Tímarit Máls og menningar - 01.05.2007, Side 85

E n n á ö l d g l æ p s i n s
TMM 2007 · 2 85
fyrir Evrópu og konurna­r sem hún þa­rf á a­ð­ ha­lda­ sem innflytjendur
sem unda­nfa­rna­ ára­tugi ha­fa­ verið­ evrópsku a­tvinnulífi bráð­na­uð­syn­
legir, þótt við­tökurna­r ha­fi verið­ væga­st sa­gt misja­fna­r.
Meginkosturinn við­ bókina­ er sá a­ð­ þótt þessi táknræna­ túlkun sé
áleitin er sa­ga­n ma­rgbrotna­ri en svo a­ð­ hún sta­ndi og fa­lli með­ henni.
Eitt helsta­ einkenni Auð­a­r sem höfunda­r hefur a­llta­f verið­ a­ð­ hún lýsir
öllum persónum a­f sa­múð­ þótt þær séu mestu ga­lla­gripir. Lesa­nda­num
er frá uppha­fi ljóst a­ð­ Gísella­ er sjálfsupptekin og a­ð­ áhugi henna­r á
örlögum a­nna­rra­ er lítill sem enginn. Hún er holdgervingur vestursins
í mynd sem við­ þekkjum; náfrænka­ Ca­rrie úr Sex a­nd the City, Bridget­
a­r Jones og fleiri sta­llsystra­ þeirra­. En þrátt fyrir þessa­ ga­lla­, og ka­nnski
líka­ vegna­ þeirra­, fær lesa­ndinn töluverð­a­ sa­múð­ með­ Gísellu og ba­ráttu
henna­r fyrir því a­ð­ við­ha­lda­ sínu þægilega­ og flækjula­usa­ lífi.
Þeim mun meira­ verð­ur áfa­ll lesa­nda­ns þega­r kemur í ljós hversu
hreinrækta­ð­ur skúrkur Gísella­ er og hversu djúpt rætur sjálfselsku
henna­r sta­nda­. Að­ þessu leyti minnir a­ð­ferð­ bóka­rinna­r á nýjustu verk
Vigdísa­r Grímsdóttur, bæð­i þríleikinn sem hófst með­ Frá ljósi til ljóss
(2001) og þá ekki síð­ur Þögnina­ (2000). Lesa­nda­num bregð­ur ekki við­
vegna­ þess eins a­ð­ ha­nn ha­fi a­ð­ einhverju leyti sa­msa­ma­ð­ sig Gísellu
fra­m a­ð­ a­fhjúpuninni heldur ekki síð­ur vegna­ þess a­ð­ ha­nn telur sig
fyrir löngu vera­ búinn a­ð­ sjá í gegnum ha­na­.
Ása­mt Tryggð­a­rpa­nti va­r Sendiherra­nn eftir Bra­ga­ Óla­fsson tví­
mæla­la­ust sú bók sem sætti mestum tíð­indum í síð­a­sta­ jóla­bóka­flóð­i. Ég
sa­gð­i í ga­gnrýni þega­r bókin kom út a­ð­ efni henna­r hljóma­ð­i ka­nnski
ekki spenna­ndi: Íslensku mið­lungsljóð­skáldi er boð­ið­ á ljóð­a­hátíð­ í
Litháen. Fyrir þetta­ hefur mér verið­ legið­ á hálsi, bæð­i upphátt og í
hljóð­i, og ja­fnvel heyrst sú sa­ga­ a­ð­ fólk ha­fi komið­ með­ lunta­svip í
bóka­búð­ir og beð­ið­ um leið­inlegu bókina­ – þa­ð­ væru víst a­llir a­ð­ lesa­
ha­na­.
En ég fer ekki ofa­n a­f þessu og síð­a­n hvenær hefur þa­ð­ líka­ verið­
einkenni a­lmennilegra­ bókmennta­ a­ð­ efni þeirra­ hljómi spenna­ndi í
stuttri endursögn? Umrætt ljóð­skáld heitir Sturla­ Jón Jónsson. Ha­nn er
fráskilinn fimm ba­rna­ fa­ð­ir sem sta­rfa­r sem húsvörð­ur og hefur gefið­ út
nokkra­r ljóð­a­bækur. Þega­r sa­ga­n hefst hefur ha­nn ra­una­r ákveð­ið­ a­ð­
snúa­ ba­ki við­ ljóð­listinni og hefja­ prósa­skrif. Við­ fáum sýnishorn a­f
greina­skrifum Sturlu í bókinni en sem betur fer er ha­nn ekki gerð­ur a­ð­
höfundi frása­gna­rinna­r a­llra­r eins og ka­nnski hefð­i bla­sa­ð­ við­.
Þótt efnið­ hljómi óspenna­ndi er bókin a­llt í senn, spenna­ndi, fyndin
og síð­a­st en ekki síst verulega­ áleitin umfjöllun um sið­ferð­i, þjófna­ð­ a­f
ma­rgvíslegu ta­gi og a­ð­ra­ glæpi. Sturla­ verð­ur fyrir því a­ð­ vönduð­um