavík
og Akureyri að einu atvinnusvæði
en í dag eru 94 km á milli bæjanna.
Flestir rafbílar komast þá leið en
þá má ekkert út af bregða og smá
mótvindur eða snjór á Vaðlaheiði
gætu klárað rafhlöðuna við vondar
aðstæður. Þessi 16 km stytting og
enginn fjallvegur mun gera rafbíla-
ferðina örugga.
En eru ekki hvort eð er að koma
rafbílar á næsta ári með 200-300
km drægni sem gera þetta að
óþarfa áhyggjum? Jú, vissulega en
þeir munu alltaf verða dýrari en
rafbílar með 100-200 km drægni.
Fyrstu ódýru rafbílarnir sem verða
á svipuðu verði og bensínbílar
verða einmitt útgáfur með minni
drægni. Fólk mun svo auðvitað geta
keypt sér meiri drægni að vild eins
og hægt er í dag, bæði fyrir Tesla og
Nissan Leaf.
Annað dæmi er stytting þjóð-
vegar nr. 1 t.d. við Blönduós og
Varmahlíð sem myndi nánast
tryggja að metanbílar kæmust á
metaninu einu saman milli metan-
stöðvanna á Akureyri og Reykjavík.
Þetta þýddi líka að minna þyrfti
af raforku fyrir rafbíla sem væri
drjúgt innlegg í þá sviðsmynd að
næsta kynslóð rafbíla komist milli
Reykjavíkur og Akureyrar á einu
hleðslustoppi.
Bundið slitlag á Kjalveg
Svo er ekki hjá því komist að nefna
möguleikann á alvöru Kjalvegi með
bundnu slitlagi sem væri að lág-
marki opinn 5 mánuði á ári. Með
réttri hönnun getur hann fallið vel
að landslagi svæðisins enda er ég
ekki að tala um vetrarveg. Dreif-
ing ferðamanna er eitt af stóru
umhverfis- og öryggismálum sam-
tímans. Alvöru Kjalvegur myndi
gjörbreyta stöðunni og virka nán-
ast eins og tvöföldun þjóðvegar
milli Norður- og Suðurlands á
sumrin. Ekki er til auðveldari leið
til að dreifa ferðamönnum en Kjal-
vegur enda galopnast þá margir
hringmöguleikar án viðkomu á
þunglestuðum vegum höfuðborg-
arsvæðisins.
Kjalvegur myndi líka auka hag-
kvæmni nýorkubíla vegna stytt-
ingar milli svæða. Til dæmis
styttist vegalengdin frá Selfossi til
Akureyrar um 140 kílómetra sem er
u.þ.b. fullur „tankur“ á rafbíl. Galin
hugmynd segja margir og skiljan-
lega hugnast ekki öllum að leggja
veg yfir hálendið og spilla víðáttu
og kyrrðarupplifun ferðamanna
þar. Staðreyndin er hins vegar sú
að það ER vegur nú þegar yfir Kjöl
og umferðin fer bara vaxandi með
tilheyrandi hávaða og rykmengun.
Ég hef fullan skilning á hálendis-
verndarsjónarmiðum en þá er
betra að fara alla leið og loka veg-
inum um Kjöl fyrir bíla og mótor-
hjól því öðruvísi fæst ekki alvöru
víðernisupplifun.
Nú, hinn möguleikinn er að gera
hann nýtilegan fyrir nýjan veru-
leika sem er íþyngjandi fjöldi ferða-
manna og orkuskipti í samgöngum.
Þetta óljósa hálfkák gengur ekki
lengur og við verðum að fara að
taka meira afgerandi ákvarðanir
í innviðamálum hvort sem vernd
eða nýting verður ofan á. Stytt-
ingar vegalengda eru hins vegar
miklu meira hagsmunamál í dag en
áður vegna aukinnar umferðar og
breytinga á eldsneytisnotkun öku-
tækja og því brýnt að taka þessar
umdeildu innviðaákvarðanir sem
fyrst.
Stytting vegalengda og orkuskipti
Nýlega fór sendinefnd á vegum bandarískra friðar-samtaka til Sýrlands til að
kynna sér það sem er að gerast í
landinu frá fyrstu hendi. Það sem
hún komst að er í algerri andstöðu
við þann villandi og einhliða áróð-
ur sem vestrænir fjölmiðlar halda
að fólki.
Innrás en ekki borgarastríð
Niðurstaða nefndarinnar er sú að
stríðið í Sýrlandi er ekki borgara-
stríð. Það er enn ein bandaríska
innrásin í sjálfstætt ríki í þeim til-
gangi að steypa stjórnvöldum sem
þeim eru ekki að skapi. Hún er
rekin fyrir milligöngu staðgengla,
launaðra málaliða og hryðju-
verkamanna sem eru studdir og
fjármagnaðir af Bandaríkjunum,
Sádi-Arabíu, Katar og Tyrklandi.
Lífæð vígasveitanna sem herja á
sýrlensku þjóðina liggur í gegn-
um síðastnefnda landið þaðan
sem þeim berast vopn og vistir. Í
þessu stríði birtist sama mynstur
og í öllum öðrum innrásum sem
Bandaríkin hafa staðið fyrir þar
sem dregin er upp djöfulleg mynd
af stjórnvöldum landsins og hún
notuð sem átylla fyrir afskiptum af
innri málefnum þess. Til að veikja
viðkomandi þjóð er hún beitt
viðskiptaþvingunum sem koma
illa niður á almenningi. Einnig er
notuð sú gamalkunna aðferð að
etja mismunandi hagsmuna- og
trúarhópum saman.
Tilgangur Bandaríkjanna
Tilgangur Bandaríkjanna með
stríðinu er að eyðileggja sjálfstætt
veraldlegt ríki, síðasta veraldlega
arabíska ríkið sem er eftir, og koma
í staðinn á auðsveipu leppríki eins
og t.d. Írak og Líbýu. Þessi fjand-
skapur gagnvart sjálfstæðu Sýr-
landi var til löngu áður en stríðið
hófst árið 2011. Bandarísk stjórn-
völd þykjast vera að berjast gegn
hryðjuverkasamtökunum ISIS en
hafa hingað til verið treg til til þess
að beita sér af fullum krafti í þeirri
baráttu. Þau styðja vissa útvalda
hópa sem þau kalla hófsama upp-
reisnarmenn vegna þess að þeir
berjast gegn sýrlenskum stjórn-
völdum. Þessir hópar eru fjarri því
að vera hófsamir. Þeir hafa staðið
fyrir nauðgunum, mannránum og
aftökum á almennum borgurum.
Ekki alls fyrir löngu létu þeir t.d.
hálshöggva tólf ára dreng
Tilgangur bandarísku stað-
genglanna Katar og Sádi-Arabíu
með afskiptum af stríðinu er að
efla áhrif sín á svæðinu og breiða
út sitt sjúka og frumstæða mið-
aldaafbrigði af íslam sem byggir
á hugmyndafræði wahabismans
og Múslímska bræðralagsins. Þeir
íslömsku trúarleiðtogar sem viður-
kenna lögmæti sýrlenskra stjórn-
valda eru hins vegar lýðræðis-
lega sinnaðir og stuðningsmenn
nútímalegra stjórnarhátta. Þeir
aðhyllast umburðarlynt afbrigði
trúarinnar og eiga hagsmuna að
gæta að stöðva þennan glórulausa
stuðning við wahabismann sem
stendur að baki víðtækri hryðju-
verkastarfsemi í heiminum.
Siðlaus utanríkisstefna
Sprengjuárásir Bandaríkjanna á
viss svæði í Sýrlandi eru gerðar án
samþykkis lögmætra stjórnvalda
landsins sem eru viðurkennd af
Sameinuðu þjóðunum. Slíkar
aðgerðir brjóta gegn alþjóðalögum
og einnig viðskiptaþvinganirnar
sem bætast ofan á þær hörmungar
sem sýrlenska þjóðin hefur orðið
að þola. Sá frambjóðandi banda-
rísku forsetakosninganna sem
þykir sigurstranglegri er umkringd-
ur hernaðarráðgjöfum sem tala um
flugbannsvæði yfir Sýrlandi sem
mun leiða af sér stríðsátök í háloft-
unum við sýrlenska flugherinn og
þann rússneska. Þeir tala einnig
um landgönguliða sem þýðir beina
bandaríska innrás í landið.
Stefna Bandaríkjanna sem hefur
þann tilgang að breyta um stjórnar-
far í Sýrlandi er röng í grund-
vallaratriðum. Hún brýtur gegn
alþjóðalögum og hún brýtur gegn
stofnskrá Sameinuðu þjóðanna.
Þessum skorti á siðferði sem ein-
kennir bandaríska utanríkisstefnu
verður að linna.
Stríðið í Sýrlandi
Stytting vegalengda er því
enn meira hagsmunamál
fyrir nýorkubíla en bíla
sem ganga á gömlu, úreltu,
mengandi, óendurnýjanlegu,
loftslagsbreytandi og gjald-
eyriseyðandi olíunni.
Sigurður Ingi
Friðleifsson
framkvæmda-
stjóri Orkuseturs
Stefán Karlsson
stjórnmála-
fræðingur og
guðfræðingur
Stefna Bandaríkjanna sem
hefur þann tilgang að breyta
um stjórnarfar í Sýrlandi er
röng í grundvallaratriðum.
Hún brýtur gegn alþjóðalög-
um og hún brýtur gegn stofn-
skrá Sameinuðu þjóðanna.
s k o ð u n ∙ F R É T T A B L A ð i ð 15Þ R i ð J u D A G u R 1 . n ó v e m B e R 2 0 1 6
0
1
-1
1
-2
0
1
6
0
4
:4
5
F
B
0
4
8
s
_
P
0
3
4
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
4
8
s
_
P
0
2
7
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
4
8
s
_
P
0
1
5
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
4
8
s
_
P
0
2
2
K
.p
1
.p
d
f
A
u
to
m
a
tio
n
P
la
te
re
m
a
k
e
: 1
B
1
F
-B
E
C
0
1
B
1
F
-B
D
8
4
1
B
1
F
-B
C
4
8
1
B
1
F
-B
B
0
C
2
7
5
X
4
0
0
.0
0
1
4
A

F
B
0
4
8
s
_
3
1
_
1
0
_
2
0
1
C
M
Y
K