Morgunblaðið - 20.06.2017, Blaðsíða 2

Karlmaður var í gær dæmdur í 18
mánaða fangelsi fyrir stórfellt
fíkniefnalagabrot. Tæplega 870
grömm af kókaíni í 89 pakkningum
fundust á líkama hans þegar hann
kom til landsins með flugi 26. mars.
Á fréttavef Ríkisútvarpsins segir
að maðurinn hafi við þingfestingu í
gær játað sök og dómurinn verið
kveðinn upp í framhaldi af því.
Maðurinn er 35 ára gamall hol-
lenskur ríkisborgari og hefur setið
í fangelsinu á Hólmsheiði frá því
hann var handtekinn. Hann var
dæmdur í héraðsdómi Reykjaness.
2 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 20. JÚNÍ 2017
Morgunblaðið Hádegismóum 2, 110 Reykjavík. Sími 5691100 Fulltrúar ritstjóra Sigtryggur Sigtryggsson sisi@mbl.is Ágúst Ingi Jónsson aij@mbl.is Fréttir Guðmundur Sv. Hermannsson ritstjorn@mbl.is Menning Einar Falur Ingólfsson menning@mbl.is
Viðskipti Sigurður Nordal vidskipti@mbl.is Íþróttir Víðir Sigurðsson sport@mbl.is mbl.is Jón Pétur Jónsson netfrett@mbl.is Smartland Marta María Jónasdóttir smartland@mbl.is Umræðan | Minningar mbl.is/senda grein Prentun Landsprent ehf.
„Þetta var mjög skemmtilegt og tókst vel,“ segir
Ásgeir Haraldsson, prófessor og yfirlæknir
Barnaspítala Hringsins. Spítalinn varð 60 ára í
gær.
Guðni Th. Jóhannesson, forseti Íslands, Eliza
Reid forsetafrú og Óttarr Proppé heilbrigðis-
ráðherra heimsóttu spítalann í tilefni afmælis-
ins. „Mikið hefur breyst frá því að barnadeild
var sett á fót í tveimur herbergjum á gamla
Landspítalanum. Kvenfélagið Hringurinn á stór-
an þátt í þeirri uppbyggingu,“ segir Ásgeir og
bætir við að gjafir kvenfélagsins síðastliðin 15 ár
til heilbrigðisstofnana sem sinna veikum börnum
nemi vafalaust um þúsund milljónum.
Forseti og forsetafrú gáfu spítalanum í afmæl-
isgjöf tvo fiska sem glöddu börnin mjög og una
þeir sér vel í fiskabúrinu, að sögn Ásgeirs. Sam-
hliða því færði kvenfélagið spítalanum sex nýjar
öndunarvélar ásamt sérstökum gjörgæslu-
borðum og er verðmæti gjafarinnar um 50-60
milljónir króna.
Barnaspítali Hringsins er 60 ára
Morgunblaðið/Kristinn Magnússon
Forsetahjónin færðu Barnaspítalanum tvo fiska að gjöf
Urður Egilsdóttir
urdur@ mbl.is
Kristján Þór Júlíusson, mennta- og
menningarmálaráðherra, kynnti
nýja verkáætlun um máltækni fyrir
íslensku á árunum 2018-2022, í Ver-
öld – Húsi Vigdísar í gær. Með mál-
tækni er átt við hvers kyns samvinnu
tungumáls og tölvutækni sem gerir
það að verkum að tækin skilja tungu-
málið.
Verkáætlunin byggist á tillögum
stýrihóps um máltækni sem var skip-
aður í lok október 2016 og skilaði af
sér tillögum sínum í vikunni. Þær eru
settar fram í skýrslunni Máltækni
fyrir íslensku 2018-2022 og í skýrslu
starfshóps um stöðu og framtíð
menntunar á sviði máltækni.
„Við fengum það verkefni að búa
til þessa verkáætlun vegna mikillar
þarfar,“ segir
Birna Ósk Ein-
arsdóttir, fram-
kvæmdastjóri
markaðs- og við-
skiptaþróunar-
sviðs Landsvirkj-
unar, sem sat í
stýrihópnum.
Að sögn Birnu
fékk stýrihópur-
inn mjög sterka
íslenska sérfræðinga á sviði mál-
tækni til þess að vinna að verkefninu,
„á þeirra vinnu byggjast tillögurnar“.
Birna segir íslenskuna raunveru-
lega vera í mikilli hættu. „Við erum
farin að sjá breytingar hjá börnum á
máltökualdri þar sem þau eru um-
kringd enskunni í sjónvarpi, á netinu
og öðru slíku,“ segir hún.
Að sögn hennar er forgangsverk-
efni verkefnisins hinir fjórir grunn-
þættir máltækninnar. Þeir eru tal-
greinir, talgervill, málrýni og
vélþýðingar.
„Það sem verður að gera er að búa
til þessa grunninnviði en markmið
máltækniáætlunar er að hægt verði
að nota íslensku í öllum tækjabúnaði
og í hugbúnaði stærstu tæknifyrir-
tækja heims. Eftir það getum við í
raun byrjað að leika okkur með þetta
og búa til flottar virðisaukandi tækni-
lausnir sem byggjast á mál-
tækninni,“ segir Birna og bætir við
að mikið hafi samt verið gert nú þeg-
ar, bæði á vettvangi háskólanna og
eins í Blindrafélaginu. „Tæknin er
komin það langt að það er auðveldara
að útfæra þetta núna en fyrir nokkr-
um árum.“
Að sögn Birnu leit hópurinn sem
vann skýrsluna meðal annars til Eist-
lands, „þau eru í rauninni búin að
gera það sem við viljum gera á næstu
árum og byrjuð að byggja ofan á það.
Því var mikið hægt að læra af þeim
og tillögurnar byggjast að nokkru
leyti á því sem þau gerðu“.
„Eftir fundinn í dag fékk mennta-
málaráðherra í raun það verkefni að
taka þetta áfram og tillögurnar eru
að það næsta sem verði gert sé að bú-
in verði til miðstöð máltækninnar á
Íslandi þar sem verður haldið utan
um áætlunina og öll verkefnin sem
verði unnin til þess að uppfylla mark-
mið áætlunarinnar,“ segir Birna.
„Það er algjör grundvöllur að kerf-
ið verði í opnum hugbúnaði sem hver
sem er geti notað og kosti ekkert.
Vonandi verður fundið nógu gott
rekstrarform til þess að keyra þetta
áfram af miklum krafti því þarna er
sannarlega til mikils að vinna.“
Íslenska í öllum tækjum
 Íslenskan raunverulega í mikilli hættu  Markmið áætlunar um máltækni að nota
megi íslensku í öllum tækjabúnaði og í hugbúnaði stærstu tæknifyrirtækja heims
Birna Ósk
Einarsdóttir
Sveinn Einar Friðriksson Zimsen
sem stundar kristniboð í Norður-
Afríku var ásamt fjölskyldu sinni,
norskri eiginkonu, fjórum börnum
og móður sinni, á ferðamannastaðn-
um Kangaba Le Campement,
skammt frá höfuðborginni Bamako í
Afríkuríkinu Malí, þar sem vopnaðir
menn gerðu árás í fyrradag.
Samkvæmt heimildum mbl.is er
fjölskyldan heil á húfi og er komin í
öruggt skjól í Bamako. Sá staður er
vinsæll meðal vestrænna ferða-
manna en að minnsta kosti tveir eru
eru látnir eftir árásina.
Starfsmenn norska kristniboðs-
sambandsins NLM hafa verið í sam-
bandi við fjölskylduna og í samtali
við mbl.is staðfesti Espen Ottosen að
fjölskyldan væri heil á húfi og væri
nú í öruggu skjóli á vegum Samein-
uðu þjóðanna.
Að sögn Ottosen hafa Sveinn og
fjölskylda starfað í Malí í mörg ár og
hafa búið í þorpi sem er í um það bil
tveggja tíma akstursfjarlægð frá Ba-
mako. „Ég get staðfest að þau eru
örugg, þau eru enn í Bamako í skjóli
á vegum Sameinuðu þjóðanna en þau
stefna á að fara til Fílabeinsstrand-
arinnar,“ segir Ottosen. Svæðisskrif-
stofa NLM í Vestur-Afríku er á Fíla-
beinsströndinni og fer fjölskyldan á
næstu dögum, að sögn Ottosen.
elinm@mbl.is
Sluppu frá árás í Malí
 Íslensk-norsk fjölskylda í landinu í
öruggu skjóli hjá Sameinuðu þjóðunum
MALÍ
BAMAKO
BÚRKINA
FASO
NÍGER
GÍNEA
MÁRITANÍA
ALSÍR
Níger
400 km
Ragna Árnadótt-
ir, formaður
nefndar sem vann
athugun á kost-
um fimm flugvall-
arstæða á
höfuðborgar-
svæðinu, segist
ekki ætla að deila
við sveitar-
stjórnarmenn
varðandi vatns-
verndargildi tiltekinna svæða.
Tilefnið eru þau ummæli Ólafs
Þórs Ólafssonar, formanns Svæðis-
skipulags Suðurnesja, í Morgun-
blaðinu að erfitt yrði að byggja flug-
völl í Hvassahrauni, enda sé það
vatnsverndarsvæði. Allt neysluvatn
á Suðurnesjum renni undir hraunið.
„Ákveðin staðreynd í málinu“
„Ef það er reyndin og sveitar-
stjórnarmenn sjá ekki möguleika á
þessu er það ákveðin staðreynd í
málinu,“ segir Ragna.
Niðurstaða nefndar sem kennd
var við Rögnu var að Hvassahraun
væri álitlegasti kostur af fimm hvað
varðar þróunarmöguleika, þ.e. til að
sameina alþjóða- og innanlandsflug.
„Við sögðum alltaf að ef menn
teldu Hvassahraun álitlegan kost
hvað varðar þróunarmöguleika væru
fjölmörg atriði sem þyrfti að kanna.
Við fórum aldrei út í að fullkanna
neinn af þessum kostum. Það var
byggt á gögnum sem voru aðgengi-
leg á þeim tíma. Þetta var áfangi á
leið en átti aldrei að vera lokasvar,“
sagði Ragna. baldura@mbl.is
Hvassa-
hraun úr
myndinni?
Ragna
Árnadóttir
 Ragna Árnadóttir:
valið ekki endanlegt
18 mánuðir fyrir smygl
Maðurinn gæti verið að færast nær
því að skilja mótun hugsana og til-
finninga, segir Kári Stefánsson, for-
stjóri Íslenskrar erfðagreiningar,
vegna uppgötvunar vísindamanna
fyrirtækisins og fleiri á óþekktum
tengslum stökkbreytts geðklofa-
gens. Greint var frá niðurstöðunum í
ritinu Nature Genetics í gær og kem-
ur þar fram að stökkbreytingar í
erfðavísinum RBM12 auki verulega
líkur á geðklofa.
Leitin sem leiddi til uppgötvunar-
innar hófst í einni íslenskri fjöl-
skyldu, en sumir í henni höfðu
greinst með geðklofa. „Geðklofi er
sjúkdómur sem felur í sér frávik í
hugsun, hegðun og tjáningu tilfinn-
inga. Sjúkdómnum getur líka fylgt
óráð, og hug- og skynvillur. Ef við
getum varpað ljósi á orsakir geð-
klofa, færumst við nær því að skilja
hvernig hugsanir og tilfinningar
mótast,“ segir Kári í tilkynningu.
Við eftirgrennslan í erlendum
gagnabönkum fannst stökkbreyting
lík þeirri sem var hjá íslensku fjöl-
skyldunni hjá finnskum manni með
geðklofa. Hún fannst síðan í skyld-
mennum hans. sbs@mbl.is
Geðklofagenið er
hugsanlega fundið
 Vísindamenn ÍE með nýja rannsókn