Svava - 01.12.1903, Blaðsíða 32

228
28 að starfa, 29 keypti Rockefellor fyrir ruinna enn hálf*
virði, en einungis eitt hélt áfram sanrkepninni. Þeir
sem áttu olíuhrunnaua voru ekki noma að nafninu til
eigendur. Því jró þeir reyndu þráfaldlega til að losa
sig imdan oki Rookefellers og gjöra samninga við þá
,,óháöu”, þá Var það Rockefeller (Standard Oil fálagið),
sem hafði töglin og haldirnar og gat ráðið verðinu eftir
geðþótta. sínum Eiuu sinni gátu „hinir óháðu” koinist
að góðuin ílutnings skilmálum við eitt járuhrautarfélag,
en þá risu upp járnbrautarfélög þau er Rockefeller voru
háð, og færðu flutuingsgjaldið á olíunui niður um
parta; svo eftir lftinn tfraa var sigur unninn on „hinir
óháðu” afkróaðir frá heimsmarkaðiuuin.
Um þetta loyti var elcki stofnað hið mikla olíusam-
band, heldur var Rockefeller aðal-umsjónarmaður og
ráðunautur hinna ýmsu olíufélaga, og gút þannig hrldið
þeim f skefjum og trygt sér markaðinn með aðstoð
járnbrautarféiaganna. Eu þegar hana sá, að sumum
þessara stofnana fór að vaxa bolmagn, og hætta gat
lilotist af sjálfstæði þeirra, kom hann því tit leiðar ár-
ið 1882, að öll þessi smá félög runnu saman í eina heild,
sem á eusku máli er nefut „tijfust”. Við stofnun þessa
sambands, urðu þeir sem áttu liltitabréf í hinum ýmsu
félögum, að afsala sér eignarrétti sínum og leggja hann