Fréttablaðið - 24.11.2017, Blaðsíða 76

Þ jóðverjar hafa gamal­gróinn áhuga á Íslandi, bæði náttúrunni og menningunni að fornu og nýju. Þeir eru ötul­ustu lesendur íslenskra
nútímabókmennta, að minnsta
kosti utan Norðurlandanna,“ segir
Arthúr Björgvin Bollason rithöf­
undur með meiru. „Ég held að
engin önnur þjóð í heiminum fylgist
jafn vel með því sem er að gerast í
íslenskum samtímabókmenntum
og Þjóðverjar. Það sýndi sig á stóru
bókastefnunni í Frankfurt 2011,
þegar við vorum í heiðurssæti, þar
kom gríðarlegur áhugi heimamanna
fram. Þeir mættu allt að sjö hundruð
saman á upplestra hjá Íslendingum.
Það er einhver besta kynning sem
Ísland hefur fengið fyrr og síðar.“
Sjálfur leggur Arthúr Björgvin sitt
af mörkum til bókmenntanna. Nú
hefur hann skrifað 430 síðna bók
um Ísland sem hefur fengið góðar
umsagnir í víðlesnum blöðum í
Þýskalandi, svo sem Die Welt, Süd­
deutsche Zeitung og Frankfurter
Allgemeine Sonntagszeitung.
Bókin heitir einfaldlega Das
Island­Lesebuch og höfundurinn
segir hana seljast þokkalega. „Hún
er auðvitað frekar dýr þessi bók,
enda mikill doðrantur. Ekki ætluð
fyrir túrista beinlínis, það eru engar
lýsingar á gönguleiðum eða slíku
heldur er hún nokkurs konar port­
rett af landi og þjóð og krydduð
með innskotum úr sagnabrunni
Íslendinga.“
Arthúr Björgvin skrifaði bókina
á þýsku og segir það vekja athygli
ytra. „Mér er sagt að ég sé fyrsti
Íslendingurinn sem skrifar bækur
fyrir almenning á þýsku, fyrir utan
Nonna sem skrifaði vinsælar barna­
bækur á sínum tíma. Það hjálpar
bókinni minni að Þjóðverjum þykir
ægilega gaman að einhver útlend­
ingur hafi lært málið þeirra svona
vel. Því hefur verið slegið upp úti.“
Hann kveðst víða vera beðinn að
lesa upp. „Ég hef verið á töluverðu
randi milli borga Þýskalands með
bókina og held því áfram langt fram
á næsta ár, er bókaður allt fram í
október 2018. Las nýlega upp í bæ
við Norðursjó, þar er árlega haldin
hátíð til að fagna milljónum far­
fugla sem staldra þar við á leið sinni
úr norðrinu til heitari landa. Ég las
kaflann um farfuglana, meðal ann­
ars um þeirra hlut í ævintýrum og
þjóðsögum á Íslandi. Í febrúar ætla
ég að lesa upp fyrir 300 manns í kaþ­
ólsku akademíunni í Hamborg. Það
er ítarlegur kafli í bókinni minni
um Jón Arason, síðasta kaþólska
biskupinn, og siðbreytinguna. Um
daginn las ég upp á herrasetri fyrir
fullu húsi þar sem íslensk tónlist
kom við sögu og íslensk mynd­
list. Ég er búinn að vera á mörgum
hátíðum, í sendiráðum og á bóka­
messum,“ segir Arthúr Björgvin.
Hann segir MANA forlagið hafa
gefið út bækur um nokkur lönd í
svipuðu broti og hans, þar á meðal
Ástralíu, Nýja­Sjáland og Kanada.
„Það eru álíka miklar bækur og
fjalla um allar hliðar mannlífsins í
viðkomandi löndum. Ég hafði því
ákveðið viðmið en að öðru leyti
frjálsar hendur um hvernig ég fyllti
út í þetta form.“
Ekkert farið eftir stærð landa
eða mannfjölda þjóðanna? „Nei,
Íslandsbókin er stærri en Ástralíu­
bókin og hún spannar tímabilið
frá landnámi til okkar daga. Það er
kafli um hrunið og einn nær alveg
til ríkisstjórnarmyndunar Bjarna
Benediktssonar í fyrra. Í íþróttakafl­
anum segi ég frá íslenskum kempum
Íslandssögunnar aftur til Jóhannes­
ar á Borg sem fór á Ólympíuleikana
1908. Ég uppfæri þann kafla þegar
næsta útgáfa kemur og segi þar frá
landsliðunum okkar sem keppa við
stórþjóðir á heimsmeistaramótum.“
Nú var Arthúr Björgvin að ljúka
ferð um Ísland með ritstýru Der
Tagesspiegel, stærsta dagblaðs
Berlínar. Kveðst hafa verið í fjórtán
ár kynningarfulltrúi fyrir Icelandair
í Þýskalandi og fjölmiðlatengill í
hlutastarfi. „Eitt af mínum aðal­
hlutverkum er að koma hingað með
fjölmiðlafólk. Ég hef verið viðriðinn
milli 15 og 20 sjónvarpsmyndir um
Ísland. Það sem einna mest heillar
Þjóðverja í vetrarferðum hingað
eru norðurljósin, heitu laugarnar
og maturinn.“
Hann kveðst skipta sér dálítið
milli landanna. „Fjölskyldan bjó í
Þýskalandi í tæp 10 ár, svo komum
við heim og leyfðum krökkunum að
verða Íslendingar. Þau áttu bernsk­
una úti, kynntust svo heimalandinu
og eru sátt við það líka, kunna að
meta það besta úr báðum heimum.“
Fagnaði milljónum farfugla með upplestri
Das Island-Lesebuch er bók um náttúru Íslands og sögu sem Arthúr Björgvin Bollason skrifaði á þýsku og
MANA forlagið í Berlín hefur gefið út. Hún vekur athygli og fær lofsamlega dóma í stórblöðum Þýskalands.
Gunnþóra
Gunnarsdóttir
gun@frettabladid.is
Mér er sAgt Að ég sé
fyrstI ÍsLeNDINgur-
INN seM skrIfAr Bækur fyrIr
ALMeNNINg á Þýsku, fyrIr
utAN NoNNA seM skrIfAðI
vINsæLAr BArNABækur á
sÍNuM tÍMA.
Arthúr Björgvin býr í Þýskalandi en kemur oft til Íslands og fylgist vel með þjóðlífi beggja landanna. FréttABlAðið/SteFán
Bækur
Sólhvörf
HHHHH
Emil Hjörvar Petersen
Útgefandi: Veröld
Prentun: Finnland
Síðufjöldi: 354 bls.
Kápuhönnun: Jón Ásgeir
Glæpasögur og furðusögur eru
mest seldu skáldverk heims í dag og
það er því vel til fundið að blanda
þessum tveimur bókmennta­
greinum saman. Það tekst Emil
Hjörvari Petersen einkar vel eins
og sást í fyrra á bókinni Víghólar
og nú aftur í skáldsögunni Sól­
hvörf. Í þeirri síðarnefndu höldum
við áfram að flakka á milli vitunda
mæðgnanna Bergrúnar og Brár sem
skipta á milli sín stöðu fyrstu per­
sónu sögukonu. Sagan hefst nokkr­
um mánuðum eftir að Víghólum
lýkur, nánar tiltekið á jólunum
sem huldumiðillinn Bergrún ver í
að rannsaka óhugnanlegt sakamál
ásamt sérdeild lögreglunnar í yfir­
náttúru þar sem börn hverfa spor­
laust af heimilum sínum. Brá dóttir
hennar er einnig ýmsum hæfileik­
um gædd og þær mæðgur leggja
ásamt ýmsum vættum, verum og
sjáendum í ferðalag milli heima til
að leita barnanna sem kemur í ljós
að var rænt með skelfilegt mark­
mið í hyggju sem gæti kollvarpað
heimsmynd og öryggi allra, sér­
staklega þó barna á Íslandi. Best er
að segja sem minnst til að skemma
ekki ánægjuna fyrir væntanlegum
lesendum en þó verður að hrósa
höfundi fyrir einstaklega skemmti­
lega notkun á íslenska þjóðsagna­
arfinum sem er auðugur brunnur
að sækja í á þessum árstíma.
Í furðu­ og fantasíusögum er
gjarna flakkað á milli þess heims
sem við þekkjum og heima sem
liggja samsíða en eru ýmist svip­
aðir eða gerólíkir. Í þessari bók
er hulduheimurinn heimur þjóð­
sagnanna þar sem tröll og dvergar
búa í stokkum og
steinum og álfar
flytja búferlum á
jólum og áramótum
og manneskjur með
einhvers konar
næmi eða miðils­
hæfileika ýmist
sjá milli heima
eða geta farið þar
um. Höfundur
leggur sig í líma
við að útskýra
nákvæmlega lög­
mál heima sinna
sem er gott en
verður stundum
f u l l n á k v æ m t .
Það er reyndar
e i n k e n n i á
mörgum furðu­
sögum að þær verða stundum
eins og hlutverkaspil, þannig er
bæði umhverfi og bardögum lýst
eins og leikstjórnandi í slíkum leik
myndi gera. Sem er mjög áhugavert
en getur orðið leiðigjarnt þegar
s p e n n a n
í sögunni
er á suðu­
punkti og
lesandann
langar lang­
m e s t a ð
vi t a hva ð
gerist næst.
E n þ e s s i
n á k v æ m n i
gerir það líka
að verkum
að í sögunni
eru fá göt, ef
nokkur, þar
sem atburða­
r á s i n l ý t u r
l ö g m á l u m
sem hafa verið
útskýrð vand­
lega.
Sólhvörf er vel skrifuð furðusaga
sem grípur lesandann frá fyrstu
mínútu. Sagan sver sig meira í ætt
furðusagna eða fantasía en glæpa­
sagna enda forsendur þess að þær
mæðgur dragist inn í rannsóknir
lögreglunnar að eitthvað yfirnátt­
úrulegt sé á seyði. Eins og í öllum
góðum glæpasögum snýst sagan
þó ekki síður um rannsakandann,
persónu hans og hagi en málið sem
þarf að leysa og þannig er samband
mæðgnanna Bergrúnar og Brár í
forgrunni en það er flókið vegna
þeirra áhrifa sem dulrænir hæfi­
leikar móðurinnar hafa haft á líf
hennar og þar með á æsku og upp­
vöxt dótturinnar. Aðrar persónur
verða sjálfkrafa frekar dæmigerðar
fyrir þau hlutverk sem þær gegna í
sögunni en það er ekkert til vansa.
Bókin er þrælspennandi og
heldur lesandanum við efnið. Aðdá­
endur jólasveinanna gætu þó þurft
að tæma hugann nokkrum sinnum
á meðan á lestrinum stendur.
Brynhildur Björnsdóttir
NiðurStaða: Vel skrifuð og
spennandi glæpafurðusaga sem
vinnur með þjóðsagnaarfinn á
áhugaverðan og skapandi hátt.
Jólasveinar ganga um gátt
2 4 . N ó v E m B E r 2 0 1 7 F Ö S t u D a G u r58 m E N N i N G ∙ F r É t t a B L a ð i ð
2
4
-1
1
-2
0
1
7
0
4
:2
7
F
B
1
0
4
s
_
P
0
8
5
K
.p
1
.p
d
f
F
B
1
0
4
s
_
P
0
7
6
K
.p
1
.p
d
f
F
B
1
0
4
s
_
P
0
2
0
K
.p
1
.p
d
f
F
B
1
0
4
s
_
P
0
2
9
K
.p
1
.p
d
f
A
u
to
m
a
tio
n
P
la
te
re
m
a
k
e
: 1
E
5
0
-D
7
F
0
1
E
5
0
-D
6
B
4
1
E
5
0
-D
5
7
8
1
E
5
0
-D
4
3
C
2
7
5
X
4
0
0
.0
0
1
4
B

F
B
1
0
4
s
_
2
3
_
1
1
_
2
0
1
C
M
Y
K