Víkurfréttir - 31.05.2000, Blaðsíða 40

Ljósmyndir: Silja Dögg Gunnarsdóttir
Glatt á hjalla í sundlaug Grindavikur.
Merkilegir staðir í Grindavík
Um leið og ég vil bjóða ykk-
ur velkomin til Grindavíkur,
langar mig að vekja athygli
ykkar á eftirlarancli stöðum i
Grindavík og nágrenni.
Höfnin
I löl'nin i Grindavík er ein
stærsla verslöð landsins.
Ilöfnin er staðsett inn í
llópi, en Rifið sem áður
hindraði bátgengd inn i
I lópið var gral'ið í sundur al'
atorkusömum Grindvíking-
um árið 1939. Þar sem aö
Rifið var grafið út með
lutndverkfærum sem leljast
frumstæð í dag, hjólbörum,
skóllum og járnkörlum, má
telja hafnargerðina i Grinda-
vik tæknilegt afrek. I jölda
mynda l'rá þessum tima er
að finna á Veitingastaðnum
Vör. Árið 1943 kom „gral'-
vél” Irá Reykjavík og var
hal'ist handa við dýpkun og
breikkun innsiglingarinnar
og renna grafin að höfninni.
Ilver stórframkvæmdin rak
aðra á árunum frá 1939-
1974 sem gjörbreyttu mögu-
leikum Grindvíkinga lil sjó-
sóknar og atvinnu. Nú slan-
da enn yfir framkvæmdir
|iar sem veriö er að dýpka
og laga innsiglinguna og fyr-
irlnigað er að reisa nýja
vtirnargarða úl i Járngeröa-
staðavíkina. Þegar þessum
framkvæmdum lýkur er
óhætt að lelja höfnina í
Grindavík eina þá beslu og
öruggustu á landinu. F.g vil
sérstaklega benda ykkur á að
gaman er að ganga meöfram
höfninni og í framhaldinu
varnargarðinum inn að Járn-
geröarstööum og gegnum
gamla þorpiö.
Sólarvé
Sólarvé eftir Tryggva llan-
sen ælti cnginn að láta IVam
hjá sér lara sem ferðast um
Reykjanesið. I löfmulur
verksins er heiðinn maður
og er gott að hafa hin fornu
trúarbrögð í huga þegar Sól-
arvéið er skoöað.
Uringlaga l'ormin gefa i
skyn samfélagsmyndina.
Þau eiga rætur.sínar að rekja
til bronsaldar, tima lijósemi
og lífsgleði, þegar sólin og
jarðgyðjan voru dýrkaðar.
Ilringurinn með eldinn og
vatnið innan sinna vébanda
er tákn frumþorpsins. I
gegnum mitt Sólarvéið ligg-
ur gjá en lnin er í farvegi
annarrar gjár og er hluti
sprungukerfis sem liggur i
gegnum Grindavík endi-
langa, allt Reykjanesiö,
landið og landgrunnið, en
Island er á mótum tveggja
fleka milli heimsálfanna
Hvrópu og Ameriku. Ilóll-
inn er táknmynd jarðarinnar,
sem er í sárum. Þá eru
veggirnir utnhverfis Itólinn
einskonar vébönd til að
vernda jörðina. Vatnið varð
lákn hafsins en þróaöist siö-
ar meir, vegna skeifulaga
formsins, yfir í hóffar
Sleipnis, hins áttfætta hests
Óðins.
Sólarvéiö var reist 1993 og
stendur milli félagsheimilis-
ins Festi og Iþróttamiðstöðv-
arinnar.
Hópsnes
I lópsnesið er luegt að aka,
ganga og riða, þar hafa verið
merktir stærstu sjóskaðar
aldarinnar við Grindavík. Á
I lópsnesi er gaman að l'ara
ef vel blæs og verða vitni að
krafti brimsins. Réttina i
Þórkötluslaðahverfi ættu
menn að kikja á áður en
haldiö er á I lópsnesiö en þar
er réttað 3. laugardag í sept-
ember ár hvert með tilheyr-
andi gleði.
Söguleg hús
Gamla kirkjan hefur fengið
nýtt hlutverk með nýjum
tímum. Hún var reist áriö
1909 og var byggingarefniö
l'engið að mestum hluta til
úr gömlu kirkjunni að Stað
sem haföi staðið frá 1858.
Kirkjan þjónaði Grindvík-
ingum allt til 1982, fráárinu
1988 hefur verið starfrækt
barnaheimili i kirkjunni. I
næsta nágrenni kirkjunnar
eru mörg sögufræg hús, s.s.
Krosshús en þar skrifaði
Halldór Laxnes Sölku
Völku, læknisbústaður Sig-
valda Kaldalóns, læknis og
tónskálds, Garðhús heimili
L-inars G. Hinarssonar at-
hafnamanns og l'yrsta kaup-
manns Grindavíkur, en þessi
þrjú hús voru miklar menn-
ingarmiðstöðvar fram undir
miðja öldina. Hjá þeim Hin-
ari í Garðhúsum, Sigvalda
og Hinari í Krosshúsum
dvöldust margir af merkustu
lislamönnum þjóöarinnar
s.s. Gunnlaugur Seheving,
lismálari og nóbelskáldiö
Halldór Laxness. Vestan
við Garöhús standa þrjú lítil
Itús, þau standa á jörðinni
Járngeröarstööum. Þann
20.jitní 1627 réðust “Tyrkir”
(Alsýringar) að Grindvík-
ingum og rændu fólki eins
og frægt er orðið. Sam-
kvæmt sögunni komu
“Tyrkir” að landi við Járn-