Tímarit Hjúkrunarfélags Íslands - 01.12.1975, Blaðsíða 22

Reynsla ibúa Lovisa í Finnlandi
af nýrrí heilbrigðíslöggjöf frá 1972
Frá finnska hjúkrunar-
tímaritinu hurst okkur
eftirfarandi yrein eftir
ritstjóra bltiðsins llta
Valkonen.
Er þetta 5. grcinin í t/reina-
flokknum: Stiirf hjúkrun-
arfrteðint/s í strjálhýli.
íslenska þýðint/u annaðist
Sit/ríður Þorvaldsdóttir
heilsuverndarhjúkrunar-
frteðint/ur.
í aprílbyrjun 1972 gekk í gildi í
Finnlandi ný heilbrigðislöggjöf sem
sameinaði alla heilsuverndarþjón-
ustu á heilsuverndarstöðvar. Við
framkvæmd laganna er lögð sérstök
áhersla á gildi heilsuverndar utan
sjúkrahúsanna og hve mikils virði
fyrirbyggjandi heilsuvernd er. Hér-
aðssjúkrahúsin urðu legudeildir
heilsuverndarstöðvanna en héraðs-
læknar og heilsuverndarhjúkrunar-
konur urðu starfsfólk stöðvanna.
Hér verður sagt frá heilsuverndar-
stöðinni í Lovisa, smábæ um 80 km
austur frá Helsingfors, í héraðinu
Ostra Nyland. Heilbrigðislöggjöfin
hefur stórbætt alla heilbrigðisþjón-
ustu á svæðinu. Nú er starfrækt
göngudeild á sjúkrahúsinu þar sem
sjö læknar starfa og er þar stöðug
vakt. Aður störfuðu tveir læknar við
sjúkrahúsið og ráku þeir einnig eig-
in læknastofur. Var því oft læknis-
laust á sjúkrahúsinu þegar komið
var með sjúklinga.
Heilsuverndarstöðin í Lovisa þjón-
ar auk Lovisa, hæjunum Lapptrásk,
Liljendal, Perná og Strömfors og
svæðunum þar umhverfis. Samtals
búa á svæðinu 20.539 manns.
Sjúkrarúm eru talin 96 í skýrslum,
en 75 eru nothæf. Auk þess eru 25
sjúkrarúm í Lapptrásk í gömlu
sjúkrahúsi, byggðu úr timbri. Á
þeirri deild eru aðallega langlegu-
sjúklingar og þar af leiðandi er
meðallegutími 135 sólarhringar á
móti 13,7 í Lovisa. Áttundi læknir-
inn starfar í Lapptrásk.
Tveir elstu hlutar sjúkrahússins í
Östra Nyland eru að stofni til her-
mannaskálar, sem byggðir voru árið
1809, er svíar réðu ríkjum í Finn-
landi. Vegna þess hve skálarnir eru
gamlir, en þeir eru undir umsjá
fornminjanefndar, fást litlar eða
engar breytingar gerðar á þeim til
nútímahorfs. 1 þá vantar m. a. loft-
ræstikerfi, geymslur eru af skornum
skammti, hátt er til lofts og gluggar
óhentugir. Skálarnir hafa verið
tengdir saman með álmum og var
önnur byggð 1934 og hin 1955. Við
gildistöku nýju laganna þurfti aukið
húsnæði. I fæðingardeildinni, sem
byggð var 1955, voru aðeins 20 rúm,
en húsnæði sem ætlað var starfsfólki
var að mestu ónotað. Var því hús-
næði breytt, og árið 1973 var komið
þar fyrir læknastofum og ýmissi ráð-
gefandi starfsemi. Á fjárlögum fyrir
árið 1977 er gert ráð fyrir fjárfram-
lagi til byggingar fyrir heilsuvernd-
arstarfsemi þá sem fram fer utan
sjúkrahúsa.
Þörf er á auknu húsnæði fyrir
gamalt fólk. Margir eru lagðir inn á
sjúkrahús eingöngu vegna þess að þá
vantar umhirðu. Yngra fólkið hefur
svo mikið að gera að það hvorki get-
ur eða vill hafa gamalt fólk á heimil-
um sínum. Reynt er að útvega þeim
sem útskrifast af sjúkrahúsum hjálp.
Stundum er hægt að fá hjálp frá ná-
grönnum, en heilsuverndarhjúkrun-
arkona hefur eftirlit með gamal-
mennum í heimahúsum, útvegar
heimilishjálp og heimahjúkrun eftir
því sem við verður komið. Skortur á
elliheimilum er mikið vandamál.
Einni deild sjúkrahússins var lok-
að í desembermánuði vegna hjúkr-
unarkvennaskorts.
Við heilsuverndina og sjúkrahúsið
eru stöður fyrir 9 deildarhjúkrunar-
konur, 25 hjúkrunarkonur, 20 heilsu-
verndarhjúkrunarkonur, 28 sjúkra-
liða og 9 aðstoðarstúlkur. I janúar
voru lausar 3 stöður heilsuverndar-
hjúkrunarkvenna og ein staða hjúkr-
unarkonu. Einnig staða eins sjúkra-
liða í heimahjúkrun og 6 stöður
hjúkrunarkvenna á legudeildum.
S.l. haust var gerð rannsókn á því
hvers vegna 8 hj úkrunarkonur hefðu
hætt störfum. I ljós kom að orsak-
irnar voru þessar: Ein fékk fæðing-
arorlof, 2 fóru til framhaldsnáms, 1
fór að vinna á læknastofu, 1 fór í
heimahjúkrun, 2 gerðust hjúkrunar-
konur í verksmiðju og 1 flutti burt.
Rannsóknin leiddi í Ijós að hjúkr-
unarkonurnar vildu fá léttari vinnu,
betri vinnutíma og hærri laun.
Vegna þess að tvö tungumál eru
töluð í Finnlandi er reynt að stuðla
að því að starfsfólk kunni bæði
tungumálin. Bókleg kennsla á sjúkra-
húsinu hefur ekki verið mikil, en
reynt er að bæta úr því með flutn-
ingi starfsfólks milli deilda. Fyrst í
stað var starfsfólkið á móti þessari
tilhögun, en í ljós hefur komið að
þetta er mjög lærdómsríkt. Starfs-
120 TÍMARIT HJÚKRUNARFÉLAGS ÍSLANDS