Morgunblaðið - 06.09.2016, Blaðsíða 31
MENNING 31
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 6. SEPTEMBER 2016
AF LEIKLIST
Silja Björk Huldudóttir
silja@mbl.is
Finnst þér í góðu lagi að láta hlut-
gera þig fyrir peninga? Hvernig
tekst þér að samþætta móðurhlut-
verkið og starf fatafellunnar? Þetta
er meðal þess sem danshöfundurinn
Brogan Davison spyr leikkonuna
Olgu Sonju Thorarensen að í verk-
inu Stripp sem sviðslistahópurinn
Dance For Me frumsýndi nýverið í
Tjarnarbíói. Þetta eru áhugaverðar
spurningar sem fróðlegt hefði verið
að fá svör við.
Í Stripp fjallar Olga um
reynslu sína af því að vinna um
tíma sem fatafella á nektardans-
staðnum Tabu Bar í Berlín til þess
að vinna sig út úr skuldum. Eftir
útskrift af leikarabraut Listahá-
skóla Íslands vorið 2012 fór Olga í
starfsnám hjá danska leikhópnum
Signa og lék í uppfærslu hópsins á
Club inferno í Volksbühne í Berlín.
Um var að ræða sjö klukkustunda
langa þátttökusýningu byggða á
Gleðileiknum guðdómlega eftir
Dante þar sem Olga lék Roxy,
barnunga fatafellu og fíkil. Starfs-
námið var ólaunað og til þess að sjá
fyrir sér tók Olga 5.000 evra lán hjá
Landsbankanum. Þegar starfsnám-
inu lauk ákvað Olga að fyrst hlut-
verk hennar sem fatafella hefði
komið henni í skuldir skyldi hún
gerast alvöru fatafella til að borga
þær niður.
Stripp byggist að stórum hluta
á dagbókarfærslum Olgu frá þess-
um tíma og vídeóupptökum þar
sem m.a. má heyra samskipti Olgu
við viðskiptavin Tabu Bar og sjá
hana dansa háólétta heima hjá sér.
Með samblandi af uppistandi,
vídeóinnslögum, dansi og eintölum
býr Olga í samvinnu við Brogan og
Pétur Ármannsson til nokkurs kon-
ar klippiverk um reynslu sína sem
tekur hálfa aðra klukkustund í
flutningi, en dramatúrg sýning-
arinnar er Emelía Antonsdóttir
Crivello.
Inn í verkið, sem leikið er bæði
á ensku og íslensku, fléttast hug-
leiðingar Brogan um þá hefð í Bret-
landi að leigja dverg sem fylgdar-
svein steggja m.a. inn á nektar-
staði, þann mikla fjölda vændis-
kvenna og fatafellna sem hún hafi
túlkað í söngleikjum allt frá unga
aldri og óöryggi kvenna þegar komi
að útliti enda vonlaust að lifa upp
til þeirrar ímyndar sem glans-
tímaritin skapa með fótósjoppuðum
hárlausum líkömum. Uppistands-
atriði Brogan voru afskaplega fynd-
in, en nokkuð skorti á límið milli
þessara atriða og sögu Olgu. Sama
má segja um meðgöngu Olgu sem
fléttuð var svo lauslega inn í verkið
að óljóst var hver tilgangurinn átti
að vera. Var Olga ólétt áður, á með-
an eða eftir að hún vann sem fata-
fella og hverju breytti það? Hvern-
ig tengdist óléttan aðstæðum
hennar? Klippiverkið varð þannig
of oft of laust í reipunum.
Sjónræn umgjörð sýningar-
Brotakennt klippiverk
Morgunblaðið/Freyja Gylfa
Sviðsnærvera „Bæði Olga og Brogan hafa góða sviðsnærveru,“ segir um
Olgu Sonju Thorarensen og Brogan Davison í rýni um Stripp í Tjarnarbíói.
innar virkaði vel. Leikmynd Lenu
Mody samanstóð af glansandi
speglagólfi nektardansstaðarins og
þykkum flauelstjöldum leikhússins.
Búningar Larissu Bechtold voru
innblásnir af heimi fatafellunnar
með himinháum hælum, glansandi
efnum og semelíusteinum. Lýsing
Jóhanns Friðriks Ágústssonar og
tónlist Gunnars Karels Mássonar
virkuðu vel til að byggja upp
spennu og skipta um stemningu, en
tónlistin var á köflum alltof hátt
stillt.
Bæði Olga og Brogan hafa
góða sviðsnærveru. Brogan hefur
fína tilfinningu fyrir kómískum
tímasetningum, en þarf að gæta
þess að verða ekki of óðamála því
þá er hætta á að textinn heyrist
illa. Olgu tókst vel með líkamsmáli
og svipbrigðum að miðla sársauka
Roxyar. Hennar eigin saga ein-
kenndist hins vegar af meðvitaðri
fjarlægð sem virkaði hugmynda-
fræðilega ágætlega en gerði túlk-
unina heilt yfir heldur flata. Bæði í
dansi sínum og eintölum sýndi Olga
nær engin svipbrigði. Það hentaði
dansinum vel þar sem það gaf leik-
húsgestum tóm til að skoða fáran-
leika hreyfinganna í nektardans-
inum, en það hentaði leikhlutanum
síður þar sem sú meðvitaða fjar-
lægð sem Olga í hlutverki fatafell-
unnar býr til gagnvart viðskipta-
vinum nektarstaðarins yfirfærist á
samband leikkonunnar við leik-
húsgesti. Þannig gefur Olga leik-
húsgestum jafnlítið af sér, persónu-
legum hugleiðingum og tilfinn-
ingum og fatafellan gefur
viðskiptavinum sínum.
Ljóst er að Olga og samverka-
fólk hennar hefur viljað draga upp
skýra hliðstæðu milli leikhússins og
nektardansstaðarins, en í báðum
tilvikum borga viðskiptavinir sig
inn til að verða vitni að einhverjum
tilbúningi, og tókst þeim þetta
ætlunarverk sitt ágætlega. Olga
lýsti því í viðtali fyrir frumsýningu
að markmið hópsins hefði ekki ver-
ið að setja upp sýningu með eða á
móti nektardansi heldur fremur að
vekja spurningar og varpa nýju
ljósi á hlutina. Þetta afstöðuleysi í
bland við naumt skammtaðar upp-
lýsingar verður sýningunni hins
vegar fjötur um fót og leiðir til þess
að leikhúsgestir eru að sýningu lok-
inni því miður litlu nær um reynslu
Olgu.
» Ljóst er að Olga ogsamverkafólk henn-
ar hefur viljað draga
upp skýra hliðstæðu
milli leikhússins og
nektardansstaðarins.
Látinn er franski rithöfundurinn
Michel Butor, sem þekktastur er
fyrir tilraunir með frásagnarmáta og
uppbyggingu skáldverka á sjötta og
sjöunda áratug síðustu aldar en sagt
er frá því í New York Times. Butor
tilheyrði bókmenntahefð sem þekkt
er undir „le nouveau roman“, eða
„nýja skáldsagan“. Eftir hann liggja
nokkrar skáldsögur og fjöldi ann-
arra ritverka. Butor var 89 ára þeg-
ar hann lést.
Butor hafnaði því sjálfur að til-
heyra þessum hópi „nýju skáldsög-
unnar“, en átti ýmislegt sameig-
inlegt með þeim rithöfundum sem
aðhylltust þessa ritlistarstefnu.
Þessi nýja ritlistarstefna var rótækt
skref frá hinni hefðbundinni skáld-
sögu á þann hátt að hún lítur
framhjá plotti, samtölum og línu-
legri frásögn. Bækur hans báru
svipuð einkenni en hann nálgaðist
viðfangsefnið á heimspekilegri og
pólitískari máta en kollegar hans.
Butor gerði tilraunir með fleira en
skáldsögur og skrifaði ljóð, ritgerðir,
texta við tónlist ásamt fleiru. Forseti
Frakklands, François Hollande, tal-
aði um Butor í ræðu sem „stórkost-
legan könnuð sem ávallt átti í sam-
tali við hinar listgreinarnar, ávallt í
anda frelsis og nýrra uppgötvana“.
Butor sagði í viðtali við dagblaðið
Libération árið 1996: „Ég geri mér
grein fyrir að bækurnar mínar geta
verið erfiðar. Fólk er hrætt við að
stíga inn í sístækkandi völundarhús.
Ég á sjálfur erfitt með að halda hlut-
unum á réttum kili og mér tekst ekki
alltaf að finna minn stað.“
Franski rithöfundurinn
Michel Butor látinn
Ljósmynd/François Jouffroy
Framsækinn Michel Butor er
þekktur franskur rithöfundur.
MAMMA MIA – „Stórkostlegt“ HA Kastljós.
AUGLÝSING ÁRSINS – ★★★★ – M.G. Fbl.
MAMMA MIA! (Stóra sviðið)
Fös 9/9 kl. 20:00 Fös 23/9 kl. 20:00 Fim 6/10 kl. 20:00
Lau 10/9 kl. 20:00 Lau 24/9 kl. 20:00 Fös 7/10 kl. 20:00
Sun 11/9 kl. 20:00 Sun 25/9 kl. 20:00 Lau 8/10 kl. 20:00
Fös 16/9 kl. 20:00 Fös 30/9 kl. 20:00 Sun 9/10 kl. 20:00
Lau 17/9 kl. 20:00 Lau 1/10 kl. 20:00 Fim 13/10 kl. 20:00
Sun 18/9 kl. 20:00 Sun 2/10 kl. 20:00 Fös 14/10 kl. 20:00
Gleðisprengjan heldur áfram!
Blái hnötturinn (Stóra sviðið)
Lau 24/9 kl. 13:00 Frums. Lau 1/10 kl. 13:00 3. sýn Lau 8/10 kl. 13:00 5. sýn
Sun 25/9 kl. 13:00 2. sýn Sun 2/10 kl. 13:00 4. sýn
Verðlaunasaga Andra Snæs Magnasonar
Sending (Nýja sviðið)
Lau 10/9 kl. 20:00 Frums Fös 16/9 kl. 20:00 3. sýn Mið 21/9 kl. 20:00 5. sýn
Fim 15/9 kl. 20:00 2. sýn Lau 17/9 kl. 20:00 4. sýn
Nýtt verk eftir Bjarna Jónsson
Njála (Stóra sviðið)
Fim 29/9 kl. 20:00 Mið 5/10 kl. 20:00 Mið 12/10 kl. 20:00
Forsvarsmenn hjá Sony hyggjast
ekki sleppa Daniel Craig úr hlutverki
njósnara hennar hátignar. Nýjustu
fréttir herma að Craig hafði verið
boðnar 150 milljónir bandaríkjadala
(sem samsvarar rúmlega 17,4 millj-
örðum íslenskra króna) fyrir að túlka
James Bond í tveimur kvikmyndum
til viðbótar, en hann hefur nú þegar
leikið í fjórum Bond-myndum. Til
samanburðar fékk Craig að sögn
greiddar 65 milljónir bandaríkja-
dala fyrir leik sinn í Spectre sem
frumsýnd var í fyrra. Þetta kemur
fram í frétt á vef The Guardian. Þar er rifjað upp að Craig hafi látið hafa
eftir sér að hann myndi „frekar skera sig á púls“ en leika í enn einni Bond-
myndinni. Hann á hins vegar einnig að hafa áskilið sér allan rétt til að
skipta um skoðun síðar. Viðmælendur blaðsins velta fyrir sér hvort Craig
hafi þóst vera áhugalaus um framhaldið til þess eins að þrýsta laununum
upp.
Gera hosur sínar grænar fyrir Craig
Dýrmætur Boðið er í Daniel Craig.