Freyr - 01.08.2005, Qupperneq 19

ALIFUGLARÆKT
eru gefnar út handbækur um
stofnana og hirðingu þeirra
sem íslenskir alifuglabændur fá
afhentar. Dýralæknir alifugla-
sjúkdóma, sem einnig er ráðu-
nautur Bændasamtakanna í
hlutastarfi, hefur auk þess mik-
il afskipti af faglegri stjórn bú-
anna þar sem hann er eins
konar milliliður um fagleg mál-
efni milli einstakra búa og er-
lendra seljenda erfðaefnisins.
Með þessari tengingu dýra-
læknis við ræktunarstarfið hef-
ur náðst góður árangur i bar-
áttunni við sjúkdóma og sýkla í
alifuglum og afurðum þeirra.
Eftir að sala á ferskum kjúk-
lingum til neytenda var leyfð
árið 1995 fór að bera á sýking-
um í fólki sem raktar voru til
kamfýlóbakters í kjúklingum. Á
árunum 1998-2000 kom upp
faraldur í fólki vegna kamfýl-
óbakters sem náði hámarki
sumarið 1999. Var meginor-
sakavaldur sýkinganna í far-
aldrinum 1998-2000 smit sem
hafði borist með ferskum kjúk-
lingum í fólk. Stjórnvöld og
framleiðendur hafa leitað allra
leiða til að fyrirbyggja smit af
völdum kamfýlóbakters og
telja sig hafa náð verulegum
árangri í því starfi. Hefur sá ár-
angur vakið athygli meðal vís-
indamanna og alifuglarækt-
enda erlendis.
Nú er einnig rekið eftirlits-
kerfi með salmonellu í kjúkling-
um þar sem allir eldishópar eru
rannsakaðar í eldi og við slátr-
un. Ef salmonella greinist í eld-
ishópi þá er honum fargað sem
kemur í veg fyrir að hann fari á
markað.
FRAMLEIÐSLA OG SALA
Framleiðsla og sala eggja hefur
frá og með árinu 1999 verið
áætluð á grundvelli stofnstærð-
ar og upplýsinga um afurða-
semi að teknu tilliti til útflutn-
ings eggja. Talið er að heildar-
framleiðsla árið 2004 hafi num-
ið um 2.631 tonnum og sala
um 2.624 tonnum. Talið er að árleg neysla eggja nemi rösk- lega 9 kg á íbúa. Mikil aukning hefur orðið í framleiðslu og sölu alifuglakjöts Tafla 3. Framleiðsla og sala eggja 2000-2004, kg
Ár Framleiðsla Sala á ísl. frl. Sala á íbúa
2000 2.944.746 2.557.322 10,5
undanfarin ár. Árið 2004 var framleiðslan 5.388 tonn og jókst um 1.072 tonn frá fyrra ári. Árið 2003 nam sala alifugla- kjöts 5.433 tonnum og jókst 2001 2.750.000 2.654.643 9,7
2002 2.652.187 2.645.000 9,2
2003 2.650.232 2.645.000 9,1
2004 2.631.978 2.624.213 9,0
um 1.122 tonn frá fyrra ári. Heimild: Bændasamtök íslands
Framleiðsla og sala á alifugla- kjöti hefur mörg undanfarin ár vaxið meira en á nokkru öðru kjöti. Um 149 tonn voru flutt inn af alifuglakjöti árið 2004. Frá árinu 2000 hefur neysla alifuglakjöts Tafla 4. Framleiðsla og sala alifuglakjöts 2000-2004, kg
Ár Fram Sala á leiðsla ísl. frl. Inn- flutningur Sala samtals Sala á Þar af íbúa ísl. frl
2000 3.050.850 3.220.120 106.604 3.326.724 11,8 11,5
aukist úr 11,5 kg á íbúa í 17,9 2001 3.801.460 3.718.688 70.986 3.789.674 13,3 13,1
kg. Tafla 4 sýnir framleiðslu og sölu alifuglakjöts árin 2000- 2004. 2002 4.633.147 4.311.351 142.044 4.453.395 15,5 15,0
2003 5.705.617 5.433.425 125.090 5.558.515 19,2 18,8
2004 5.388.536 5.058.752 149.285 5.208.037 18,4 17,9
Heimild: Bændasamtök íslands
VERÐLAGSMÁL
Þróun verðs til framleiðenda á eggjum og alifuglakjöti er sýnd í töflu 5. Verð til framleiðenda er áætlað í samstarfi við búgreina- félög og fleiri aðila og verður að hafa þann fyrirvara á. Engu að síður ætti hér að vera á ferðinni Tafla 5. Þróun framleiðendaverðs á alifuglaafurðum 2000-2004
Ár Egg Egg Kjúklingar Kjúklingar verð ársins verðlag 2002 verð ársins verðlag 2002 kr. á kg kr. á kg kr. á kg kr. á kg
2000 184 216 284 335
2001 184 203 320 353
góð vísbending um verðþróun. Þannig er áætlað að verðlag til bænda hafi sveiflast nokkuð á liðnum árum og endurspeglast þar skýrt mikil samkeppni ekki 2002* 179 188 250 263
2003* 236 244 200 206
2004* 225 *Áaetlun 225 229 229
síst á kjötmarkaðnum árið 2003. Heimild: Bændasamtök íslands
FREYR 08 2005
19