Dagblaðið Vísir - DV - 01.11.2016, Blaðsíða 10

Vikublað 1.–3. nóvember 201610 Fréttir
Hentar vel í matargerð, ofan á brauð, til að poppa popp,
í baksturinn, í þeytinginn, á húðina eða til inntöku.
Tannhirðuvörur fyrir börn
veita ekki nægilega vörn
Munnskol og tannkrem markaðssett fyrir börn en innihalda ekki ráðlagt magn af flúor til að vernda tennur þeirra
M
unnskol og tannkrem sem
sérstaklega er markaðs­
sett fyrir börn eru oft langt
frá því að standast þau við­
mið sem Landlæknisemb­
ættið gerir til flúormagns í slíkum vör­
um. Dæmi eru um að tannlæknar hafi
varað foreldra við að nota munnskol
eftir tannburstun þar sem flúormagnið
í barnamunnskolinu sé of lítið og með
því sé í raun verið að skola burt flúorið
frá tannkreminu og auka þannig í raun
hættuna á tannskemmdum.
Mikilvæg vörn
Notkun flúors er best þekkta vörnin
gegn tannskemmdum en flúor herðir
glerunginn og getur unnið gegn tann­
skemmd á byrjunarstigi. Mælt er með
að tennurnar séu burstaðar tvisvar
á dag með flúortannkremi að flúor­
styrkleika á bilinu 1000–1500 ppm F.
(e. parts per million eða einn milljón­
asti) Það viðheldur lágmarksflúorstyrk
í munnholi og er því afar áhrifamik­
ill þáttur í daglegri vörn gegn tann­
skemmdum, samkvæmt ráðlegging­
um yfirtannlæknis Heilsugæslunnar á
höfuðborgarsvæðinu til foreldra á vef
stofnunarinnar. Ráðlagt magn tann­
krems og styrkur flúors í tannkremi
(ppm F) fer eftir aldri barns og sjá má í
meðfylgjandi töflu.
„Þar sem tannskemmdir hjá ís­
lenskum börnum og unglingum eru
algengar er einnig mælt með reglu­
legri flúorskolun tanna með 0,2%
NaF munnskoli frá 6 ára aldri,“ segir
enn fremur um munnskol.
Eins og sjá má á töflunni er ráð­
lagt magn fyrir börn sex ára og eldri
í hvert skipti einn sentimetri af flúor­
tannkremi með flúorstyrk 1350­1500
ppm F.
Skrautlegar umbúðir
Blaðamaður DV gerði sér ferð í Hag­
kaup til að finna tannhirðuvörur sem
augljóslega er beint sérstaklega að
börnum. Blaðamaður keypti tvær
tegundir af barnatannkremi og tvær
flöskur af barnamunnskoli – Hello
Kitty og Star Wars frá framleiðandan­
um SmileGuard – auk einnar flösku
af hinu þekkta Colgate­Multi Protect­
ion munnskoli, sem margir fullorðnir
kannast við og nota.
Flestar þessar vörur áttu það sam­
eiginlegt, fyrir utan að vera skraut­
legar og skreyttar teiknimynda­
fígúrum sem höfða til barna, að vera
nokkuð frá þeim viðmiðum um flú­
orstyrk sem Landlæknisembættið
mælir með fyrir börn. Þó ber að taka
fram að margar aðrar vörur voru
einnig í boði, jafnvel frá sömu fram­
leiðendum, sem uppfylltu þessar
kröfur.
Fjórðungi minni styrkur
en mælt er með
Uppgefinn styrkur flúors í Hello Kitty­
og Star Wars­munnskolinu reyndist
0,05% (eða 225 ppm F). Athugið að
styrkleikinn sem Landlæknisemb­
ættið mælir með er 0,2%, eða fjórð­
ungi meira en finna má í þessum
flöskum. Nákvæmlega sama lága gildi
var að finna í Colgate­munnskolinu
og í barnamunnskolinu. Einn tann­
læknir sem DV bar flöskurnar undir
rak sömuleiðis augun í að í innihalds­
efnum þess barnamunnskols sem
um ræðir væri að finna sítrónusýru,
sem hann vissi ekki betur en að hefði
skaðleg áhrif á tennur.
Tannkrem sem ætti að forðast
Þegar kom að barnatannkreminu
var ástandið litlu skárra. Þar hafði
orðið fyrir valinu Hello Kitty­tann­
krem frá framleiðandanum Firefly
og barnatannkrem frá hinum þekkta
framleiðanda Crest. Síðarnefnda
tannkremið var langt frá því að stand­
ast kröfur. Crest­tannkremið er með
flúorstyrk upp á aðeins 500 ppm F.
Í áðurnefndri grein yfirtannlækn­
is Heilsugæslu höfuðborgarsvæðis­
ins segir orðrétt: „Barnatannkrem
með minni flúorstyrk en 1000 ppm F,
ætti aldrei að nota.“
Hello Kitty­tannkremið státar
af flúormagni 1000 ppm F, sem rétt
nær lágmarkinu sem ætlast er til fyrir
börn 3 ára og yngri og börn 3–5 ára.
Hins vegar er ljóst að tannkremið
sem skartar þessari vinsælu teikni­
myndafígúru ætti ekki að notast af
börnum 6 ára og eldri.
Athugun DV sýnir mikilvægi þess
að foreldrar séu meðvitaðir um þær
lágmarkskröfur sem gerðar eru til
flúor tannkrems og munnskols og
vandi valið þegar í verslanir er kom­
ið. Mikilvægt er að lesa innihaldslýs­
ingar á umbúðum og vera upplýst
um þau viðmið sem sérfræðingar á
þessu sviði setja. n
Ráðlagður styrkur og magn af
flúortannkremi/munnskoli
Tannkrem:
n Yngri en 3 ára: ¼ af nögl
litlafingurs (1000–1350 ppm F)
n 3–5 ára: Nögl af litlafingri
(1000–1350 ppm F)
n 6 ára og eldri: 1 sentimetri af
flúortannkremi (1350–1500 ppm F)
Munnskol:
n 6–9 ára: 5 ml. af 0,2% NaF
munnskoli, einu sinni í viku.
n 10–16 ára: 10 ml af 0,5% NaF
munnskoli, einu sinni í viku.
UpplýSingar aF veF landlækniSeMbæTTiSinS og
HeilSUgæSlU HöFUðborgarSvæðiSinS.
Hello kitty-
munnskol:
Flúor: 0,05% (225 ppm F)
Star Wars-
munnskol:
Flúor: 0,05% (225 ppm F)
Colgate Multi-
protection:
Flúor: 0,05% (225 ppm F)
Crest for kids-tannkrem:
Flúor: 500 ppm F)
aðlaðandi vörur Ófullnægj-
andi innihald. Þessar vörur eiga
það sameiginlegt að vera með
minna magn flúors en mælt er
með. Mynd SigTryggUr ari
Sigurður Mikael Jónsson
mikael@dv.is
Laun hækkað
um 10,5 prósent
Mikil kaupmáttaraukning undanfarin misseri
Á
síðustu tólf mánuðum hafa
regluleg laun landsmanna
hækkað um 10,5 prósent sem
gaf að meðaltali 8,5 prósenta
kaupmáttaraukningu. Þetta kemur
fram í Hagsjá Landsbankans.
Þar segir að kaupmáttur launa
sé nú meiri en hann hefur verið
nokkurn tíma áður. Hann var mestur
í ágúst 2007, náði svo sama stigi í
nóvember 2014 og síðan þá hefur
hann aukist um 13,9 prósent. Launa­
hækkanir hafa verið miklar síðustu
mánuði og fór tólf mánaða launa­
hækkunartaktur upp í 13,4 prósent í
apríl í ár.
Þá segir að regluleg laun hafi
að meðaltali verið 2,8 prósentum
hærri á öðrum ársfjórðungi 2016
en á fjórðungnum á undan og jó­
kst kaupmátturinn um 1,8 prósent
á þessu tímabili. Árshækkun launa
frá öðrum ársfjórðungi 2015 var 13
prósent sem gaf 11,2 prósenta kaup­
máttaraukningu. n ritstjorn@dv.is
Hello kitty-tannkrem:
Flúor: 0,22% (1000 ppm F)