Verslunartíðindi - 01.05.1925, Blaðsíða 14
54
VÉRSLÚNARTlÐlNDI
— Ef þjóðin vandar sig betur að þessu leyti,
eyltur liún tekjurnar og tryggir best framtíð
sína, því það er ekki aðeins að vöruvöndun-
inni fylgi hækkandi verð, heldur tryggir það
einnig markað fyrir viðkomandi vörur. Illa
tilbúnar eða óvandaðar vörur notast vana-
lega til uppfyllingar, þegar annað skárra
gengur til þurðar. Verðgildi þeirra er því ó-
tryggt og óstöðugt og salan undir atvikum
komin. Einnig er mikið áhættusamara og erf-
iðara að versla með þessar vörur, en alt kem-
ur framleiðendunum í koll — í lægra verði
en ella þyrfti að vera.
Að vísu' hefir ýmislegt verið gjört af hálfu
þess oiiinbera til þess að bæta afurðir lands-
ins, og örfa framleiðendurna til vandvirkni,
en jeg álít að þar skorti mikið á ákveðnar
stefnur og föst tök, og ekki síst xrána sam-
vinnu við verslunarstjett landsins, sem best
verður vör við aðfinslurnar á vörunum, og' á
oft kost á að kynnast endurbótum í umgengni
við viðskiftamenn sína.
Verst er til þess að vita þegar stjórnmála-
stefnur í landinu hníga að því að eyðileggja
verslunarstjettina og gjöra alt, sem þær geta
til þess að aftra því að hún vinni hlutverk
sitt. Útyfir tekur þó að verslunarmálin skuli
vera liáð dutlungum hverrar þeirrar stjórnar,
sem kemst til valda, án ílilutunar sjálfrar
stjettarinnar.
Líklega er ekki tímabært að víkja frekar að
þessu. Það virðist svo sem margur álíti versl-
unarsjettina sem andstæðing eða óvin ann-
ara stjetta þjóðfjelagsins, og að liennar hags-
lnunir og stefnur falli ekki saman við liag' og
heill lieildarinnar. Þegar þessi hugsunarliátt-
tir er breyttur, og framleiðendur og verslun-
arstjettin taka höndum saman til þess að auka
verðmæti afurðanna, með því að bæta þær og'
afla þeim vissari og víðtækari markaðs, þá
verður verslunarstjettinni leyft að ráða meiru
um þau mál, er henni standa næst.
Nú á tímum eru kapphlaup þjóðanna ó-
vanalega mikil um framleiðslu og verslun.
Þær eyða stórfje úr ríkissjóðunum til versl-
unarkenslu, iðnsýninga, verðlauna, tilrauna,
verslunarerindsreksturs, auglýsinga, sam-
göngubóta o. s. frv.
Ef ísl. ríkið ætlaði sjer að taka aði'ar þjóð-
ir til fyrirmyndar í þessxx efni, mundi kostn-
aðurinn verða tiltölulega mikill vegna þess
live vörumagnið er lítið, má því ekki ætlast
til þess að það geti veitt verslunarstjettinni
samskonar aðstoð sem aðx-ar þjóðir. Er því
um tvent að velja. Annaðhvort að ísl. versl-
unarstjettin leggi þeim mun meira á sig í sinni
grein en erlendir stjettai'bræður, eða að franx-
leiðslan og vex'slunin, sem ætíð er nátengt,
standi langt að baki.
Meðan Danir hirtu flestar afurðirnar og
versluðu xneð þær, var hægara og' vandaminna
fyrir verslunarstjettina í þessu efni. En á
seinni árum hefur verslunarstjettin komist að
raun um, að þjóðinni væiú það hagkvæmara
að kaupa nauðsynjar sínar í framleiðslu-
löndunum og selja afurðirnar 'til neysluland-
anna. Auk þess fær verslunarstjettin þannig
nánari kynni af notendum afurðanna, þörf-
um þeirra og' kröfum til umbóta á vörunum.
Nágrannaþjóðirnar eru farnar að sjá, að það
er ekld nauðsynlegt, að verslunin gangi gegu
um danskar liendxxr og bein viðskifti við þær
minna betur en alt annað á sjálfstæði lands-
ins.
Nú erxl Danir að verða viðskiftamenn vor-
ir, liliðstæðir öðrum nágrannaþjóðxxm, og' ísl.
vérslunarstjettin hefir nxx ekki að eins veg
og vanda af því að ná seixx bestum og hag-
kvæmustxxm innkaxxpxxm á aðfluttum vörxxm,
heldxxr einnig og öllu fremxxr af því, að leita
sem flestra markaða fyrir afurðirnar og sjá
uin, að þær falli kaxxpendunum sem best í
geð og' verði eftirsóttar.
Þetta er þýðingarmikið lilutverk verslun-
arstjettarinnar, og væri vel, að ungir ment-
aðir menn legðu fram krafta sína í þessa átt,