Morgunblaðið - Sunnudagur - 09.07.2017, Blaðsíða 30
30 MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 9.7. 2017
Í
slendingar hafa á síðari tímum verið sér-
lega veikir fyrir keppni manna í að svara
spurningum. Ólafur Hansson mennta-
skólakennari var iðulega dómari þegar
keppt var í fróðleik í þáttum Ríkisútvarps-
ins forðum tíð. Enginn var betur fallinn til
þess. Um hann gengu lengi sögur sem sýndu ótrú-
legt minni á hvers kyns fróðleik. Sumar voru ekki
endilega nákvæmar en drógu þó upp rétta mynd.
Kattarprófið
Nemendur í Menntaskólanum í Reykjavík gerðu
stundum sprell í kennurum sínum, þótt virðing fyr-
ir lærimeisturum og almennur agi hafi verið meiri
og hollari þá en nú mun tíðkast. Kannski hafa sum-
ar sögur af slíku orðið að sannindum síðar þótt í
upphafi hafi þær fremur verið tilgáta um atburði.
Rektorarnir Kristinn Ármannsson og Einar Magn-
ússon voru ólíkir í framgöngu. Prýðilegir menn
báðir tveir. Kristinn var mjög háttvís að sögn nem-
enda á hans tíð. Það gustaði um Einar. Hann var
framkvæmdamaður og snöggur í bragði. Sagan
tekur til þessara þriggja, Kristins, Einars og Ólafs.
Nemendur höfðu gripið kött með sér og komið hon-
um fyrir á kennarapúltinu. Kristinn kom í tíma til
að kenna og varð undrandi að sjá köttinn og gekk
til hans eftir nokkurt hik. Talaði svo til kattarins,
þéraði hann og bað hann vinsamlegast að yfirgefa
kennslustofuna því nú skyldi hefja kennslu í latínu.
Nemandi stóð upp og bar köttinn út. Utan dyra var
nemandi sem „skrópaði“ í tíma og geymdi köttinn.
Þegar næsti tími hófst kom Einar Magg inn með
sveiflu og hóf að kenna og þá ekki endilega náms-
efnið samkvæmt stundaskránni. Sá svo köttinn,
greip hann og setti út án þess að missa þráð.
Í seinasta tíma var komið að Ólafi Hanssyni.
Hann horfði stundarkorn á köttinn og sagði svo
með undrunartón: „Hvað er kötturinn af Njálsgötu
32 að gera hér?“ En Ólafur á að hafa iðulega tekið
strætisvagn nr. 1, Njálsgötu-Gunnarsbraut, og lagt
þá ketti sem hann sá á minnið eins og annað sem
fyrir augu bar.
Sagan segir að þegar nýlenduánauð létti af í Afr-
íku og innlend fyrirmenni tóku við stjórnartaumum
í hverju ríkinu af öðru og valdaskipti voru fyrst á
eftir að auki stundum ör, hafi Ólafur Hansson rætt
það mál á kennarastofnunni. Hann hafi þá sagt að
þessar miklu breytingar hefðu leitt til þeirrar
ákvörðunar sinnar að leggja hér eftir aðeins á
minnið hverjir væru forsetar/forsætisráðherrar og
utanríkisráðherrar í hverju nýfrjálsu ríki fyrir sig
„og svo bara búið“.
Gáfnakomplexinn
Í Bandaríkjunum ganga fréttamenn „the main-
stream media“, vinstrisinnuðu sjónvarpsstöðvarnar
og Washington Post og NYT jafnan út frá því að
frambjóðendur demókrata séu, þegar af þeirri
ástæðu að þeir séu demókratar, greindir og vel að
sér, en frambjóðendur repúblikana heimóttarlegir
kjánar og fast að því fífl.
Fréttamenn léku gjarnan þann leik að spyrja
frambjóðanda repúblikana óvænt hver væri for-
sætisráðherra í þessu fjarlæga ríkinu eða hinu og
þegar frambjóðandinn gataði var því slegið upp
sem sönnun á grunsemdum um heimsku.
Kjósendur í Bandaríkjunum gerðu svo sem ekki
mikið með þetta því að fæstir þeirra höfðu heyrt
umrædd lönd nefnd.
Carter fróði
Mikið var látið með að Jimmy Carter forseti hefði
lesið hverja skýrsluna af annarri til enda og getað
rekið villur á blaðsíðu 250 og aftar ofan í einstaka
embættismenn. Ronald Reagan, sem „aldrei las
bók“, hefði á hinn bóginn ekki viljað lengri minn-
ispunkta en komust fyrir á einni blaðsíðu (A-4),
sem hann stytti síðar á ferlinum niður í A-5. Reag-
an sagði að lengri minnisblöð sýndu að sérfræðing-
arnir þekktu ekki aðalatriðin og vildu grauta þeim
og aukaatriðunum saman. Væru þeir neyddir í
knappan texta minnkaði sú hætta verulega. Ekki
þarf að fjölyrða um hvor var betri forseti, Carter
eða Reagan. Frá tíð Reagans vilja frambjóðendur
beggja flokka helst láta líkja sér við hann og telja
það svívirðilegan róg sé þeim líkt við Carter.
Söm var sagan um Bush yngri. Það voru engin
mörk á því hvílíkur vitleysingur hann átti að vera.
Það var nærri því pínlegt að gáfumenni eins og Al
Gore þyrftu að eiga orðastað við slíkan mann. En
hvað hefði verið sagt um frambjóðanda repúblik-
ana sem hefði talið sjálfum sér trú um að hann
hefði fundið upp internetið?
Sama sagan fjórum árum síðar í kosningum þeg-
ar John Kerry reyndi að ljúka því sem Gore lán-
aðist ekki. Það var ekkert smávegis sem Kerry var
gáfaður, menntaður og snjall. Þegar skoðaður var
var námsferill hans og Bush reyndist hann áþekk-
ur en árangur Bush þó heldur betri. Var þá um-
ræðan snarlega færð yfir í annað.
Bestan undirbúning allra
Í síðustu kosningabaráttu sögðu Obama og eigin-
maðurinn Bill ítrekað að aldrei í sögu bandarískra
forsetakosninga hefði boðist frambjóðandi með
betri reynslugrunn til að verða forseti en frú Clin-
ton hafði. Var þá átt við að hún hefði verið öldunga-
deildarþingmaður um skeið og utanríkisráðherra í
fjögur ár. (Og auðvitað forsetafrú). Vissulega má
bera það við feril Abrahams Lincolns sem var þing-
maður í fulltrúadeildinni í 2 ár og bauð sig fram til
öldungadeildar og náði ekki kjöri. Hann var sjálf-
menntaður lögfræðingur og stjórnaði ágætri en fá-
mennri lögfræðistofu í sínu heimaríki og er þá flest
upptalið. Eða Ronald Reagan sem var með fremur
fábrotna skólagöngu að baki og útskrifaðist úr Eu-
reka College í hagfræði og félagsvísindum með ein-
kunn sem ekki var hægt að hrópa húrra fyrir.
Hann varð baðstrandalífvörður og er sagður hafa
Hann talaði
um Pútín í Póllandi,
en talaði hann um
Pólland við Pútín?
’
Í fyrradag hélt Trump ræðu í Póllandi,
sem jafnt stuðningsmenn hans sem
gagnrýnendur (nema þeir allra ofstækis-
fyllstu) segja bestu ræðu sem hann hafi flutt
um utanríkismál. Einhver kynni að benda á
að sé ekki langt til jafnað. En því er einnig
haldið fram að forseti Bandaríkjanna hafi
ekki í tæp 9 ár flutt svo afgerandi ræðu um
öryggismál, út frá sjónarmiðum Nató.
Reykjavíkurbréf07.07.17