Morgunblaðið - 08.03.2018, Blaðsíða 64

Umræðan
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 8. MARS 2018
Umræður um les-
skilning eru ofarlega
á baugi því sýnt hef-
ur verið fram á að ís-
lenskir grunn-
skólanemar dragast
aftur úr jafnöldrum
sínum í löndum sem
við berum okkur
saman við. Margt ber
á góma um orsakir
og lausnir þeim tengdar s.s. hvaða
lestrarkennsluaðferð/aðferðir skili
byrjendum mestum árangri. Um
þær ríkir engin sátt á landinu,
lausnir ekki í sjónmáli. Önnur
spurning er hvort taka eigi upp
markvissa kennslu í algengum
orðaforða ritmáls, vegna síversn-
andi lesskilnings. Slík kennsla
krefst nýrra kennsluaðferða og/eða
námsgagna. Skortur á lestr-
arbókum, einkum þjálfunarefni,
hefur einnig fengið opinbera um-
fjöllun. Allt framangreint vekur
spurningar um námsgögn, hversu
fjölbreytt og aðgengileg þau eru.
Ríkisútgáfa námsbóka, sem nú
heitir Menntamálastofnun, byggir á
80 ára gamalli lagagrein um að rík-
ið sjái nemendum í skyldunámi fyr-
ir vönduðum og fjölbreyttum náms-
gögnum. Í staðinn fyrir „nemend-
um“ ætti að setja inn „skólunum“
því það eru þeir sem fá kennsluefn-
ið ókeypis fyrir nemendurna. Á
undanförnum árum hefur rík-
isútgáfan fengið um og yfir 90%
fjárveitinga sem ætlaðar eru í
námsgögn grunnskóla. Fyr-
irkomulagið á því nokkurn sam-
hljóm með ríkisrekinni matvöru-
verslun þar sem allir fá sama
pakkann, eiga ekkert val (sjá Í viðj-
um kerfis, bakþanka KIJ í
Fréttablaðinu dags.15.2. 2018).
Það segir sína sögu um aðgengi
skóla að þjálfunarefni í lestri, að
sumt af því er gildishlaðið og úrelt
lesefni sem ekki er í takt við tím-
ann. Það þýðir að útgáfa á nýju efni
er of lítil hjá ríkinu og aðgengi að
efni sjálfstæðra útgefenda er heft.
Á þeirra vegum er gefið út lesefni,
sprottið úr íslenskri menningu og
raunheimi barna á Íslandi, vönduð
innflutt námsgögn og þýddar bæk-
ur sem nemendum finnst áhuga-
verðar. Við bendum á að auka þarf
frelsi skóla til að velja og kaupa
námsgögn, þ.m.t. bækur og lestrar-
kennsluefni.
Kaup skólanna á námsefni frá
sjálfstæðum útgefendum takmark-
ast við lítinn sjóð sem ríkið leggur
fé í. Hann hefur verið í kringum tí-
undi hluti þess sem ríkisútgáfan
fær og dugar hvergi, oft uppurinn á
vordögum. Á haustin þekkist að yf-
irmenn skóla biðji kennara að horfa
framhjá námsgögnum einkaaðila á
námsefniskynningum.
Aðstöðumunur ríkisútgáfu gagn-
vart sjálfstæðum útgefendum er
gríðarlegur. Auk hagstæðra samn-
inga um prentun út frá magni felst
munurinn t.d. í húsnæði, fjölmennu
starfsliði og dreifingu. Rekstur
heimasíðu til að auglýsa námsefni
er einnig kostaður af ríkisfé. Svo er
einnig um alla læsisráðgjafana sem
í kjölfar þjóðarsáttmála um læsi og
Hvítbókarinnar voru ráðnir m.a. til
þess að veita kennurum ráðgjöf –
en reyndar aðeins um námsefni
Menntamálastofnunar.
Í Hvítbókinni frá 2014 (bls. 41) er
mælt með því að samstarf verði
tekið upp milli Menntamálastofn-
unar og einkaaðila. Skiljanlega, því
þjóðin gerði sáttmála um að efla
læsi. Í störfum undirritaðra við
lestrarráðgjöf á skólaskrifstofu og í
sjálfstæðum rekstri leituðum við að
námsefni við hæfi og hentugleika
einstaklinga, sama hvaðan það kom.
Það er okkar skoðun að mennta-
málastofnun eigi að efla menntun
og læsi þjóðarinnar með því að
koma á framfæri öllu gæðaefni sem
stuðlar að læsi, á heimasíðu sinni.
Undirritaðar og fleiri sjálfstæðir
útgefendur hafa leitað samvinnu við
ríkisútgáfuna á þessum grunni en
fengið afdráttarlausa neitun á
grundvelli laga. Ríkisútgáfa náms-
bóka er nauðsynleg en samvinnan
er þó mjög mikilvæg í því skyni að
bæta læsi. Það heitir „að taka hönd-
um saman“.
Tökum höndum saman
– Um fé í námsgögn
og samvinnu um læsi
Eftir Önnu Dóru
Antonsdóttur og
Rannveigu Lund
» Greinin er innlegg í
umræðu um lestrar-
vanda barna á Íslandi,
einkum ræðum við les-
skilning og námsefni í
framhaldi af því.
Rannveig Lund
Höfundar eru sérkennarar, námsefn-
ishöfundar og félagar í Reykjavíkur-
akademíunni.
annaan1952@gmail.com
Anna Dóra Antonsdóttir
Eftir þær miklu
umbætur sem gerðar
hafa verið á rekstri
Hafnarfjarðarbæjar á
kjörtímabilinu horfa
Hafnfirðingar nú fram
á bjarta tíma. Skil-
virkari rekstur bæj-
arsjóðs mun tryggja
að á næsta kjör-
tímabili verður hægt
að bæta þjónustuna
við bæjarbúa enn frekar.
Við sjálfstæðismenn lofuðum því
í aðdraganda síðustu
sveitarstjórnarkosninga að end-
urskipuleggja fjármál bæjarins og
sýna ráðdeild, enda berum við virð-
ingu fyrir skattpeningum bæj-
arbúa, sem fjármagna rekstur
sveitarfélagsins. Á næsta kjör-
tímabili ætlum við að halda því
verki áfram, fáum við til þess
stuðning bæjarbúa. Við ætlum að
halda áfram að efla þjónustuna og
gera Hafnarfjörð að enn eftirsókn-
arverðari stað til að búa á. Við ætl-
um að ráðast í ný verkefni, stilla
öllum gjöldum í hóf og framkvæma
einungis fyrir eigin fé
bæjarins. Þeir tímar
eiga að vera liðnir í
Hafnarfirði að tekin
séu lán fyrir fram-
kvæmdum – að kostn-
aðinum sé velt yfir á
komandi kynslóðir.
Aukin þjónusta við
fjölskyldufólk
Á kjörtímabilinu
hefur þjónusta við
barnafólk verið aukin,
innritunaraldur á leik-
skóla verið lækkaður á tímabilinu
og innra starf leik- og grunnskóla
verið eflt. Einungis hefur verið
framkvæmt fyrir eigin fé sveitarfé-
lagsins, hvort sem um er að ræða
nýjan leikskóla, viðhald á eignum
eða ný íþróttamannvirki. Þá standa
nú yfir framkvæmdir á Skarðshlíð-
arskóla, nýjum leik-, grunn- og
tónlistarskóla, og er hann byggður
fyrir tekjur af sölu lóða í hverfinu.
Af öðrum mikilvægum framfara-
verkefnum má nefna að fram und-
an er uppbygging á Dvergs-
reitnum, starfsemi er að hefjast
aftur í St. Jósefsspítala, bygging
nýs hjúkrunarheimilis á Sólvangi
er í fullum gangi og vinna við nýtt
skipulag á Hraun-Vestur og í
Hamranesi stendur yfir en þar eru
næstu uppbyggingarsvæði bæj-
arins.
Samhentir sjálfstæðismenn
Það er mikilvægt að nýta tæki-
færin og þau hagstæðu skilyrði
sem nú eru fyrir hendi í Hafn-
arfirði. Ég vil halda áfram á sömu
braut við stjórnun bæjarins á kom-
andi árum; braut agaðrar stjórn-
unar og uppbyggingar með skil-
virkni og hátt þjónustustig að
leiðarljósi.
Undir minni forystu höfum við
sjálfstæðismenn gengið samhent
og samstiga til allra verka á kjör-
tímabilinu. Ég hef áhuga á að
halda áfram á þeirri farsælu veg-
ferð og leiða öflugt lið sem mun
uppskera ríkulega fyrir bæj-
arfélagið. Ég óska því eftir áfram-
haldandi stuðningi í fyrsta sæti
lista Sjálfstæðisflokksins í próf-
kjörinu sem fram fer laugardaginn
10. mars nk.
Áfram Hafnarfjörður!
Tækifærin fram undan
í Hafnarfirði
Eftir Rósu
Guðbjartsdóttur » Það er mikilvægt að
nýta tækifærin og
þau hagstæðu skilyrði
sem nú eru fyrir hendi í
Hafnarfirði.
Rósa Guðbjartsdóttir
Höfundur er oddviti Sjálfstæðis-
flokksins í Hafnarfirði og formaður
bæjarráðs.
Fasteignir
citroen.is
Verðlaunabíllinn Citroën C3 er hlaðinn þægindum, lofi og búnaði. Með 300
lítra skotti, nýjustu kynslóð sparneytinna véla, undurþýðri sjálfskiptingu sem
gerir hann silkimjúkan í akstri ert þú klár í þitt ævintýri. C3 er fáanlegur með
Apple Car Play og Mirror Link sem gerir þér kleift að spegla helstu forrit
snjallsímans eins og t.d. Google Maps á 7“ snertiskjáinn. Punkturinn yfir i-ið
er svo vegmyndavélin ConnectedCam sem þú getur notað til fanga dýrmæt
augnablik.
KOMDU OGMÁTAÐU CITROËN C3
C3 LIVE BEINSKIPTUR FRÁ
2.090.000KR.
C3 FEEL SJÁLFSKIPTUR FRÁ 2.520.000 KR.
Yfir 25 alþjóðleg verðlaun • Vegmyndavél •
Nálægðarskynjarar • Blindpunktsviðvörunarkerfi •
Brekkuaðstoð • Hliðarvörn •Breið og þægileg sæti •
Isofix festingar • Rúmgott skott • Sparneytinn
Nýir og notaðir bílar: Söludeildir eru opnar alla virka daga kl. 9-17 og laugardaga kl. 12-16
Brimborg Reykjavík: Bíldshöfða 8, sími 515 7040 I Brimborg Akureyri: Tryggvabraut 5, sími 515 7050
CITROËN
ÞÆGINDI
CITROËN C3
Hlaðinn lofi og búnaði