Fréttatíminn

Tölublað

Fréttatíminn - 20.08.2016, Blaðsíða 14

Fréttatíminn - 20.08.2016, Blaðsíða 14
14 | FRÉTTATÍMINN | Laugardagur 20. ágúst 2016 Helga Arnardóttir heldur reglulega námskeið í já- kvæðri sálfræði þar sem hún leiðbeinir fólki í átt að hamingju og andlegri vellíð- an. Hún þurfti sjálf að glíma við mikinn kvíða áður en hún fann hvað veitir henni hamingju. „Að draga úr vanlíðan, eykur ekki endilega vellíðan. Við þurfum líka að kanna hvaða þættir ýta undir aukna vellíðan og efla andlega heilsu,“ segir Helga Arnardóttir, master í félags og heilsusálfræði, en hún hefur sérhæft sig í jákvæðri sálfræði. Helga fékk brennandi áhuga á sál- fræði ung að aldri en það var ekki fyrr en í framhaldsnámi í Hollandi sem hún kynntist jákvæðri sálfræði. „Mér fannst svo merkilegt að beina allt í einu sjónum að því sem gengur vel hjá einstaklingum og því góða í lífinu í stað þess að horfa á sjúkdóma og það sem miður fer,“ segir Helga sem þekkir það þó á eigin skinni að eiga erfitt með að fókusa á það góða í lífinu. Dró úr kvíða með hreyfingu „Kvíði hefur fylgt mér frá því að ég var barn og varð virkilega slæmur þegar ég varð unglingur. Þá fór ég að finna fyrir mjög miklum kvíða sem fór út í það miklar öfgar að ég gat ekki tekið upp tólið til að hringja símtöl. Ég átti það til að fresta því í margar vikur að hringja í opinberar stofnanir eða banka út af einhverju láni því ég gat ekki talað við ókunnuga mann- eskju. Mér leið auðvitað ömurlega með þetta því mig langaði ekki til að vera svona, segir Helga en fyrsta skref hennar frá kvíðanum var að byrja að stunda hreyfingu. Þegar ég varð tvítug fór ég mikið að velta fyrir mér líkamlegri heilsu. Allir ganga í gegnum tímabil og árin mín milli tvítugs og þrítugs fóru mikið í að hugsa um mataræði og að koma mér í líkamlegt form. Hreyfingin hjálpaði mér því líkamleg hreyfing er rosalega gagnleg til að draga bæði úr kvíða og þung- lyndi. Rannsóknir sýna að ekki nema hálftíma göngutúr á dag getur dregið jafn mikið úr ein- kennum þunglyndis og þunglyndislyf. Ég prófaði mig líka áfram með mataræðið og fór út í það sem sumir myndu örugglega kalla öfgar,“ segir Helga og hlær. „Ég prófaði hitt og þetta, að vera græn- metisæta, vegan og paleo og það gagnaðist mér í minni sjálfsvinnu því mér leið betur, þrátt fyrir að rann- sóknir hafi enn ekki sýnt fram á að neitt eitt ákveðið mataræði sé betra en annað fyrir andlega heilsu. Lærði margt á Kleppi Eftir að hafa útskrifast með BA- gráðu í sálfræði fékk Helga vinnu á Kleppi þar sem sýn hennar á geðheilbrigð- ismál gjörbreyttist. „Í sálfræðinni beinist athyglin að miklu leyti að andlegum sjúkdómum, einkennum þeirra og aðferðum til þess að draga úr þeim. Kleppur er auðvitað spítali þar sem fólk kemur inn með ákveðna greiningu og vinnan felst að miklu leyti í því að draga úr sjúkdómsein- kennum. Oft fannst mér við einblína of mikið á sjúkdómsgreiningarnar og einkenni þeirra og ég fór að efast um gagnsemi þess fyrir skjólstæðingana að svo mikilli athygli væri beint að því sem amaði að hjá þeim. Ég hefði viljað sjá meiri vinnu með styrkleika þeirra og með það góða í lífi þeirra – það sem gekk vel hjá þeim. Það var þó ýmislegt jákvætt í gangi á Kleppi á þessum tíma svo sem skipulagðar fjallgöngur, sundferðir, vinna með sjúkraþjálfara og margt fleira.“ Að vera alltaf kátur er ekki hamingjan Helga Arnardóttir, master í félags- og heilsusálfræði, hefur sérhæft sig í jákvæðri sálfræði sem er fræðigrein sem fæst við rannsóknir á hamingju og þeim þáttum sem stuðla að aukinni hamingju og andlegri heilsu. Hún er reglulega með nám- skeið þar sem farið er yfir leiðir til að auka andlega vellíðan. Mynd | Hari Hamingja er heilsueflandi Það var þessi sýn Helgu á að ein- blína frekar á andlegt heilbrigði en andlega sjúkdóma sem varð til þess að hún ákvað að fara í fram- haldsnám í Hollandi, í félags- og heilsusálfræði. „Þar er fókusað á heilsutengda hegðun og sjónum er beint að því að byggja upp andlega heilsu í stað þess að laga hana þegar einstaklingurinn er orðinn veikur. Til- gangurinn er að auka andlega vellíðan, eða hamingju, því það er heilsu- eflandi. Þegar þú ert að byggja upp hamingju upplifir þú mun meiri orku og gleði og þá er mun ólíklegra að þú farir að finna fyrir depurð, til- gangsleysi og svartsýni.“ „Í náminu sá ég að ýmislegt sem ég hafði verið að gera sjálf í lífinu var mjög gagnlegt fyrir mína and- legu vellíðan, án þess að hafa ver- ið meðvituð um það á þeim tíma. Eitt dæmi eru félagsleg tengsl en frá því að ég var unglingur hef ég verið dugleg við að rækta tengslin við vinkonur mínar og eftir á að hyggja sé ég að minn góði vinkvennahópur fleytti mér í gegnum erfiðu tímana. Þær voru alltaf til staðar fyrir mig.“ Vinna minna og njóta meira Helga trúir því að samfélagið sé að vakna til meðvitundar þegar kem- ur að því að hlúa að þeim þáttum sem veiti okkur hamingju. Allir eigi það þó til að gleyma sér í lífsgæða- kapphlaupinu. „Mér finnst fólk almennt vera meira sammála um að við óskum börnum okkar einskis heitar en að þau verði hamingju- söm og ánægð í lífinu, hvað sem þau velja að taka sér fyrir hendur. Samt sem áður eigum við það til að fara allt aðra leið sjálf, eltum stöð- ur, prófgráður og flottari vinnu eða flottari líkama. En ef við einbeitum okkur að því að vera þakklát fyrir það sem við höfum í stað þess að einblína að það sem okkur langar í, erum við mun líklegri til að verða hamingjusamari og sáttari við líf okkar.“ En hvað er hamingja? „Ég hef spurt svo marga að þessu og fæ alltaf mismunandi svör. Ég hef lært að mín hamingja felst í því að lifa góðu lífi, þ.e. að gera það sem gefur mér gleði, sem getur verið jafn einfalt og að fara út og skemmta mér á línu- skautum í hádeginu eða leyft mér að hvíla mig lengur þegar þarf á því að halda. Að hlúa að sjálfri mér og mín- um hugðar efnum líkt og ég hlúi að börnunum mínum. Að rækta félags- leg tengsl og vináttu. Að sinna sjálfri mér og þeim þáttum sem gefa mér andlega næringu. Hamingjuríkt líf felst alls ekki í því að vera alltaf kátur og glaður þó það sé hluti af hamingju. Hamingja felst líka í því að vera sáttur við líf sitt, upplifa tilgang og finnast maður vera tengdur fólkinu í kring- um sig.“ Tími til að vera hamingjusöm? „Það getur verið erfitt á Íslandi. Við vinnum mjög mikið og það er mjög sjaldgæft að fólk geti unnið minna en 100% vinnu þó það vilji það. Það er erfitt að vera átta tíma á dag í vinnunni og ætla líka að hlúa að sjálf- um sér og fjölskyldunni. Það sem ég myndi vilja sjá breytast á Íslandi er þessi vinnumórall sem segir að við verðum að vinna eins mikið og við getum. Þurfum við endilega að vera með eins miklar tekjur og við mögu- lega getum? Er það þess virði? Það er mikill lúxus og mjög heilsueflandi að geta farið frá vinnu til að hreyfa sig eða vera með sínum nánustu en það eru því miður allt of fáir sem geta það.“ | hh Hamingj an „Oft fannst mér við ein- blína of mikið á sjúkdóms- greiningarnar og einkenni þeirra og ég fór að efast um gagnsemi þess fyrir skjólstæðingana“

x

Fréttatíminn

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Fréttatíminn
https://timarit.is/publication/944

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.