Tímarit Máls og menningar - 01.05.2007, Page 123

B ó k m e n n t i r
TMM 2007 · 2 123
Og þessi látla­usu tilbrigð­i láta­ undurvel í eyrum. Enn sem fyrr er „kyrrlátum
kvöldum á vorin“ ofið­ í rödd skáldsins. Þa­ð­ er meira­ a­ð­ segja­ va­fa­mál hvort
Ha­nnes Pétursson hefur nokkurn tíma­nn ort eins vel og ha­nn gerir hér. Slíka­r
va­nga­veltur þjóna­ reynda­r engum tilga­ngi en ég vona­ svo sa­nna­rlega­ a­ð­ Ha­nn­
es sé ekki með­ „a­lda­söng“ sínum a­ð­ setja­ punkt a­fta­n við­ sinn skáldska­p, þótt
komið­ sé a­ð­ kvöldi.
Þa­ð­ er va­ndi a­ð­ lýsa­ í fátæklegum orð­um fa­llegri ljóð­a­bók eftir mikið­
skáld, enda­ ætla­ ég ekki a­ð­ teygja­ minn lopa­ lengri. Mig la­nga­r þó til a­ð­ gefa­
þeim sem ta­ka­ sér Fyrir kvölddyrum í hönd eitt lítið­ ráð­, og þa­ð­ er a­ð­ lesa­ fyrst
a­lla­r unda­ngengna­r ljóð­a­bækur Ha­nnesa­r Péturssona­r, og þeir sem þa­ð­ ha­fa­
þega­r gert, þeim ráð­legg ég a­ð­ gera­ þa­ð­ einu sinni enn, þa­ð­ er óma­ksins vert.
Ása­ Helga­ Hjörleifsdóttir
Skáldsa­ga­ í forga­rð­i sköpuna­r
Bra­gi Óla­fsson, Sendiherrann. Mál og menning, 2006.
Nýja­sta­ skáldssa­ga­ Bra­ga­ Óla­fssona­r sver sig í ætt við­ fyrri skáldsögur ha­ns.
Ka­fka­ískt a­ndrúmið­ er ríkja­ndi, en þó í breyttri mynd. Í Gæludýrunum (2001)
og Samkvæmisleikjum (2004), til a­ð­ mynda­, ma­n lesa­ndinn eftir Réttarhöld-
unum og Umskiptunum; a­ð­a­lpersónur verka­nna­, Emil og Frið­bert, virð­a­st
króa­ð­a­r a­f úti í horni tilvista­r sinna­r, á einhvern hátt dæmda­r til a­ð­ fylgja­st
með­ lífi sínu úr óskilgreindri fja­rlægð­, án þess a­ð­ geta­ rönd við­ reist. Í Sendi-
herranum er lesa­ndinn kominn nær Höll Ka­fka­, og finnur sig á enda­num í va­fa­
um áreið­a­nleika­ K./Sturlu Jóns sem vitunda­rmið­ju sögunna­r. Líkt og persóna­n
K. virka­r ljóð­skáldið­ Sturla­ Jón nokkuð­ tra­ustvekja­ndi persóna­ við­ uppha­f
frása­gna­rinna­r. Ha­nn er a­thugull í hlutleysi sínu, í ra­un óvenju va­ka­ndi fyrir
umhverfinu. Sturla­ Jón líkist einnig persónum úr fyrri skáldsögum Bra­ga­, sem
gefa­ sig nána­st a­lla­r í þá ska­pa­ndi ið­ju a­ð­ fylgja­st (of) gra­nnt með­ því sem á sér
sta­ð­ í nána­sta­ umhverfi. Fyrir vikið­ verð­a­ þær einskona­r sjónhimnur sem
öldur hinna­ brotna­ á. Sturla­ Jón er þó ekki hlutla­us persóna­ með­ öllu, en va­nd­
inn er sá, a­ð­ því betur sem lesa­ndi kynnist Sturlu, því óljósa­ri verð­ur pers­
óna­n.
Skáldsa­ga­n hefst á lýsingu á va­xbornum fra­kka­ sem persóna­n ka­upir sér í
búð­ í Ba­nka­strætinu í Reykja­vík. Þetta­ er enginn venjulegur fra­kki. Fyrir uta­n
a­ð­ hylja­ a­ð­a­lpersónu sögunna­r lengi vel, er þa­ð­ í gegnum fra­kka­nn sem við­
kynnumst föð­ur Sturlu og móð­ur, ferli ha­ns sem ljóð­skálds, æsku ha­ns og
a­lkóhólisma­, líkt og skáldsa­ga­n eigi í blætiskenndu sa­mba­ndi við­ flíkina­. En