Dagblaðið Vísir - DV - 21.04.2017, Qupperneq 4

4 Helgarblað 21.–24. apríl 2017fréttir
M
eð niðurstöðu þjóðar­
atkvæðagreiðslunnar í
Tyrklandi síðastliðinn
sunnudag hafa áhyggj­
ur af stöðu lýðræðis­ og
mannréttindamála þar í landi enn
aukist, og var fólk þó ekki áhyggju­
laust fyrir. Í atkvæðagreiðslunni
samþykkti naumur meirihluti
þjóðarinnar, 51,3 prósent kjósenda,
breytingar á stjórnarskrá landsins
sem færa Recep Tayyip Erdogan
forseta verulega aukin völd. Raun­
veruleg hætta er talin á að það for­
setaræði sem nú mun taka við í
Tyrklandi geti orðið að raunveru­
legu einræði, meðal annars hefur
Feneyjanefndin varað við því.
Staða mála í Tyrklandi er
flestum verulegt áhyggjuefni. Eftir
misheppnaða valdaránstilraun
í júlí árið 2015 voru sett neyðar­
lög í landinu sem enn eru í gildi.
Tugþúsundir hafa verið fangels­
aðar, embættismenn, stjórnar­
andstæðingar og blaðamenn til
að mynda. Erdogan hefur vikið til
hliðar réttindum borgara í krafti
neyðarlaganna, að því er Öryggis­
og samvinnustofnun Evrópu, ÖSE,
segir í bráðabirgðaskýrslu um
þjóðaratkvæðagreiðsluna.
Ekki allt fýsilegur félagsskapur
Flokkur Erdogans forseta, Réttlætis­
og þróunarflokkurinn AKP, er að­
ili að Evrópusamtökum íhalds­
manna og umbótasinna, ACRE. Það
er Sjálfstæðisflokkurinn íslenski
einnig. Hefur Sjálfstæðisflokkurinn
fengið á sig gagnrýni fyrir aðild
sína að samtökunum, bæði vegna
þess að AKP sé þar innanborðs en
einnig vegna þess að í ACRE eru
fleiri flokkar sem sannarlega ganga
ekki í takt við þá línu sem lögð hefur
verið á Íslandi og innan Sjálfstæð­
isflokksins í lýðræðis­ og mann­
réttindamálum. Nægir að nefna
Laga­ og réttlætisflokkinn í Pól­
landi sem er andsnúinn réttindum
hinsegin fólks og sjálfsákvörðunar­
rétti kvenna til að framkvæma
þungunarrof, svo dæmi séu tekin.
Lýðræðisflokkurinn í Tékklandi
er andsnúinn fjölmenningu og
telur að einungis þeir innflytjend­
ur sem taki upp tékkneska siði eigi
að fá leyfi til að dvelja í landinu. Þá
er Finnaflokkurinn (áður Sannir
Finnar) í Finnlandi andvígur hjóna­
bandi samkynhneigðra, vill að
dregið verði úr móttöku flóttafólks
og hefur efasemdir um fjölmenn­
ingu.
Guðlaugur hefur þungar
áhyggjur
„Ég hef lýst yfir áhyggjum mínum
af stöðu ýmissa mála í Tyrklandi,
bæði sem ráðherra og fyrir þann
tíma og þá meðal annars á vett­
vangi ACRE. Til að mynda fór ég
í ræðu minni í mannréttindaráði
Sameinuðu þjóðanna í Genf yfir
áhyggjur af stöðu dómsmála í Tyrk­
landi. Það eru þau skilaboð sem ég
hef ávallt haldið á lofti og mun gera
áfram,“ segir Guðlaugur Þór í sam­
tali við DV.
„Það hefur verið mikil umræða
um stöðu Tyrklands innan ACRE.
Það er ekki komin endanleg niður­
staða í hvernig þau mál muni þró­
ast af því að þessi samtök, rétt eins
og önnur Evrópusamtök af svipuðu
tagi, byggja auðvitað á því að flokk­
ar geti ekki verið þar þátttakendur
nema að uppfylla ákveðin skilyrði
sem okkur virðast sjálfsögð en eru
kannski ekki talin það alls staðar.
Það má bara segja að AKP sé á skil­
orði innan félagsskaparins. Innan
ACRE starfa 33 stjórnmálaflokkar
og við blasir að ekki sé allt í fari allra
þannig að öllum líki. En það breyt­
ir ekki því að við tökum þessi mál
mjög alvarlega innan samtakanna
og ég hef af þeim þungar áhyggjur
sjálfur.“
Önnur samtök síst betri
Guðlaugur Þór bendir á að Sjálf­
stæðisflokkurinn hafi áður verið í
samtökunum EPP ásamt fleiri mið­
og hægriflokkum en þar innanborðs
séu til að mynda Fidesz, flokkur
Viktors Orbán í Ungverjalandi, og
Forza Italia með Silvio Berlusconi
í fararbroddi. Ekki sé víst að þeir
flokkar gætu talist heppilegri félags­
skapur en þeir sem nefndir eru hér
að framan.
Guðlaugur Þór segir að þeir
sem gagnrýni þátttöku Sjálfstæðis­
flokksins í samstarfinu hljóti að
þurfa að spyrja sig þess hvað væri
unnið með því að hverfa þaðan
á brott. „Jafnvel í þeim löndum
sem við berum okkur saman við,
meðal annars í Evrópu, er oft og
tíðum haldið á lofti sjónarmiðum
í mannréttindamálum sem eru
víðs fjari því sem við sættum okkur
við. Dæmi um þetta eru réttindi
samkynhneigðra. Þá er spurningin:
Eiga menn að standa í samstarfi
eða ekki? Með því að standa í slíku
samstarfi erum við ekki að skrifa
upp á að afstaða hinna flokkanna
í mannréttindamálum sé rétt eða í
lagi. Þvert á móti veitir samstarfið
okkur vettvang til þess að gagnrýna
það sem okkur finnst miður fara
í mannréttindamálum. Og það
höfum við verið óspör á. Sem betur
fer erum við Íslendingar mjög
framarlega í mannréttindamálum,
réttindum samkynhneigðra,
kvenfrelsismálum og svo framvegis.
Vilja menn ekki frekar reyna að
hafa áhrif með því að halda þess­
um sjónarmiðum á lofti? Það á við
bæði á þessum grunni flokkasam­
starfs, rétt eins og okkur sem þjóð á
alþjóðavettvangi.“
Vilja menn segja
EES-samningnum upp?
Guðlaugur Þór segir að með því að
gagnrýna aðild Sjálfstæðisflokksins
að ACRE hljóti menn í raun að vera
þeirrar skoðunar að ekki eigi að
taka þátt í alþjóðasamstarfi stjórn­
málaflokka. Hið sama eigi við um
þátttöku annarra íslenskra flokka í
sambærilegu samstarfi því í öllum
flokkahópum séu flokkar sem haldi
á lofti sjónarmiðum sem séu talin
ótæk í íslensku samfélagi. „Þeir eru
líka til sem gagnrýna að Ísland hafi
gert fríverslunarsamninga við lönd
sem ekki eru að standa sig í mann­
réttindamálum, til að mynda við
Kína. En þessi lönd sem við höfum
rætt um, Ungverjaland, Pólland og
fleiri, eru lönd innan Evrópusam­
bandsins. Vilja menn þá að EES­
samningnum verði sagt upp?“ n
Segir flokk
Erdogans
á skilorði
n Guðlaugur Þór lítur þróun mála
í Tyrklandi alvarlegum augum
n Beitir sér hvar sem hægt er
Freyr Rögnvaldsson
freyr@dv.is
Færist í átt að einræði Erdogan, forseti Tyrklands, hefur vikið til hliðar borgarlegum réttindum, múlbundið fjölmiðla og fangelsað
tugþúsundir. Flokkur hans, AKP, er í flokkasamstarfi með Sjálfstæðisflokknum. Utanríkisráðherra segist hafa þungar áhyggjur af stöðu mála
í Tyrklandi og að AKP sé á skilorði innan flokkasamstarfsins. Mynd REutERS„Vilja menn þá að
EES-samningnum
verði sagt upp?
telur sam-
starf koma
að gagni
Guðlaugur Þór
segist telja að
gagnlegra sé að
eiga samskipti
og samstarf við
aðila, og reyna
með þeim hætti
að hafa áhrif
til hins betra,
heldur en að
einangra sig.
Afhjúpuðu
kappakstursbíl
Kappaksturs­ og hönnunarliðið
Team Spark, sem skipað
er nemendum við Háskóla
Íslands, afhjúpaði í dag raf­
knúna kappakstursbílinn TS17
(Laka) að viðstöddu fjölmenni
á Háskólatorgi. Liðið tekur þátt í
kappaksturs­ og hönnunarkeppn­
um stúdenta bæði á Ítalíu og í
Austurríki í sumar.
Í tilkynningu kemur fram að
Team Spark hafi hannað og smíð­
að kappakstursbílinn í vetur.
Hann ber ekki aðeins nafn liðsins
og ársins, þ.e. TS17, heldur einnig
íslenskt nafn en bíll þessa árs
kenndur við eldstöðina Laka.
Liðið er skipað verkfræðinem­
um við Háskóla Íslands og nú í
fyrsta sinn nemanda í viðskipta­
fræði sem kemur að vinnu við
viðskiptaáætlun vegna bílsins.
Alls hafa 45 nemendur komið að
hönnun bílsins frá því í fyrrahaust
en þeir fá hluta vinnunnar metinn
í námi sínu við Háskóla Íslands.
Lið frá Háskóla Íslands hef­
ur tekið þátt í hönnunar­ og
kappakstursmótum háskólanema
allt frá árinu 2011 og oftast farið
til Bretlands þar sem keppnin
Formula Student fer fram á hinni
fornfrægu Silverstone­braut. Í
fyrra tók Team Spark í fyrsta sinn
einnig þátt í Formula SAE Italy í
Varano de' Melegari nærri Parma
og náði þar þeim merka áfanga
að uppfylla allar þær umfangs­
miklu kröfur sem gerðar eru
til rafknúinna kappakstursbíla
svo að heimilt sé að aka þeim á
kappakstursbrautinni.
Förinni er aftur heitið til
Ítalíu í ár en í stað keppninnar á
Silver stone halda Team Spark­
liðar til Austurríkis þar sem liðið
tekur þátt í Formula Student
Austria sem fram fer á Formúlu
1­kappakstursbrautinni Red Bull
Ring. Þar etur Team Spark kappi
við um 50 lið frá háskólum beggja
vegna Atlantsála bæði innan og
utan brautar.
Keppt er í tveimur flokkum í
Formula Student. Í flokki 1 eru
lið dæmd út frá bæði hönnun
einstakra hluta bílsins og akstri
hans á kappakstursbraut en í
flokki 2 eru hönnun og áætl­
anir kynntar en ekki er keppt í
kappakstri. Team Spark hyggst
keppa í flokki 1 líkt og undan­
farin ár.
Skoða hvort
breyta eigi lög-
um um stjórn
fiskveiða
Þorgerður Katrín
Gunnarsdóttir
sjávarútvegsráð­
herra mun fljótlega
skipa nefnd sem á að
skoða gjaldtöku í sjávarútvegi en
einnig kemur til greina að endur­
skoða lög um stjórn fiskveiða.
Fréttablaðið greindi frá þessu á
fimmtudag.
Áform HB Granda um að
hætta landvinnslu á Akranesi
valda því að ákveðin ákvæði fisk­
veiðistjórnunarlaganna eru til
skoðunar í stjórnkerfinu. Aðspurð
sagði Þorgerður Katrín að málið
væri ekki komið svo langt að verið
sé að íhuga lagabreytingu en það
eigi ekki að vera óþægilegt fyrir
neinn að þessi mál séu rædd af
yfirvegun og opinskátt. Hún sagði
mjög mikilvægt að sjávarútveg­
urinn fái að blómstra áfram en
það verði jafnframt að taka tillit til
samfélagslegra sjónarmiða.