Morgunblaðið - 11.07.2016, Blaðsíða 4
4 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ MÁNUDAGUR 11. JÚLÍ 2016
Viðar Guðjónsson
vidar@mbl.is
Arctic-recources (ARC), sem er að
stórum hluta í eigu Íslendinga, hefur á
undanförnum árum fjárfest í gull- og
sinknámum á Grænlandi. Námunum
hafði áður verið lokað en rannsóknir
fyrirtækisins hafa gefið góð fyrirheit
og vonir standa til
að hefja fram-
leiðslu að nýju.
Gullnáman nefn-
ist Nalunaq og er í
Kirkespirdalen, ná-
lægt þorpinu Na-
nortalik á Suður-
Grænlandi,
skammt frá Hvarfi
eða Kap Farvel.
Fyrirtækið Arctic
Mining hélt á námuvinnsluleyfinu árið
2013 þegar ákveðið var að loka nám-
unni sökum óhagstæðra rekstrarskil-
yrða en náman gaf þó vel af sér á átta
ára starfstíma. Voru um tíu tonn af
gulli unnin úr henni á þeim tíma.
Sinknáman kallast Black Angel og er
á Maamorilik-svæðinu á norðvest-
urhluta Grænlands. Hún var í vinnslu í
17 ár að sögn Elds Ólafssonar, stofn-
anda ARC, sem hefur tryggt sér leyfi
til gull- og sinkvinnslunnar. Eiginleg
vinnsla er ekki hafin og hefur mest
áhersla verið lögð á rannsóknir sem
þykja að sögn Elds gefa góða raun.
„Við hófum að skoða verkefnin árið
2012 og tókum okkur langan tíma til
þess að vega þau og meta,“ segir Eldur.
Óhagstætt að starfa frá Íslandi
ARC er í samstarfi við Cyrus Capital
sem er fjárfestingasjóður staðsettur í
New York í Bandaríkjunum. ARC
samanstendur af teymi fólks sem unnið
hefur í orku-, innviða- og námugeir-
anum og er það frá Íslandi, Litháen,
Danmörku, Bretlandi og Grænlandi.
Eldur er stofnandi fyrirtækisins og
segir að sökum gjaldeyrishafta hafi
ekki verið hægt að vinna verkefnið frá
Íslandi þrátt fyrir vilja til þess.
Eigendahópurinn samanstendur af
14 aðilum. Átta manna teymi stendur
að ARC og eiga þeir allir hlut í fyr-
irtækinu auk Verkís, Olís og erlendra
aðila. Sjálfur er Eldur í gegnum félag
fjölskyldu sinnar stór hluthafi í félag-
inu. Kaupverðið á námunum segir
hann trúnaðarmál. „Við byrjuðum að
setja fókus á Grænland árunum 2011-
2012 og réðum til þess ráðgjafafyr-
irtæki sem heitir SRK sem sérhæfir
sig í ráðgjöf við námurekstur. Þeir
unnu greiningu á Grænlandi og við
skoðuðum fjölmörg rannsóknar- og
námuleyfisvæði,“ segir Eldur. Hann
segir að upphaflega hafi ekki verið
horft til eins málms umfram annan.
Úr varð að sink- og gullverkefnin urðu
fyrir valinu til frekari rannsókna.
„Ástæðan fyrir því að við skoðuðum
sinkið líka er sú að útlit er fyrir það að
í heiminum verði talsverður skortur á
sinki á komandi árum. Þrjár af
stærstu sinknámum í heiminum eru
komnar á það stig að klárast. Hins
vegar er gull málmur sem vegur á
móti öðrum málmum. Ef ekki er mikil
notkun á járni eða sinki þá hækkar
gull alla jafna í verði. Þetta skapar því
jafnvægi í fjárfestingunni,“ segir Eld-
ur.
Hann segir að námurnar séu þeim
kosti gæddar að vera með hátt hlutfall
málma í berginu, nærri byggð og að
auðvelt sé að komast að svæðunum.
„Á endanum fundum við þessi tvö
verkefni sem tengdust fyrirtækinu
Angel mining sem var í þrotameðferð.
Við byrjuðum á því að vinna rann-
sóknir að þessum verkefnum til að
hafa þekkingu og forsendur til þess
fjárfesta í verkefnunum. Úr varð að
við náðum að semja við þáverandi eig-
endur verkefnisins, sem var Cyrus
Capital um að við myndum kaupa okk-
ur inn í gullverkefnið að 2/3 hlutum og
inn í sinkverkefnið að fjórðungshlut,“
segir Eldur.
Klifurmenn sendir í gullleit
Ítarlegar rannsóknir hafa verið
gerðar á námunum að sögn Elds. „Það
höfðu ekki verið tekin saman söguleg
rannsóknargögn úr gullnámunni fyrr
en við gerðum það. Hópur 30 sérfræð-
inga var settur saman til að greina
gögnin og byggja upp jarðfræðileg lík-
ön til að ákveða hvaða rannsóknir ætti
að fara í næst. Við flugum m.a. með
fjallaklifursmenn til þess að skoða
gullæð sem við töldum koma út úr
fjallinu hinum megin við það sem þá-
verandi vinnsla fór fram. Það var tölu-
vert flókið því þar er 400 metra þver-
hnípi á fjalli sem er 1.300 metrar á
hæð. Klifurmennirnir sigu niður fjallið
efir að hafa verið hent út úr þyrlu og
úr varð að við náðum að taka sýni úr
fjallinu sem sýndi að þar er sama gull-
æð og unnin hefur verið úr fjallinu.
Áður var talið að ekki væri mikið
meira gull í námunni en við náðum að
sýna fram á að það eru í það minnsta
600-800 metrar viðbót við gullæðina
sem hefur verið unnið úr áður,“ segir
Eldur.
Vinnsla er ekki hafin en rannsóknir
gefa til kynna að ábatasamt verði að
hefja vinnslu í fjallinu á komandi ár-
um. Stærstu markaðirnir fyrir fjár-
mögnunina á námuverkefnum eru í
Toronto og í London.
Gullævintýri á Grænlandi
Íslenskt fyrirtæki keypti stóran hluta í gull- og sinknámu á Grænlandi Fundu gullæð í fjallinu
sem gefur góð fyrirheit Fjallaklifursmenn sigu niður úr þyrlu til að taka sýni úr þverhníptu fjallinu
Námuvinnsla Sinknáman kallast Black Angel og er á Maamorilik-svæðinu á norðvesturhluta Grænlands.
Eldur Ólafsson
Eldur er menntaður jarðfræðingur
auk þess að hafa lært viðskipti í
Viðskiptaháskólanum í Kaup-
mannahöfn. Áður hefur hann unn-
ið hjá Geysi Green Energy auk
þess að vera einn af stofnendum
Orku energy. Þá átti ARC Iceland
petrolium sem kom að rann-
sóknum á olíuvinnslu á Dreka-
svæðinu. Fyrirtækið átti eitt af
þremur sérleyfum vegna rann-
sókna og vinnslu á Drekasvæðinu.
Sérleyfinu var hins vegar skilað ár-
ið 2014 og einbeitir fyrirtækið sér
núna að því að koma námunum
aftur í vinnslu.
Auk Elds er Valgarð M. Valgarðs-
son í teyminu og hefur hann komið
að fjármögnun verkefna ARC í
gegnum tíðina.
Á heimasíðu ARC kemur fram að
átta manns séu í teyminu og að í
því séu meðal annars sérfræðingar
sem hafi reynslu af því að starfa
við gull- og sinknámuna.
Rannsökuðu áður Drekasvæðið
ARC ÁTTI ICELAND PETROLIUM
Gullnáma Eldar og Valgarð ráða ráðum
sínum í gullnámu ásamt samstarfsfólki.
Frá kr.
88.995
COSTA DEL SOL
21. júlí í 11 nætur
Netverð á mann frá kr. 88.995 m.v. 2 fullorðna og
2 börn í íbúð. Netverð á mann frá kr. 114.095 m.v.
2 fullorðna í stúdíó.
Aguamarina
Aparthotel
Bir
tm
eð
fyr
irv
ar
au
m
pr
en
tvi
llu
r.
He
im
sfe
rð
irá
sk
ilja
sé
rr
étt
til
lei
ðr
étt
ing
aá
slí
ku
.A
th.
að
ve
rð
ge
tur
br
ey
st
án
fyr
irv
ar
a.
Allt að
45.000kr.
afsláttur á mann
Árni Grétar Finnsson
agf@mbl.is
Erla Sigurlaug Sigurðardóttir og
Hafsteinn Ægir Geirsson sigruðu í
KIA Gullhringnum sem fór fram á
Laugarvatni á laugardaginn. Þau
slógu bæði brautarmet í 106 kíló-
metra flokki en Hafsteinn Ægir
hjólaði á tímanum 2:43:48 og Erla
Sigurlaug á 2:52:32. Alls hjóluðu 75
hjólreiðamenn Gullhring A, sem er
106 kílómetrar, og 497 keppendur
hjóluðu Gullhring B, sem er 63 kíló-
metrar að lengd. Þar sigraði Birkir
Snær Ingvason á tímanum 1:47:54.
Sigurjón Ernir Sturluson sigraði í
Silfurhringnum, sem er 48 kíló-
metra leið, á tímanum 1:30:19, en
alls hjóluðu 98 keppendur þá leið.
Mótvindur í Biskupstungum
KIA Gullhringurinn er eitt um-
fangsmesta hjólreiðamót landsins
en þar keppa bæði byrjendur og
lengra komnir. Mótið var haldið í
fimmta sinn í gær og fjöldi kepp-
enda hefur tífaldast síðan í fyrstu
keppninni. Hjólaður er Gullhring-
urinn svokallaði, en þá er lagt af
stað frá Laugarvatni og hjólað að
Gullfossi, Geysi og loks að Þingvöll-
um. Keppt var í ofangreindum
þremur vegalengdum og veðrið lék
við mótsgesti og keppendur í braut-
inni og þrátt fyrir mótvind niður
Biskupstungnabraut léku keppend-
ur á als oddi.
„Það er okkur efst í huga að allir
komu heilir heim úr keppnisbraut-
inni og það var gleði sem skein úr
andlitinu á öllum eftir keppnina. Við
erum þakklát ökumönnum, sem fóru
um uppsveitir Árnessýslu í gær,
fyrir almenna velvild. Laugvetning-
um þökkum við þolinmæðina og ein-
muna vinsamlegheit í garð bæði
okkar sem skipuleggjum keppnina
og einnig í garð keppenda,“ sagði
María Ögn Guðmundsdóttir, fram-
kvæmdastjóri KIA Gullhringsins.
Erla og Hafsteinn
unnu Gullhringinn
Hjólreiðamótið KIA Gullhringurinn haldið í fimmta sinn
Ljósmynd/Arnold Björnsson
Sigurvegarar Jón Trausti Ólafsson, forstjóri Öskju, óskar þeim Erlu Sig-
urlaugu og Hafsteini Ægi til hamingu með sigurinn í Gullhringnum.