Morgunblaðið - 13.08.2018, Blaðsíða 6

6 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ MÁNUDAGUR 13. ÁGÚST 2018
Sigurður Bogi Sævarsson
sbs@mbl.is
„Þjóðkirkjan þarf að vera virkari í
umræðu dagsins og láta rödd sína
heyrast. Meginhlutverkið er auð-
vitað að boða fagnaðarerindi Jes-
ús Krists og í því felst meðal ann-
ars að taka afstöðu og beita sér í
ýmsu því er lýtur að velferð mann-
eskjunnar. Kirkjan verður að
stíga fram í ljósi réttlætis og sam-
félagslegrar ábyrgðar,“ segir sr.
Kristján Björnsson, nýr vígslu-
biskup í Skálholti.
Um aldir hefur Skálholt verið
miðlægur staður í íslensku þjóð-
lífi. Þar var biskupssetur frá árinu
1056 og fram til loka 18. aldar og
síðustu 28 ár hefur þar verið að-
setur vígslubiskups. Sá sem emb-
ættinu sinnir er meðal annars í
forsvari fyrir hinn söguríka og
fjölsótta Skálholtsstað. Hefur auk-
inheldur tilsjón með og er leið-
beinandi í kristnihaldi í Skálholts-
stifti, sem spannar landið frá
Hornafirði og vestur í Ísafjarð-
ardjúp. Á því svæði eru rúmlega
170 sóknir. Þá situr hann kirkju-
þing og biskupafundi þar sem lín-
ur um starf Þjóðkirkjunnar eru
lagðar.
Mikilvægur staður
„Skálholt er mikilvægur stað-
ur sem tugir þúsunda ferðamanna
heimsækja árlega. Nú standa þar
yfir margvíslegar framkvæmdir
til að bæta móttöku ferðafólks sem
sækir staðinn heim. Einnig nýtist
húsakostur á staðnum vel til nám-
skeiða m.a. vegum Þjóðkirkjunnar
og það starf vil ég efla, svo sem
þjálfun fyrir starfsfólk safnaðanna
og presta,“ segir Kristján.
Í ræðu sem sr. Kristján flutti
þegar hann tók við embætti
vígslubiskups þann 22. júlí sl.
gerði hann loftslagsbreytingar og
ógnirnar sem þeim fylgja að um-
fjöllunarefni. Hann sagði að mik-
ilvægt væri að bregðast við að-
steðjandi vá og þar séu vonin og
trú leiðarstjarna til framtíðar.
„Við greiðum ekki skuldina við
framtíð mannkyns með því að
leggja vonleysi eða dáðleysi á borð
fyrir komandi kynslóðir,“ sagði
Kristján í ræðunni. Þetta telur
hann raunar gilda um allt í mann-
félaginu. Með guðfræði von-
arinnar hafi náðst fram mikilisvirt
réttlæti fyrir þá sem hafi liðið, til
dæmis fyrir kynþáttahatur og mis-
rétti. Megi þar meðal annars nefna
réttindabaráttu samkynhneigðra.
„Í dag er víða rætt um stöðu
heimilislausra til dæmis hér í
Reykjavík og þrýst er á borgina að
bæta úr sem er líka skylda hennar.
Sveitarfélög eða hreppar á Íslandi
voru stofnaðir á 12. öld og upp-
haflegt hlutverk þeirra var sam-
hjálp; aðstoð við fólk sem gat ekki
séð sér farborða og þurfti húsa-
skjól og mat. Til eru ýmsar sögur
af því hvernig þetta gekk en
grunntónninn er alltaf sá að við
höfum skyldur hvert við annað.
Samfélagið þarf að tryggja vel-
ferð allra og því á ekki að koma
neinum á óvart þótt stundum sé
talverður hiti í umræðu um vel-
ferðarmál og stöðu þeirra sem
verst standa. Hér þarf kirkjan því
að beita sér og tala máli þeirra
sem eru í baslinu. Og þó við séum
ekki að reka sjúkrahús, dval-
arheimili fyrir aldraða, eða búðir
fyrir flóttafólk líkt og kirkjustofn-
anir víða í Evrópu gera þarf kirkj-
an að taka undir með kröfum um
réttlæti og ábyrgð.“
Veraldarhyggja vex
Á Íslandi búa í dag liðlega 350
þúsund manns og þar af er um 2/3
skráðir í Þjóðkirkjuna. Afar
breytilegt er milli hverfa og
byggða hve margir eru skráðir í
þjóðkirkjuna, það fer meðal ann-
ars eftir íbúasamsetningu og hver
upprunafólks.
Vekja gleði og hafa áhrif
„Vissulega hefur fækkað í
Þjóðkirkjunni á undanförnum ára-
tugum og árum. Veraldarhyggjan
fer vaxandi en trúarbrögð og trú-
hneigð er í sókn víða í heiminum.
Þeim sem aðhyllast kristna trú
fjölgar og sama máli gegnir um
Íslam sem vex þó hraðar. Í dag
velur fólk sér einfaldlega trúfélög
eftir sínum lífsviðhorfum sem er
vel. Hins vegar er minnkandi
traust og óþol fyrir stofnunum og
valdi og því þarf kirkjan að skil-
greina sig skýrt sem samfélag
þeirra sem trúa á Krist. Hin dag-
lega þjónusta kirkjunnar þarf að
veita öryggi, vera unnin af fag-
mennsku og helst í þverfaglegu
samstarfi. Fagnaðarerindið þarf
að boða skýrt svo það endurómi í
þessu samfélagi, veki gleði og hafi
áhrif. Og ef þetta er í lagi er Þjóð-
kirkjan að sinna sínu hlutverki,“
segir sr. Kristján að síðustu.
Morgunblaðið/Sigurður Bogi
Trú Dagleg þjónusta kirkjunnar þarf að veita öryggi, segir sr. Kristján Björnsson, nýr Skálholtsbiskup.
Fagnaðarerindið ómi
 Kristján Björnsson er fædd-
ur 1958 og ólst upp í Kópavogi.
Tók prestvígslu 1989 og hefur
verið sóknarprestur í Húna-
þingi vestra, Vestmannaeyjum
og Eyrarbakkaprestakalli. Hef-
ur verið ritstjóri Kirkjuritsins,
setið kirkjuþing og verið í
kirkjuráði og formaður Presta-
félags Íslands.
 Eiginkona Kristjáns er Guð-
rún Helga Bjarnadóttir. Þau
eiga fimm börn og jafn mörg
barnabörn.
Hver er hann?
Skuldin við framtíð mannkyns verður ekki greidd með vonleysi
Jón Birgir Eiríksson
jbe@mbl.is
Reykjavíkurborg hefur brugðist við
athugasemdum umboðsmanns borg-
arbúa um útleigu á Iðnó. Í áliti sínu
rakti umboðsmaður að matsþættir
nefndar sem mat umsóknir hefðu
ekki verið nægjanlega skilgreindir
og því hefði verið óljóst hvaða atriði
réðu endanlega úrslitum um val á
leigjanda. Betur hefði mátt huga að
samanburði á umsóknum og rök-
stuðningi ákvörðunarinnar.
Í svari Örnu Schram, sviðsstjóra
menningar- og ferðamálasviðs
Reykjavíkurborgar, við fyrirspurn
Morgunblaðsins segir að farið hafi
verið yfir ferlið með hliðsjón af at-
hugasemdunum og einfaldur mats-
rammi verið mótaður sem flokki
betur vægi einstakra þátta. Þetta
hafi verið gert með það að leiðarljósi
að auka gegnsæi í málum sem þess-
um.
Buðu hærri leigufjárhæð
„Við viljum að sjálfsögðu alltaf
gera betur og stuðla að enn meira
trausti gagnvart stjórnsýslunni,“
segir í svari Örnu.
Í auglýsingu um útleigu á Iðnó í
ársbyrjun 2017 kom fram að um-
sóknir yrðu metnar á grundvelli
þriggja þátta: Fyrirhugaðrar menn-
ingarstarfsemi, reynslu umsækj-
anda af slíkri starfsemi, veitinga-
rekstri og skyldum rekstri og að
lokum leigufjárhæð.
Þrjár umsóknir bárust og voru
þær metnar út frá þessum þáttum
að því er fram kemur í svari við fyr-
irspurn Morgunblaðsins.
„Matsnefnd, sem fór yfir umsókn-
ir, taldi að umsókn núverandi leigu-
taka uppfyllti samanlagt best þessa
þætti. Þeim var til að mynda talið til
tekna að hafa áratuga reynslu af
veitingarekstri við góðan orðstír og
að hafa átt frumkvæði að menning-
arlegum viðburðum, auk þess sem
þeir voru reiðubúnir að borga hærri
leigu en áður hafði verið innt af
hendi,“ segir í svarinu.
Í tillögu matsnefndarinnar kemur
fram að núverandi leigutakar hafi í
umsókn sinni gert ráð fyrir leigu-
fjárhæð sem næmi 600 þúsund krón-
um á mánuði fyrstu þrjú ár leigu-
tímabilsins með möguleika á
endurskoðun fyrir síðustu tvö árin.
Fyrri leigjandi Iðnó, sá er kvartaði
til umboðsmanns borgarbúa, bauð
350 þúsund krónur á mánuði.
Borgin bregst við áliti umboðsmanns
 Leið við val á leigjanda Iðnó gagnrýnd  Mótuðu matsramma til að auka gegnsæi við útleigu eigna
Morgunblaðið/Ómar
Ráðhús Umboðsmaður borgarbúa
hafði gagnrýnt málsmeðferðina.
Jón Birgir Eiríksson
jbe@mbl.is
Neytendastofa telur að kaupendur
eðalmálma- og steina skuli vera
skráningarskyldir, að því er fram
kemur í umsögn stofnunarinnar um
frumvarpsdrög að lögum um aðgerð-
ir gegn peningaþvætti og fjár-
mögnun hryðjuverka. Í drögunum
var fyrir gert ráð fyrir skráning-
arskyldu seljenda slíkra gripa.
Var umsögnin send dóms-
málaráðuneytinu í upphafi þessa
mánaðar og í henni segir að slík við-
skipti hafi aukist á undanförnum ár-
um. „Til að mynda hafa komið hing-
að til lands erlendir aðilar í
innkaupaferðir gagngert til að
kaupa eðalmálma og eðalsteina af ís-
lenskum neytendum og auglýst í
fjölmiðlum komu sína og tímabil
heimsóknarinnar,“ segir í umsögn
Neytendastofu.
Starfsemi veðlánafyrirtækja
falli innan gildissviðs laganna
Neytendastofa bendir einnig á að
ætla megi að starfsemi veð-
lánafyrirtækja sem veiti ein-
staklingum tímabundin lán gegn
veði í lausafjármunum (e. pawn bro-
kers) falli undir eitt ákvæða drag-
anna um gildissvið laganna, n.t.t.
ákvæði um einstaklinga eða lögaðila
sem í atvinnuskyni selji hluti eða
veiti þjónustu sem greitt sé fyrir
með reiðufé, hvort sem viðskiptin
fari fram í einni greiðslu eða fleiri
sem virðist tengjast hver annarri, að
fjárhæð 10.000 evrur eða meira [...].
Í umsögninni nefnir Neytenda-
stofa að slík starfsemi þekkist nú
orðið hér á landi. „Neytendastofa
telur æskilegt að í greinargerð með
frumvarpinu verði sett fram dæmi
um starfsemi sem að mati ráðuneyt-
isins geti fallið undir ákvæðið.“
Seljendur verði
skráningarskyldir
 Ný lög um peningaþvætti í smíðum
Morgunblaðið/Árni Sæberg
Gull Í umsögn Neytendastofu kemur fram að hingað til lands hafi erlendir
aðilar komið innkaupaferðir til að kaupa eðalmálma- og steina.