Freyr - 01.08.2005, Qupperneq 18

ALIFUGLARÆKT
Alifuglarækt
Afurðir alifugla eru egg og kjöt, aðallega
kjúklingakjöt en einnig kjöt af kalkúnum og
gæsum. Samkvæmt gjaldstofni til búnaðargjalds
vegna tekjuársins 2003 voru verðmæti alifugla-
afurða annarra en eggja um 1.272,6 millj. kr. eða
6,5% af heildargjaldstofni og verðmæti eggja
um 754 millj. kr. eða 3,9% af heildargjaldstofni.
FJÖLDI ALIFUGLA
Alifuglaræktin skiptist í tvær
búgreinar, eggjaframleiðslu og
alifuglakjötsframleiðslu. Árið
2004 voru varphænsn í land-
inu 165.242 en holdahænsn
25.230, samkvæmt búfjár-
skýrslum. Rösklega 72% af
varphænsnum eru á Reykja-
nessvæðinu. Tafla 1 sýnir
fjölda alifugla eftir landshlut-
um.
Tafla 1. Fjöldi alifugla 2004
eftir landshlutum
Fjöldi Fjöldi varp holda hænsna hænsna
Reykjanessvæði 120.196 13.730
Vesturland 1.628 0
Vestfirðir 214 0
Norðurland vestra 3.899 0
Norðurland eystra 12.770 0
Austurland 1.504 0
Suðurland 26.255 ' 11.500
Samtals
allt landið 166.466 25.230
Heimild: Bændasamtök íslands

Tafla 2 sýnir fjölda alifugla árin
2000-2004.
Tafla 2.
Fjöldi alifugla 2000-2004
Ár Fjöldi varp hænsna Fjöldi holda hænsna
2000 170.745 31.500
2001 128.241 28.733
2002 160.537 41.296
2003 165.242 48.953
2004 166.466 25.230
Heimild: Bændasamtök íslands
RÆKTUNARSTARF
Ræktunarstarf í alifuglarækt er
nú í höndum stórra fjölþjóð-
legra fyrirtækja sem nýta sér
bestu þekkingu og tækni til að
velja bestu foreldrafuglana.
Erfðaefnið er aðgengilegt fyrir
þá sem gera samninga við fyr-
irtækin. Hérlendis reka Félag
eggjaframleiðenda og Félag
kjúklingabænda saman ein-
angrunarstöð á Hvanneyri í
Borgarfirði. ( gegnum þessa
stöð eru flutt inn frjóegg stofn-
fugla af holda- og varpkyni.
Síðan árið 1991 hafa varp-
stofnar verið fluttir inn frá Nor-
egi og holdastofnarfrá Svíþjóð.
Með þessum innflutningi fæst
aðgangur að besta erfðaefni
sem til er í heiminum hverju
sinni. Mun meiri framleiðsla er
nú á hvern fugl en áður. Varp-
hænur verptu t.d. vel yfir 20 kg
af eggjum hver árið 2004 sam-
anborið við um 11,5 kg árið
1987. Afurðamagn eftir hverja
holdastofnhænu var allt að
150 kg árið 2004 samanborið
við um 83 kg árið 1997. Vaxt-
arhraði kjúklinganna hefur
aukist verulega og er 5 vikna
gamall kjúklingur nú jafn stór
og 8 vikna kjúklingur var fyrir
20 árum síðan. Meginorsök
þessara miklu framfara má
rekja til aukinnar kunnáttu í
stofneldi og aðgengi að besta
erfðaefni sem til er hverju sinni.
Vaxtarhraði kjúklinga og
eggjamagn íslenskra varp-
hænsna er vel samburðarhæft
við önnur lönd.
Árlega koma erlendir ráðu-
nautar og starfsmenn þeirra
fyrirtækja sem selja erfðaefni
hingað til lands til að leiðbeina
um meðferð þeirra stofna sem
notaðir eru á hverjum tíma. Þá
18
FREYR 08 2005