Morgunblaðið - 01.12.2015, Blaðsíða 15
FRÉTTIR 15Innlent
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 1. DESEMBER 2015
Breyttu heimilinu með
gluggatjöldum frá okkur
Suðurlandsbraut 6 sími 553 9990 nutima@nutima.is www.nutima.is
Eigum á lager
Ford F350 Lariat 2016
og Dodge Ram 3500
Ford F350 2016 Lariat
Dodge Ram 3500 Longhorn 2016
• Varahlutir • Sérpantanir
• Aukahlutir • Bílasala
• Verkstæði Umboðsaðilar BL
á Selfossi
IB ehf • Fossnes A • 800 Selfoss • ib.is
Sími 4 80 80 80
Olíufélög gagnrýna niðurstöður í
skýrslu Samkeppniseftirlitsins um
eldsneytismarkaðinn og vísa því á
bug að um einhvers konar samhæfða
verðlagningu sé að ræða á eldsneyti
til neytenda. Þá gagnrýna félögin
harðlega samanburð skýrsluhöfunda
á álagningu bifreiðaeldsneytis við
Bretland.
Í svari sem fékkst frá Skeljungi
segir m.a. að sú niðurstaða Sam-
keppniseftirlitsins að lítraverð á bif-
reiðaeldsneyti sé of hátt hérlendis sé
m.a. fengin með því að bera saman
eldsneytisverð á Íslandi og Bret-
landi þar sem bensínverð sé með því
lægsta í Evrópu. ,,Mikill munur er á
þessum tveimur markaðssvæðum.
Íslenski markaðurinn þjónar t.d.
0,33 milljónum íbúa en sá breski 62,5
milljónum íbúa,“ segir í svarinu.
Jón Ólafur Halldórsson, forstjóri
Olís, tekur í sama streng og segir
samanburðinn við Bretland hvorki
raunhæfan né sanngjarnan. Mun-
urinn sé hundraðfaldur þegar litið er
á smásölumarkaðina hér og í Bret-
landi. Í Bretlandi séu seldir 33 millj-
arðar lítra á smásölumarkaði en til
samanburðar sé markaðurinn hér sé
tæplega 300 milljónir lítra. Það sé
um hundraðfaldur munur. Á breska
markaðinum búi 63 milljónir, þar sé
eldsneyti framleitt og hreins-
unarstöðvar í landinu og markaður-
inn gjörólíkur hinum íslenska.
Rangar forsendur í skýrslunni
N1 telur forsendur Samkeppn-
iseftirlitsins rangar í þessum efnum,
að því er fram kemur í yfirlýsingu
frá félaginu í gær, þar sem útreikn-
ingar í skýrslunni á smásöluverði
eldsneytis á Íslandi byggist í meg-
inatriðum á samanburði við Bret-
land. „Ef eldsneytisverð á Íslandi
(án opinberra gjalda) væri 14-16
krónum lægra, líkt og Samkeppn-
iseftirlitið virðist telja eðlilegt, væri
það lægra eða svipað meðalverði
bensíns í OECD-löndum, til dæmis
lægra en í Danmörku og á sama reki
og í Svíþjóð. Það er því miður ekki
raunhæft enda ljóst að landfræðileg
staða Íslands, smæð markaðarins,
hár hlutfallslegur flutnings- og
dreifingarkostnaður og hár fjár-
magnskostnaður hefur óhjákvæmi-
lega í för með sér að verð á eldsneyti
sé nokkuð hærra hér á landi en í
flestum OECD-löndum,“ segir í yf-
irlýsingu N1.
Mikilvæg vísbending um að álagn-
ing eldsneytis hér á landi sé ekki of
há sé sú staðreynd að arðsemi af
rekstri íslenskra olíufélaga á síðustu
árum sé minni en almennt þyki eðli-
legt að gera kröfur um. „Þetta er
raunar staðfest í frummatsskýrsl-
unni,“ segir í yfirlýsingu N1.
Félögin vísa því einnig á bug að
einhvers konar meðvituð eða ómeð-
vituð samhæfing verðlagningar á
bifreiðaeldsneyti sé til staðar. Í til-
kynningu N1 segir að félagið og
starfsmenn þess finni þvert á móti
fyrir harðvítugri samkeppni á smá-
sölumarkaði eldsneytis, þar sem fé-
lögin öll keppi í sífellu um viðskipti
einstaklinga með margvíslegum
hætti, svo sem afsláttartilboðum og
aukinni þjónustu. „Umfangsmiklar
markaðsaðgerðir allra olíufélaganna
allt árið um kring eru að mati félags-
ins órækur vitnisburður um heil-
brigða samkeppni.
Samkeppniseftirlitið vísar til þess
í rökstuðningi sínum í þessum efnum
að gagnsæi sé of mikið á eldsneyt-
ismarkaði og verðupplýsingar séu of
tíðar og nákvæmar. N1 á erfitt með
að taka undir þessi sjónarmið og tel-
ur fremur að sú mikla vinna sem að-
ilar á markaði virðast leggja í verð-
greiningar, ef marka má skýrsluna,
sé vitnisburður um virka samkeppni
um hylli neytenda. Þá kemur fram í
frummatsskýrslunni að N1, sem hef-
ur mesta markaðshlutdeild olíufé-
laga, sé nær undantekningarlaust
fyrst félaga til að lækka verð, sem
hlýtur að teljast til hagsbóta fyrir
neytendur,“ segir í yfirlýsingunni.
Blóðug samkeppni
Jón Ólafur segir að Samkeppn-
iseftirlitið hafi fengið öll gögn sem
það vildi til að vinna skýrsluna og
einnig hafi verið svarað spurn-
ingalistum sem Samkeppniseftirlitið
sendi. ,,Manni sýnist við fyrstu yf-
irferð að þeir gefi ekki mikið fyrir
okkar skýringar á ýmsum sviðum.
En á sama hátt þegar þeir eru að
nálgast sitt mat á álagningu og hvað
eldsneytisverð gæti lækkað, þá gef
ég ekkert meira fyrir þær skýringar
en þeir fyrir mínar,“ segir hann.
Jón Ólafur hafnar algerlega full-
yrðingum skýrsluhöfunda um svo-
nefnda þegjandi samhæfingu milli
félaganna. „Þeir sem fylgjast með
þessum markaði sjá að hér ríkir
blóðug samkeppni. Við erum að
keyra á afsláttartilboðum alla daga,
við erum með vildarkerfi og sífellt að
reyna að vekja athygli neytenda á
okkur og reyna að fá þá til okkar. Ég
hefði því talið að það væri merki um
að hér væri mikil samkeppni. Ég
verð að segja að við sem störfum hjá
félaginu sitjum ekki auðum höndum
alla daga. Við erum sífellt að berjast
á þessum markaði.“
Í skýrslunni kemur fram að of
margar bensínstöðvar séu á landinu.
Jón Ólafur bendir á að í Reykjavík
er Olís með sjö bensínstöðvar og sex
ÓB stöðvar (mannlausar sjálfs-
afgreiðslustöðvar) í útjöðrum borg-
arinnar. ,,Ég held að við séum nú
ekki að kæfa borgarbúa með bens-
ínstöðvum,“ segir hann og bætir við
að furðu veki að á sama tíma og
Samkeppniseftirlitið gagnrýnir
fjölda bensínstöðva sé lagt til að
þeim verði fjölgað með innkomu
nýrra aðila á eldsneytismarkaðinn.
„Mér finnst mjög sérstakt að í
skýrslu Samkeppniseftirlitsins kem-
ur fram að þeir telji matvörumark-
aðina besta til þess að koma inn á
þennan markað. Hvers vegna taka
þeir eina grein í smásölu umfram
aðrar? Af hverju nefna þeir ekki
byggingarvöruverslanir eða apótek
eða einhverja aðra sem hefðu
kannski áhuga?“
Áhuga á að selja Costco og
Krónunni eldsneyti
Hann hafnar því líka að um að-
gangshrindranir sé að ræða. Fram
hafi komið að bæði Costco og Krón-
an hafi lýst áhuga á að koma inn á
þennan markað. ,,Við höfum talað
við fulltrúa beggja fyrirtækja á und-
anförnum misserum. Við erum mjög
áhugasamir um að selja þeim elds-
neyti. Það hafa ekki tekist neinir
samningar en það verður spennandi
að sjá hvert það leiðir,“ segir Jón
Ólafur sem gagnrýnir líka staðhæf-
ingu um að unnt sé að lækka elds-
neytisverð um 15 krónur. Afkoma ol-
íufélaga hafi ekki verið burðug hin
síðari ár og hver maður sjái að þessi
staðhæfing gangi ekki upp.
Í svari Skeljungs er bent á að fé-
lagið hafi á liðnum árum bent á ým-
islegt sem fjallað er um í skýrslu
Samkeppniseftirlitsins, s.s. kostn-
aðarsamt dreifikerfi og heftan að-
gang að birgðastöðvum olíufélag-
anna. „Eldsneytismarkaðurinn hér á
landi er ólíkur því sem er í ná-
grannalöndum okkar. Almennt sjá
ekki sömu aðilar um smásölu á elds-
neyti og einnig um innflutning og
birgðahald, eins og hér tíðkast,“ seg-
ir þar. omfr@mbl.is
Vísa á bug staðhæfing-
um um samhæfingu
Gagnrýna harðlega samanburð við breska markaðinn
Morgunblaðið/RAX
Umferð Olíufélög hafna því að álagning á bifreiðaeldsneyti sé óeðlilega há.
Nú geta allir fengið
iPad-áskrift
Skráðu þig í iPad-áskrift á
www.mbl.is/mogginn/ipad/