Fréttatíminn - 20.08.2016, Blaðsíða 22

22 | FRÉTTATÍMINN | Laugardagur 20. ágúst 2016
Þorpið
í hjarta
borgarinnar
Sverrir Guðjónsson
ber veg og vanda af
verkefninu Grjóta-
þorpið – Hjarta Reykja-
víkur. Í dagskránni að
degi Menningarnætur
kemur saman tónlist,
hljóðheimur hverfisins
og myndir Jónu, en
hér er Sverrir á einni
myndanna.
Borg má líkja við lífveru sem
byggist upp og hleður utan
á sig frumu og frumu. Grjóta­
þorpið kjarni borgarinnar,
elsti hluti hennar. Höfuð­
borgin er að verða 230 ára
og Grjótaþorpið líka.
Guðni Tómasson
gudni@frettatiminn.is
Jóna Þorvaldsdóttir ljós-myndari hefur á undan-förnum árum tekið myndir í Grjótaþorpinu en sýning á þeim verður opnuð í Stof-
unni, veitingahúsi, við Vestur-
götu 3 að í dag. Sýningin er hluti
af menningardagskrá í þessu litla
hverfi sem hefst klukkan 12.30.
Það er einn íbúanna, Sverrir Guð-
jónsson, sem hefur veg og vanda
að dagskránni.
„Árið 2010 hélt ég sýningu í Ljós-
myndasafni Reykjavíkur og þangað
kom Sverrir og hreifst að myndun-
um,“ segir Jóna. „Hann fékk mig síð-
an inn í verkefnið sem hann hefur
unnið að á síðustu árum um þetta
fallega hverfi þar sem hann býr.“
Jóna, sem sjálf er búsett í Garða-
bæ, segir að það hafi verið fróðlegt
að koma inn í Grjótaþorp og mynda
lífið og fólkið þar og hún segir að
sér hafi verið vel tekið í hverfinu.
„Þarna búa ekki margir en íbúarn-
ir hafa mikinn metnað fyrir húsun-
um og umhverfinu. Þeir hafa endur-
byggt þau í gömlum stíl eða haldið
þeim við. Íbúarnir eru stoltir yfir
hverfinu.“
Jóna beitir þrenns konar sígildri
ljósmyndatækni í myndunum á
sýningunni sem hún segir að henti
myndefninu úr Grjótaþorpinu vel.
„Þarna kviknar spennandi samspil
milli gamla og nýja tímans, ákveðið
tímaleysi.“ Stundum beitir hún fyr-
ir sig stórri gamalli myndavél af
tegundinni Deardorff. „Það er blað-
filmuvél þar sem ég notast við stór-
ar filmur (20x25 cm). Þetta er ein
af þessum vélum þar sem maður
dregur harmoníkuna út og svo fer
maður undir teppi eins og í gamla
daga. Það er rosalega skemmtilegt
að nota hana. Handverkið í þessu
skiptir mig miklu máli og eins efnið,
pappír og framköllunarvökvar.“
Rými fyrir
flóttamenn
til að anda
Og hafa það huggulegt í leiðinni.

Á Klapparstíg stendur hvítt
hús með klukku á hliðinni.
Á bak við það er gömul vöru­
skemma sem Bandaríkja­
maðurinn Ben hefur gert
upp og búið sér til heimili.
Innanstokksmunir allir af
haugunum. Á hverjum mið­
vikudegi hittist þar hópur
af fólki sem eldar ljúffengan
mat sem matvörsluverslanir
hafa hent í loks dags. Flótta­
menn eru velkomnir til að
taka þátt í eldamennskunni,
fá aðstoð við ýmis mál og fé­
lagsskap. Þetta er Andrými.
„Við fórum nokkur á miðvikudög-
um í Arnarholt á Kjalarnesi, þar
sem stór hópur af íbúum eru hæl-
isleitendur, til að koma í veg fyrir
að þeir væru fullkomlega einangr-
aðir. Það fór hins vegar ekki vel í
vaktmenn á Arnarholti og okkur
var bannað að koma í heimsókn.
Gripum því til þess ráðs að hittast
í Reykjavík og Ben bauð öllum til
sín á miðvikudögum þar sem við
gætum eldað og verið saman. Þess
vegna erum við hér og hittumst
alltaf á miðvikudögum,“ segir Lea,
ung kona sem stendur í anddyri
Andrýmis. Hún heldur á nýfæddi
barni sínu og marokkósks eigin-
manns síns.
Rýmið er fullt af fólki. Á hinum
enda þess stendur ungt fólk og
hrærir í stórum pottum: Bauna-
kássur, kartöflusalat og hrísgrjón.
Á vinstri hlið hefur bakkelsi verið
raðað meðfram hillum og nóg er
til af því. Tvær stelpur, önnur frá
Litháen og hin frá Brasilíu, standa
og skera lax á brauð. „Við fengum
megnið af matnum í dag. Þegar
búðir voru lokaðar og mat hafði
verið hent,“ segir önnur þeirra.
Fólk er byrjað að borða.
Í miðju plássinu er langborð þar
sem íslenskur strákur situr með
flóttamanni frá Nígeríu og þýðir
fyrir hann skjal á íslensku. Maður-
inn er þreytulegur og hlýðir með
döpru augnaráði á strákinn. Í einu
horni eru systkini að leik, tveggja
til þriggja ára á að giska. Foreldr-
ar þeirra frá Tógó og
Gana sitja við hlið
þeirra.
Gestgjafinn Ben
gengur á milli fólks.
Allir eru greinilega
velkomnir í Andrými
og nýjum gestum
fagnað. „Ég á ekki
heiðurinn af þessu
heldur býð bara
fram húsnæðið mitt.
Þetta er gömul vöru-
skemma sem ég gerði
upp. Fékk húsgögnin
og aðra muni á haugunum. Ég er
að missa húsnæðið, svo við þurf-
um nýtt pláss fyrir Andrými auk
þess sem íbúðin mín rúmar varla
allt þetta fólk,“ segir Ben en um
fjörutíu manns eru þar saman-
komnir þetta kvöld.
Annar þeirra sem sér um And-
rými er Skotinn Jamie sem hefur
búið á Íslandi í nokkur ár. „Þetta er
búið að vera í gangi í sex mánuði.
Hingað kemur fólk sem á ótrúlega
erfitt eða þarf hjálp við að fóta sig í
íslensku samfélagi. Hér er til dæm-
is flóttamaður sem hefur fengið
synjun frá Útlendingastofnun um
að fá son sinn til landsins sem býr
í Nígeríu. Hann fær skjalið til sín á
íslensku og þarf eðlilega aðstoð við
að skilja hvað í því stendur. Þetta
er ágætur vettvangur fyrir fólk
til að fá aðstoð og hafa það pínu
huggulegt í leiðinni. Við byrjuðum
á því að fara á Arnarhól en það var
fljótlega bannað. Í eitt skiptið um
páskana fórum við í fótbolta úti á
túni á Arnarhóli og lögreglan kom
og fylgdist með okkur spila. Það
var skringilegt. Endaði því á að við
fluttum starfsemina hingað en það
er eðlilega dálítið vesen fyrir flótta-
menn að koma hingað alveg frá
Kjalarnesi.“
Þegar líða fer á
kvöldið hafa flestir
klárað af diskum sín-
um og sumir á heim-
leið. Þeirra á meðal
eru hjónin Saad og
Fasila frá Togo og
Gana. Þau hafa verið
á Íslandi í tvö ár og
eiga fimm mánaða
gamla dóttur, Joninu,
og tveggja ára gamlan
son, Fasila, sem
verður þriggja ára á
þriðjudaginn næsta. Hjónin búa í
Keflavík á hæli og þurfa að drífa sig
í strætó enda löng leið heim. „Við
þurfum að fara heim. Það er löng
leið fram undan,“ segir Saad og
heldur á syni sínum sem rífur bita
af rúnstykki og útdeilir til þeirra
sem ganga hjá. Honum segist líða
vel á Íslandi. „Það er líka gott að
koma í Andrými, fá að borða og
hitta gott fólk. Vonandi komum
við aftur næsta miðvikudag.“ segir
Saad og fjölskyldan fer.
„Bless!“ segir Ben og veifar til
fjölskyldunnar. „Þau verða líklega
send úr landi á þriðjudaginn í
næstu viku,“ segir hann. „Ólíklegt
að við sjáumst aftur.“
Þröngt setið í Andrými. Mynd | Hari
Gestgjafinn Ben eldar fyrir
mannskapinn. Mynd | Hari
Saad og fjölskylda ásamt vinum. Mynd | Hari
Sömu klósett fyrir alla
Kynjamerkingar hafa verið fjarlægðar af
klósettum Versló, að beiðni femínistafélags.
Þegar nemendur
Versló sneru aftur
í skólann í gær eft-
ir sumarfrí vakti
athygli þeirra að
kynjamerkingar
höfðu verið fjar-
lægðar af öllum
klósetthurðum
skólans.
Að sögn Unnar Knudsen, ritara
skólastjóra, var breytingin gerð
að beiðni Femínistafélag NFVÍ:
Femínistafélagið kom að máli
við skólastjóra og bað um þessa
breytingu til þess að minnka að-
greiningu milli nemenda í skólan-
um. Þau færðu góð rök fyrir þessu
og því voru kynjamerkingar fjar-
lægðar fyrir byrjun skólaársins,
segir Unnur.
Verzlunarskóli Íslands er því
líklega fyrsti menntaskóli á Íslandi
til að fjarlægja allar slíkar merk-
ingar, en grunnskólinn Akurskóli í
Reykjanesbæ komst í fréttir fyrr á
árinu þegar kynjamerkingar voru
fjarlægðar þar. |sgþ
Birna Guðmundsdóttir
birna@frettatiminn.is
Stund milli stríða
Í Kassa­
gerðinni við
Köllunar­
klettsveg
„Dagurinn í dag hefur verið hægur og
rólegur, svo við höfum tíma til að kíkja
út í pásu og njóta sólarinnar,“ segir
Mohammad Toure en hann og vinnu-
félagi hans, Bjarki Ólafsson, mættu til
vinnu í kassagerð Odda klukkan átta
að morgni dags. Báðir hafa þeir unnið
í mörg ár í kassagerðinni, Mohamed
á lyftaranum en Bjarki sem aðstoðar-
maður. Mynd |Salka